مردم ایران در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، روزهای خونینی را پشت سرمی‌گذاشتند. ۸ بهمن ۱۳۵۷ یکی از همین روزها بود. در این روز عده زیادی از مردم تهران به شهادت رسیدند. فردای آن روز، روزنامه‌ها با تیترهایی چون: «ده‌ها نفر شهید و ۲۰۰ نفر زخمی شدند»، «۶ ساعت جنگ خونین در تهران»، «تهران در آتش و خون»، «خونین‌ترین حادثه پس از فاجعه میدان ژاله» و ... بخشی از ابعاد این جنایت را بر ملا کردند.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی سری به روزنامه های آن زمان زده است؛ روزنامه اطلاعات نوشت: «آتش و خون بار دیگر چهره تهران را دگرگون کرد و قلب میلیون‌ها نفر را در پایتخت و سایر شهرها به درد آورد.» این گزارش، واقعه روز ۸ بهمن را «یکشنبه خونین» نام نهاد و نوشت: «یکشنبه خونین دیروز از حدود ساعت یک بعد از ظهر آغاز شد و تا چندین ساعت ادامه داشت.» درگیری مردم با نیروهای نظامی رژیم شاه از میدان ۲۴ اسفند (میدان انقلاب اسلامی فعلی) شروع شده بود. گزارش میدانی خبرنگار روزنامه اطلاعات حکایت از آن داشت که «دقایقی بعد از شروع ماجرا، میدان ۲۴ اسفند و خیابان‌های اطراف از خون انسان‌هایی که شهید یا مجروح شده بودند رنگین شده بود.» این گزارش، از صدای مسلسل‌ها و اشک و فریاد مردم می‌نویسد؛ این که چگونه در تکاپو بودند تا مجروحان را نجات دهند و پیکر شهدا را از میان آتش و خون منتقل کنند.
مردمی که در مقابل دانشگاه تهران تجمع کرده بودند، قصد حمایت از روحانیون متحصن در مسجد دانشگاه تهران را داشتند که به ناگاه با شلیک گلوله از سوی ماموران رژیم پهلوی مواجه شدند. مطبوعات نوشتند که این درگیری تا ساعت ۸ شب ادامه داشت.
تعداد شهدای آن روز در هاله‌ای از ابهام باقی ماند. عده شهدای این حادثه، از ۳۰ تا ۱۵۰ کشته و شمار مجروحین نیز تا ۶۰۰ زخمی عنوان شد.
اطلاعات گزارش داد: «براساس آخرین گزارشهایی که خبرنگاران ما تهیه کردند تعداد شهدا و مجروحین در بیمارستانها به این شرح است: هزار تختخوابی ۱۴ کشته و ۱۲۴ مجروح - لقمان الدوله ۲ کشته و ۱۵ مجروح – داریوش کبیر ۴ کشته و ۴۰ مجروح – جرجانی ۳ مجروح – کودکان ۴ کشته ۱۵ مجروح- دکتر شریعتی ۶ کشته ۸۰ مجروح – سینا ۱ مجروح – فارابی ۴ کشته و ۱ مجروح – سوانح ۱ مجروح – شفا یحیائیان ۳ مجروح که دو نفرشان فلج شده اند. فیروزگر ۲ شهید...»
اطلاعات به نقل از دکتر لطفی جراح بیمارستان هزار تختخوابی نوشت: «برعکس کشته شدگان و مجروحین روز جمعه، بیشتر مجروحین دیروز [۸ بهمن] از ناحیه سر و سینه هدف گلوله قرار گرفته‌اند و این دقیقا نشان دهنده این مسئله است که در تیراندازی دیروز هدف تنها کشتار بوده و نه پراکندن مردم.»
اغلب رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها، واقعه روز ۸ بهمن را خونین‌ترین رویداد بعد از ۱۷ شهریور خواندند.
روزنامه کیهان نیز در گزارش خود از واقعه خونین ۸ بهمن، اسامی تنی چند از شهدا و مجروحین آن رویداد را درج کرد.
اما پشت پرده کشتار خونین ۸ بهمن ۵۷ چه بود؟ ژنرال هایزر آمریکایی که در دیماه همان سال و قبل از فرار شاه از کشور به ایران آمده بود تا رژیم در حال احتضار را نجات دهد، کسی بود که دستور تیراندازی مستقیم به مردم را صادر کرد.
هایزر در خاطراتش که با عنوان «ماموریت به تهران» به فارسی ترجمه شده است می‌نویسد: «به نظر من روش درست این بود که روی سر راهپیمایان تیراندازی هوایی کنند و از گاز اشک‌آور استفاده نمایند. اگر این روش موثر نبود، لوله تفنگ‌ها باید پایین می‌آمد تا شکی باقی نماند که نیروها شوخی ندارند. ژنرال قره‌باغی فورا با آقای بختیار تماس گرفت و بعد آجودانش را صدا کرد. خیلی سریع به زبان فارسی دستور آتش داد و به طرف من برگشت و گفت: همان طور که صحبت کرده بودیم اوضاع دقیقا کنترل خواهد شد... کمی بعد گزارش رسید که نیروها طبق دستور ما وارد عمل شده‌اند. تلاش کرده بودند با تیراندازی مستقیم مردم را متوقف کنند اما بی‌فایده بوده است. بنابراین رهبران آنان را شناسایی کرده و به سمتشان شلیک کرده بودند. گزارش دقیقی از میزان تلفات نداشتیم.»
نظر شما