به گزارش قدس آنلاین، به گفته علی مهندسیان، این توربین‌ها توان تولید برق از ۱۰ تا ۱۰۰ کیلو وات را دارد و از فناوری کاملاً بومی استفاده می‌کند که از نمونه مشابه خارجی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد ارزان‌تر عرضه می‌شود. چنین توربین‌هایی می‌توانند یک راه معقول و به صرفه برای تأمین برق در چنین مناطق سخت‌گذر یا دور افتاده‌ای باشند. همچنین در برخی موقعیت‌ها، به دلیل حوادث غیرمترقبه یا الزامات پدافند غیرعامل، لازم است یک سیستم تولید برق خودکفا در محل وجود داشته باشد. این توربین‌های بادی می‌توانند به صورت مستقل در محل، برق تولید کنند. یک توربین بادی با توان تنها ۴ کیلووات می‌تواند برق یک ساختمان را تأمین کند. استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و جلوگیری از افزایش مصرف سوخت فسیلی علاوه بر حفظ منابع ملی، زمینه ساز رشد و بالندگی در نسل‌های آینده و مانع از افزایش آسیب‌های زیست محیطی و تخریب سلامت انسان می‌شود. در این گزارش نگاهی به آخرین وضعیت اقدامات دولت‌ها در یک دهه اخیر برای سوق دادن کشور به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر خواهیم داشت.

نیروگاه‌های حرارتی و فسیلی؛ خطری جهانی

متأسفانه نزدیک به ۸۷ درصد انرژی تولیدی در جهان توسط سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود. نیروگاه‌های فسیلی مشکلات بسیاری برای محیط زیست ایجاد می‌کنند. به طور مثال برای یک نیروگاه با توان ۵۰۰ مگاوات و پایه حرارتی با سوخت زغال سنگ، ۲۵ میلیارد لیتر آب در سال به ازای تولید هر گیگاوات ساعت برق‌، باید استفاده شود که این مقدار باید از منابع آب برداشت شود و سپس برای بازگشت دوباره به منابع آبی باید خنک‌سازی شود تا بتواند اثرات کمی بر روی محیط زیست داشته باشد.بزرگ‌ترین اثرات استفاده از سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌ها انتشار و ایجاد آلودگی‌های هوایی به‌خصوص انتشار SOX، NOX، CO، CO۲ و هیدروکربن‌هاست. تقریباً ۵ درصد کل انرژی مصرفی دنیا از نوع سوخت هسته‌ای است.
۲/۰ درصد انرژی در جهان توسط انرژی‌های خورشیدی تأمین می‌شود. ۴/۶ درصد از انرژی جهان توسط انرژی هیدروالکتریک آبی تأمین می‌شود.

شهرهای پیشگام در تولید انرژی پاک

البته شایان ذکر است بخش قابل توجهی از این مراکز از سال ۱۳۹۵ راه‌اندازی و فعالیتشان آغاز شده است. نیروگاه‌های دهشیر یزد، نیروگاه برق خورشیدی شیراز، نیروگاه الهیه مشهد، نیروگاه ملارد تهران، نیروگاه برق پاک استان مرکزی، نیروگاه امیرکبیرهمدان، نیروگاه جرقویه اصفهان، نیروگاه مکران کرمان، نیروگاه خورشیدی تبریز، نیروگاه طالقان البرز، نیروگاه خورشیدی کمرد و نیروگاه بیرجند، از جمله مراکز تولید انرژی پاک هستند. براساس نمودار میزان تولید انرژی سالانه منتشر شده در هفدهم تیر ۱۴۰۰ چرخه ترکیبی تولید انرژی با ۳۶ درصد، تولید برق با گاز ۲۶درصد، برق آبی ۱۴درصد، انرژی اتمی یک درصد، تولید انرژی با بخار ۱۹درصد و تولیدات پراکنده انرژی نیز ۲درصد بوده است.

سهم یک درصدی ایران از انرژی‌های تجدیدپذیر

درحالی‌که براساس ماده ۵۰ قانون برنامه ششم توسعه دولت روحانی مکلف بوده سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر و پاک را تا سال ۱۴۰۰ به حداقل ۵ ‌درصد ظرفیت برق کشور برساند؛ اما بررسی وضعیت شبکه نیروگاهی کشور نشان می‌دهد دوماهه اول سال جاری تنها ۱/۱ درصد از برق کشور از طریق نیروگاه‌های تجدیدپذیر تولید می‌شود و این یعنی دولت همچنان با سوزاندن منابع فسیلی و استفاده از نمونه‌های تجدیدناپذیر در حال تأمین نیازهای کشور است.

به گفته رئیس وقت سازمان ساتبا در سال ۹۸، تلاش‌ها بر این بوده که تولید و مصرف برق تجدیدپذیر بدون وابستگی به دولت مستقیم از مردم به مردم و از طریق بخش خصوصی به مصرف کنندگان شکل بگیرد. او در آن مقطع زمانی به ظرفیت ۷۰۰ مگاواتی نیروگاه‌های تجدیدپذیر اشاره می‌کند که بر اساس پیش‌بینی صورت گرفته هر ساله با استفاده از عوارض برق بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ مگاوات دیگر نیز قرار بوده است به ظرفیت موجود واحدهای تجدیدپذیر اضافه ‌شود و باید ظرفیت نیروگاه‌های تولید برق تجدیدپذیر به هزارو۲۰۰ مگاوات می‌رسیده که در حال حاضر آمار روشنی از وضعیت تولید انرژی پاک در دسترس نیست.

بهانه وزارت نیرو برای ورود به بازار برق، صادرات و تصدی‌گری در این حوزه منجر به آن شده که دولت برق را به قیمت بسیار کمتر از تعرفه صادراتی از نیروگاه خصوصی تجدیدپذیر خریداری ‌کند. دولت از طریق شرکت توانیر به مسئله ورود کرده و علاوه بر ایجاد سد بین سرمایه‌گذار و بازار حتی میزان تعرفه‌صادراتی را نیز پرداخت نمی‌کند. در همین رابطه علیرضا غفوری فرد، عضو فدراسیون صنایع انرژی کشور، ضمن اشاره به اینکه دولت در حوزه انرژی تجدیدپذیر به رقیب بخش خصوصی بدل شده است، گفت:« ما باید برق را تولید کنیم با قیمت بسیار ارزان به دولت بفروشیم، ولی اجازه نداریم به مشترکی که هزارو۲۰۰ تومن پول برق می‌دهد، برق بفروشیم».امروزه ظرفیت‌های قراردادی به حدی است که می‌شود برای رشد شرکت‌های بخش خصوصی تضمین‌کننده استفاده شود و خلأ ارائه برق متداوم بدون حضور دولت حل شود. نوع مواجهه وزارت نیرو به عنوان یک نهاد تصدیگر با حوزه تجدیدپذیر سبب شده علاوه بر از دست رفتن موقعیت‌های صادراتی بی‌شمار توسعه نهادهای تجدیدپذیر کشور نیز با کندی مواجه شده و کمتر از یک درصد سبد تولید برق کشور به انرژی‌های نو اختصاص یابد.

خبرنگار: حسین محمدی اصل