به گزارش قدس آنلاین اواخر پاییز که می‌شود حس و حال‌ها عجیب و غریب می‌شود از یک سو نزدیک شدن به شب یلدا و بلندترین شب سال و از یک رسیدن به آخرین فصل و ورود به فصل سرد زمستان و حکایت ننه سرما و بعدش عید و بهار و تابستان و...

پاییز بار و بندیل خود را جمع کرده است و در انتهای آذر به انتظار زمستان می‌رود و طولانی‌ترین شبش را به احترام رسیدن پیر فصول جشن می‌گیرد.

همانطور که می‌دانید، طبق رسم و رسوم گذشتگان، ایرانیان در شب آخر پاییز دور هم جمع می‌شوند و تا بخشی از شب به گفتگو، شعرخوانی، بازی‌های دسته‌جمعی، خاطره و قصه‌گویی می‌پردازند، اما در این میان خوراکی‌های شب یلدا نقش ویژه‌ای در این مهمانی‌ها و دورهمی‌ها دارند که می‌توانند نشانه و حکایت خاصی داشته باشد، بعنوان مثال میوه‌های پردانه نمادی از برکت و میوه‌های سرخ رنگ نماینده خورشید هستند.

یلدا؛ کهن‌ترین جشن ایران زمین

شب یَلدا یا شب چلّه از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی محسوب می‌شود.

جشنی که طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف می‌شود با زمستان، گرامی داشته می‌شود.

شب یلدا به میان غروب آفتاب ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در ۱ دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می‌شود و خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه‌ها و رایج‌تر از همه هندوانه و انار را مهیا و دور هم سرو می‌کنند. در این جشن سرو تنقلات، شاهنامه‌خوانی، قصه‌گویی بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فال‌گیری با دیوان حافظ رایج است.

خوراکی‌ها و تنقلات رایج شب یلدا

• هندوانه

همانطور که می‌دانید، هندوانه از جمله میوه‌های تابستانی و یادآور گرمای تابستان و حرارت است، اما یکی از خوراکی‌های اصلی شب یلدا محسوب می‌شود.

براساس حکایات موجود، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا میل کنید در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد و این باور، با خواص هندوانه که سرشار از ویتامین‌های A و B و C است، مطابقت دارد.

هندوانه یکی از بهترین منابع بتاکاروتن و لیکوپن است که از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند و از بروز سرطان جلوگیری می‌کنند و با توجه به اینکه ۹۰ درصد بافت هندوانه از آب تشکیل‌شده است، برای رفع عطش و شادابی پوست و در ادامه برای جلوگیری و دفع سنگ کلیه نیز بسیار مفید است.

• انار

یکی از زیباترین و اصلی‌ترین خوراکی‌های شب یلدا انار است.

این میوه در سفره شب یلدا نماد شادی و زایش است، انار میوه‌ای است که از قدیم الایام از آن به‌عنوان میوه‌ای خون‌ساز یاد می‌شود و نوشیدن آب انار نیز به افراد ضعیف توصیه می‌شود چراکه سرشار از آهن است و درنتیجه سبب افزایش انرژی و خون‌سازی در بدن فرد می‌شود.

انار سرشار از آنتی‌اکسیدان، ویتامین C و پتاسیم است و سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و همچنین در کاهش کلسترول خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی نیز مؤثر است و با توجه به این موضوع که انار تصفیه‌کننده خون است و خون مانند زندگی یا زایش دوباره انسان است، به همین علت انار را نماد زایش و شادی می‌دانند.

• انگور

درگذشته‌های دور انگورها را به صورت آونگ به یکدیگر متصل می‌کردند و درجایی خنک آویزان می‌کردند و در شب‌های سرد زمستان به ویژه شب یلدا و در مجالس و میهمانی‌ها از آن‌ها استفاده کرده و با این میوه از مهمانان خود پذیرایی می‌کردند.

• آجیل

یکی از خوراکی‌های شب یلدا که با شب‌نشینی طولانی شب چله هماهنگی دارد آجیل و تنقلات است. آجیل دارای انواع ویتامین‌های گروه E و B، روی، کلسیم، فسفر و پتاسیم، منیزیم، ویتامین A و پروتئین است که وجود این مواد در بدن سبب افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از ریزش مو و چین‌وچروک پوست، درمان افسردگی، افزایش قدرت بینایی و رفع خستگی و گرفتگی عضلات می‌شود. آجیل‌ها با داشتن اسیدهای چرب امگا ۳ و چربی غیراشباع ضامن سلامتی قلب بوده و با داشتن مقادیر زیادی فیبر باعث کاهش میزان کلسترول خون می‌شود. آجیل شب یلدا شامل پسته، بادام، گردو، فندق است.

آجیل سنتی نیز شامل تخمه آفتاب‌گردان، گندم بوداده، نخود برشته، شاهدانه، برنجک، تخمه هندوانه و کدو، بادام، پسته، فندق، گردو، کشمش و مویز، انجیر و توت خشک و… می‌شود.

• انواع شیرینی و دسر

شیرینی‌ها در اکثر مهمانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و در شب یلدا نیز شیرینی‌هایی مثل باسلوق، قطاب، پشمک و دسرها، کیک‌ها و شیرینی‌های خانگی از خوراکی‌های اصلی جشن یلدا محسوب می‌شوند.