معمولاً در رویه قضایی این طیف از احکام صادره، باتوجه به ابعاد امنیتی پرونده، مرسوم نیست مستندات پرونده منتشر شود، اما نظر به جوسازیهای موجود و ابهامات پرشماری که از سمت حامیان و برخی از فعالان عرصه حقوقی و رسانهای بر این احکام خاص وارد میشود، این نیاز احساس میشود دلایل صدور این احکام و علل استناد به این جرم برای متهمان پس از تأیید دادگاه تجدیدنظر و نهایی شدن رأی، به منظور تنویر افکار عمومی شفاف سازی، تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود.
در تمام کشورهای دنیا، همکاری با دول بیگانه در سطح تبادل اخبار و اطلاعات محرمانه یا امنیتی همراه با مجازاتهای حتی سنگینتر هم هست. در ایران براساس ماده۵۰۸ تعزیرات قانون مجازات اسلامی؛ هر کس یا گروهی با دول خارجی متخاصم به هر نحو، علیه جمهوری اسلامی ایران همکاری کند، در صورتی که محارب شناخته نشود، به یک تا ۱۰ سال حبس محکوم میشود.
فارغ از اینکه اساتید حقوق بر اطلاق واژه متخاصم نسبت به درحال جنگ یا صلح بودن با دولتی در این ماده تفاسیر متفاوتی را میکنند، به طور کل از جمیع مواد مربوط به فصل جرایم ضدامنیت داخلی و خارجی کشور کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی، بیشترین میزان مجازاتی که قاضی برای اینچنین جرمی میتواند حکم کند، ۱۰سال حبس است.
البته قانونگذار در ایران تفاوت تفصیلی بین جاسوسی و خیانت به وطن قائل نشده است، درصورتی که قانونگذار در بسیاری از کشورهای حتی حامی دموکراسی، برای اینچنین جرایمی تا حبس ابد نیز مجازات تعیین کرده است.
همچنین در کشور ما بهطور کلی باتوجه به تنوع احزاب و فرقهها، مجازاتهای مربوط به اقدامات ضدامنیتی و جاسوسی درعمل بازدارندگی لازم را نداشته و جرمانگاری متناسبی با تنوع این قبیل جرایم در عصر حاضر صورت نپذیرفته است. بهعنوان مثال لطمه زدن به امنیت ملی از طریق انتشار اخبار کذب یا مغرضانه از طریق رسانهها که باوجود قوانین ثانویه در قانون مطبوعات در این مورد مشهود است، همچنان در قانون مجازات اسلامی درباره آن خلأ وجود دارد. از طرف دیگر چون عموماً ملتها از همراهی با کسانی که برای بیگانه جاسوسی کردهاند یا به منافع ملی خیانت میکنند، خودداری میکنند در شرایط امروز ایران اگر با ابتکار عملِ دستگاه قضایی و امنیتی، دلایل صدور احکام اینچنینی شفاف بیان شود، پذیرش بهتر و عامتری از سمت نخبگان و آحاد جامعه صورت خواهد گرفت و قطعاً ملت ایران از کسانی که رهاورد خون هزاران شهید را خدشهدار میکنند، نخواهند گذشت.
نظر شما