اهدای خون جان بیماران نیازمند پلاسما را نجات می دهد

محمد واعظی؛ رئیس پژوهشکده آنکولوژی، هماتولوژی و سل تراپی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران با بیان اینکه در خون علاوه بر گلبول قرمز خون و پلاکت ها، پلاسما نیز وجود دارد به "قدس آنلاین" می گوید: پلاسما معجونی از آلبومین، فاکتورهای انعقادی، گلبول های سفید، پروتین C، پروتئین S، فاکتورهای انعقادی مثل آنتی ترومبین و فیبرینوژن که در انعقاد خون نقش دارند و حجم بزرگتری از آلبومین و پروتین های خون هستند که در درمان برخی از بیماری ها مثل تی تی پی (پلاسمای سالم جایگزین شده پلاسمای خون بیمار می شود)، یا همچنین برای افرادی که به دلیل بیماری شانس خونریزی دارند، فاکتورهای انعقادی می شوند، فاکتورهای انعقادی پلاسما تزریق می شود. ضمن آنکه در برخی مواقع ازهمین پلاسما فاکتورهای انعقادی به صورت تغلیظ شده جدا سازی می شود و از آن ها برای درمان بیماری استفاده می شود. بنابراین پلاسمای تازه یا منجمد نقش موثری در اصلاح کمبود های فاکتورهای انعقادی بیمارانی که درمعرض خونریزی جدی هستند، دارد که می تواند با پیشگیری از خونریزی جان آن ها را نجات دهد. بنابراین اهدای خون نه تنها منجر به کمک به بیماران نیازمند خون می شود بلکه با جداسازی دیگر فاکتورهای خون نیز می تواند جان بیماران نیازمند این فاکتورهای خونی را نجات داد.

پلاسمادرمانی در ایام کرونا

این فوق تخصص همالوژی، مدیکال آنکولوژی و پیوند مغزاستخوان در پاسخ به این پرسش که طی ایام کرونا برای مدتی پلاسما درمانی به عنوان یکی از درمان های اثربخش و پیشگیری کننده از مرگ بیماران  در کشور مطرح بود، چرا این شیوه درمانی چندان مورد استفاده قرار نگرفت، اظهار می دارد: در شرایط کرونا  نه تنها ما، بلکه همه کشورها با پدیده نوینی از یک بیماری ویروسی مواجه بودیم سیستم ایمنی بدن به طور غیر معمول فعال و موجب می شد واکنش های التهابی مشکلاتی در ریه و اندام های مختلف بدن ایجاد کند که منجر به افت اکسیژن، تنگی نفس و فوت بیماران می شد. بنابراین پلاسما درمانی به عنوان روشی که بتواند ایمنی بدن و آنتی بادی ها را کنترل کند مطرح شده بود؛ به این ترتیب که آنتی بادی پلاسمای خون بیماران بهبود یافته جداسازی و به بیماران مبتلا تزریق می شد تا به عنوان یک ایمونوگلوبین عمل کند و شدت بیماری مریض را کاهش دهد. مطالعاتی هم در این زمینه انجام شد اما با ساخت و تولید واکسن استفاده این روش درمانی کم رنگ شد. با این حال با توجه به اینکه در آن ایام ما از انواع مختلف روش های درمانی استفاده می کردیم، فرصتی برای انجام مطالعات رندوم نبود تا اثربخشی روش های درمانی مختلف مشخص شود. با این حال با توجه به مطالعات انجام شده در همان زمان، به نظر می رسد پلاسما درمانی نیز یکی از روش های درمانی اثربخش برای درمان بیماران کرونایی بود که با ورود واکسن به کشور نیاز به استفاده از این روش درمانی کاهش یافت.

 اثربخشی "پی.آر. پی " در حوزه پوست و مو

این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص یکی از روش های متداول پلاسما درمانی با عنوان PRP که در حوزه های مختلف از جمله زیبایی پوست و مو، مورد استفاده قرار می گیرد، می گوید: استفاده از روش درمانی PRP (پلاسمای پلاکت غنی شده از پلاکت) نه تنها در درمان های زیبایی بلکه در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله بیماران پیوند عضو نیز مورد استفاده قرار می گیرد. به طوری که در برخی از بیماران پیوندی، عضو پیوندی منجر به واکنش هایی در بدن می شود که با کمک پلاسمای خون فرد برای درمان این بیماران استفاده می شود و بسیار اثرگذار است و با توجه به اینکه در حوزه خون و سرطان همه اقدامات درمانی مورد بررسی می باشد ما از PRP برای درمان بیماری ها استفاده می کنیم با این حال این دغدغه مطرح است که استفاده از یک فاکتور محرک رشد ممکن است موجب رشد نامتوازن و یا جهش سلولی و در پی آن ابتلا به سرطان شود. اما درحیطه پوست و مو اثرات شناخته شده ای از فاکتورهای محرکی که در "پی .آر .پی" وجود دارد مشاهده شده و فعلاً دغدغه ای برای استفاده از آن مطرح نشده، اما بهتر است درمورد اثربخشی این روش درمانی که به منظور زیبایی در حوزه پوست و مو مورد استفاده قرار می گیرد، همکاران متخصص این حوزه  اظهار نظر کنند.