به گزارش قدس آنلاین، همزمان با موفقیت سریال تلویزیونی «مستوران» و سریال های خانگی « یاغی» و «زخم کاری» بار دیگر مساله اقتباس و اهمیت آن تبدیل به بحث های رسانه ای شده است. «مستوران» بر اساس کتابی به همین نام نوشته محمد حنیف به سرانجام رسیده و «بیست زخم کاری» محمود حسینی زاد منبع اقتباس «زخم کاری» بوده است.

محمد کارت هم «یاغی» را بر اساس کتاب «سالتو» نوشته مهدی افروزمنش کارگردانی کرده. حامد عنقا هم که طراح، نویسنده و تهیه کننده ای است که تصمیم دارد فیلم زندگی شهید محمد بروجردی را با اقتباس از کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» نوشته نصرت الله محمودزاده بسازد در ارتباط با این مسائل نظرات خود را بیان کرده که در ادامه می‌خوانید.

عنقا مطرح کرد: درباره اقتباس باید یک بار فارغ از ذهنیات غالب و توهمات شبه روشنفکری و تیترهای روزنامه ای صحبت کنیم و آن این که همه جای دنیا ذات ساخت کار اقتباسی لزوما واجد یک ارزش مضاعف نمی شود. می توانیم سریال ها و فیلم های متعددی را مثال بزنیم که بر اساس یک کتاب ساخته شده اند اما آثار خوبی نیستند. مثلا رمان معروف «کشتن مرغ مقلد» هارپر لی (نویسنده آمریکایی) که رابرت مولیگان (کارگردان آمریکایی) ساخت، را خیلی ها اثر موفقی نمی دانند. یا حتی سریال «جنگ دنیاها» که از روی رمان اچ جی ولز (نویسنده انگلیسی) ساخته شد. یا سریال The Dark Tower که بر اساس یکی از معروف ترین کتاب های استفن کینگ (نویسنده آمریکایی) بود که از هر لحاظ یک شکست کامل بود ولی مینی سریال «گامبی وزیر» از کتابی به همین نام نوشته والتر تویس اقتباس شده و اثر خوبی است.

وی با تایید اینکه ذات یک فیلم خوب لزوما اقتباس نیست ادامه داد: همان طور که یک تهیه کننده می تواند در تشخیص یک فیلمنامه غیر اقتباسی اشتباه کند که از آن می تواند یک شاهکار بسازد، همان قدر هم می تواند در انتخاب کتابی که قرار است منبع اقتباس شود، دچار اشتباه شود.

عنقا در ارتباط با آثار اقتباسی سینما و تلویزیون بیان کرد: آن چه روی آنتن یا روی پرده سینما می بینیم، حاصل شعور و انتخاب یک تهیه کننده یا مدیر است. این مدیر یا تهیه کننده همان قدر که ممکن است در انتخاب فیلمنامه اورجینال اشتباه کند، همان قدر هم احتمال دارد در انتخاب یک کتاب برای اقتباس دچار اشتباه شود. اتفاقا انتخاب یک کتاب برای اقتباس خیلی کار سخت تری است تا انتخاب یک طرح ۱۰ صفحه ای برای ساخت یک فیلم یا سریال. مساله دیگر این که واقعا چقدر ادبیات امروز ما به جهت فضای ذهنی همسو است با جریان مخاطب سینما و تلویزیون؟ «زخم کاری» و «یاغی» بر اساس کتاب «بیست زخم کاری» محمود حسینی زاد و «سالتو» مهدی افروزمنش در پلتفرم ساخته شده اند. خیلی از علاقمندان این دو کتاب، لزوما جزو طرفداران سریال ها نیستند. و بالعکس برخی که ابتدا با سریال مواجه شدند، کتاب ها را دوست ندارند. منظور این که در بحث اقتباس نباید دچار یک سویه نگری شویم. ادبیات یک مساله متعالی است اما یادتان باشد به ازای هر ۱۰ کتاب خوب صدها کتاب بد وجود دارد؛ همان طور که به ازای هر ۱۰ فیلم و سریال خوب، بیشمار فیلم و سریال بد داریم.

وی در پاسخ به این سوال که باید بیخیال اقتباس شد؟ گفت: هرگز. من فکر می کنم که اقتباس بسیار بسیار لازم است؛ به شرط این که بین ادبیات و فیلم و سریال مفاهمه و یکسونگری حاکم شود. در سال های اخیر شاهد تعدد کتاب در بازار نشر هستیم؛ از حوزه دفاع مقدس گرفته تا آثار عاشقانه، سیاسی و ژانرهای دیگر. ولی چند مورد از آن ها قابلیت این را دارد که منبع اقتباس فیلم و سریال قرار گیرند؟ اصلا بحثم درباره سیاست گذاری ها و ممیزی ها و امثالهم نیست.

این تهیه کننده در ارتباط با اقتباس زندگی شهید بروجردی در اثر جدیدش بیان کرد: من برای نوشتن فیلمنامه «غریب» می توانستم جدا گانه تحقیق کنم اما بعد از مواجهه با کتاب «محمد؛ مسیح کردستان» نوشته نصرت الله محمودزاده احساس کردم درون این کتاب چیزی است که می توانم تبدیلش کنم به یک فیلم. نه لزوما کل کتاب را بلکه بخشی از آن را که در نهایت با گفت و گو با نویسنده کتاب به تفاهم رسیدیم. همه سعی ام این است که وقتی نویسنده کتاب، فیلم را ببیند احساس لذت از آن داشته باشد. ولی این که «غریب» موفق خواهد بود یا نه مثل یک هندوانه در بسته است. کما این که وقتی بهروز افخمی کتاب «گاوخونی» جعفر مدرس صادقی را تبدیل به فیلم کرد، ما که آن کتاب را دوست داشتیم و برای مان یکی از کتاب های کالت آن دهه بود، چندان فیلم را دوست نداشتیم. اما همین بهروز افخمی کتاب «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» مرجان شیرمحمدی را هم اقتباس می کند که کار موفقی در نوع خودش است.  

همچنین او درمورد خروجی نامطلوب واحد اقتباس ادبی سیما اظهار کرد: اقتباس که کاری ماشینی نیست. افرادی هستند که در این باره تصمیم می گیرند. یک نفر در شورا قصه من را می خواند می گوید بد است و یک نفر دیگر می خواند و می گوید خوب است. معنی حرف شان این نیست که وقتی سریال ساخته شد، نتیجه الزاما بد یا خوب بشود. هر کس بر اساس میزان فهم و ادراک خود نظر می دهد. و هکذا یک نفر ممکن است کتابی موفق را بخواند و بگوید خوب نمی شود و یک نفر دیگر نظری عکس داشته باشد. اقتباس امری نیست که با متر و معیار و شابلون انجام شود. هر صد هزار کلمه ای که روی کاغذ چاپ شده و پشت کتابفروشی قرار گرفته به معنای این نیست که اثری موفق در برگردان تصویری می شود.

انتهای پیام/

منبع: ایرنا