حجت‌الاسلام غلامرضا قاسمیان؛ رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در نشست «حکمرانی قرآنی در مقابل حکمرانی سکولاریسم» که در سالن غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، حرکت جهانی و حضور میلیونی زائران در پیاده‌روی اربعین را از جمله جلوه‌های بحث حکومت دینی خواند و گفت: در مورد مسئله حج، شخصی در پیشگاه امام محمدباقر(ع) این موضوع را کاری عبث و برجای مانده از سنت دوران جاهلیت خواند و جواب امام این بود که این مسئله ظاهر امر است در حالی که باطن آن این است که حج‌گذار نزد امام رسیده و از او کسب تکلیف کند و دستور بگیرد که این امر را نیز می‌توان به موضوعی همچون زیارت اربعین تعمیم داد.

قاسمیان ادامه داد: اگر قرار بر این بود مثلاً کسی حج برود تنها برای تماشای شکوه خانه خدا، مانند این است که مثلاً برای رفتن به خانه اقوام خود مصر باشد در حالی که می‌داند خویشاوند او در خانه نیست و لذا رفتن به خانه او دیگر برایش موضوعیتی نخواهد داشت.

رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: منظور از شرکت در پیاده‌روی اربعین هم دیدار با امام زمان است یا به نوعی آمادگی برای شرکت در صفوف طرفداران آن حضرت، تا به این واسطه این نگرش غلط که مثلاً امام زمان در روزگار کنونی در غربت است باطل شود همچنانکه مثلاً در مورد امامین عسکریین که مضجع شریفشان در سامراء است همین ذهنیت وجود دارد، در حالی که باید گفت ابدان مطهر ایشان در سامراء است حال آنکه گستره‌ای از امور و موقوفات در سرتاسر جهان به نام ایشان ثبت و ضبط شده و همواره مظاهری از حضور و اثرگذاری آنها را می‌توان مشاهده کرد و لذا پیاده‌روی اربعین را نیز باید از این منظر نگریست.

این کارشناس قرآنی افزود: در مورد نشانه‌گذاری برای حاکمیت دینی و اینکه پهنه و گستره فرهنگ دینی در یک جامعه را با چه مؤلفه‌هایی می‌توان بازشناخت باید گفت که یکی از آنها ایجاد پویش (کمپین) است؛ مثلاً یکی پویش انگشتر است که در آن همه آنهایی که قائل به حاکمیت دینی و مشخصاً تسلط حکومت شیعی در جهان هستند با انگشتری که در دست راست خود می‌اندازند و ناظر بر ماجرای حَکمیت و محروم شدن حضرت علی (ع) از خلافت بنا بر خدعه عمروعاص و کوته‌نظری اشعری است، می‌توانند بر این مهم تأکید کنند.

وی در ادامه تأکید کرد: به نظر من شرکت در پیاده‌روی اربعین نیز یکی از همان پویش‌ها در تأیید و تأکید حاکمیت دینی (شیعی) در جامعه است که به واسطه آن زائران از نظر ذهنی و جسمی خود را برای ظهور امام زمان (عج) و تحقق جامعه مهدوی آماده می‌کنند.

قاسمیان اصل دیگر در حکمرانی قرآنی در جامعه را زیرساختی خواند و گفت: براساس این تفکر ما هیچ علم غیردینی نداریم و به طور مثال وقتی صحبت از علم طبیعی می‌شود، این امر ما را با خلقت‌شناسی خداوند آشنا می‌کند پس هر آنچه از علوم که ما را به چیستی و چرایی مخلوقات خداوند نزدیک کند، علم دینی است که تصور می‌کنم براین اساس علم غیردینی نخواهیم داشت.

وی از جمله مشخصات حاکمیت دینی را فراغت آن از برخی از حوزه‌ها و منطق‌های مادی دانست و گفت: مهمترین مثالی که می‌توان در این مورد به آن اشاره داشت ماجرای جنگ بدر است که جمعیت اهل ایمان با تعداد بسیار کم در برابر فوجی از مشرکان به پیروزی رسیدند که این امر با هیچ منطق ریاضی و مادی قابل توجیه نیست که به نظر می‌رسد قائل شدن به حاکمیت دینی، پیامدش نصرت و امداد غیبی و الهی باشد.

رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نقطه مقابل این جریان را که حاصل تفکر غیردینی و قائل بودن به یک جریان سکولار بود را در ماجرای جنگ احد دانست و گفت: جایی که براساس غفلت عده‌ای که برای نگهبانی از تنگه به دستور مستقیم خود پیامبر (ص) گمارده شده بودند، جنگ به ضرر مسلمانان مغلوبه شد و حال آنکه با پرداختن به احوال آن چند محافظ تنگه در جنگ احد، به روشنی می‌توان دریافت که اموال آنها آن زمان به چیزی مشابه ربای امروزی آلوده بوده است.

قاسمیان در ادامه گفت: این مسئله مصداق بارز بانکداری ربوی است حال با هر نامی که بخواهند آن را توجیه کنند و من نام آن را «حیل شرعیه» می‌گذارم موجب شده است تا ما ضربه جبران‌ناپذیری را شاهد باشیم که منجر به عدم تحقق برخی از اهداف جامعه اسلامی است که گویا مشخصاً در این مورد خاص، قرآن و آموزه‌های دینی کوچک‌ترین اثری بر نوع و نحوه تصمیمات برخی ندارد.

وی در پایان با اشاره به اینکه اتفاقاً در این‌گونه مسائل، مباحث بنیادین فکری و نظری از سوی جریان سکولار مطرح نیست، گفت: این وادی محل ورود مستقیم نیات و مقاصد شیطانی است که به جای پرداختن به ماهیت آن از نقطه‌نظر درستی، نادرستی، عرفی و غیرعرفی و یا شرعی و یا غیرشرعی بودن آن، با موجه جلوه دادن چنین اقداماتی، تنها حدود و ثغور شرعی آن را ملاک نظر قرار داده و گاه که موضوع حساسیت برانگیز می‌شود کمی از شدن آن می‌کاهد.