قصه تلخی که سایه تاریکی بر سر شهرها انداخته و تمام شدنی نیست. صحبت بر سر معتادانی است که شاید تا به امروز ناخواسته وارد مرحله ای از زندگیشان شده‌اند که پشیمانند در حالی که همانند یک باتلاق در آن فرو رفته اند و از نظر خودشان دیگر راه برگشتی ندارند. قطعا روزهایی بسیار سختی را  که هیچگاه دوست نداشته اند تجربه کرده اند.

این سایه تاریکی نه تنها بر سر خودشان بلکه بر سر افرادی که در آن محله ها با وجود معتادان زندگی می کنند تیر و تار شده است. محله های که به جای اینکه رنگ و بوی کودکان شاد و خرم به خود بگیرد رنگ و بوی دود به خود گرفته است. کودکانی که قرار است در آن محله ها کنار این افراد بزرگ شده و به ناگاه مسیر این افراد را ادامه دهند. آنها دردی بی‌پایان و رنجی همیشگی دارند که این دردها و رنج‌ها را نیز به مردم محله ها منتقل می کنند. حتی در بین آن ها زنان و مردان معتادی هستند که دارای فرزند بوده و زندگی آن کودکان هم تحت خطر بوده و ممکن است مبتلا به اعتیاد شوند.

می توان گفت با این حال معتادان متجاهر معضل اجتماعی تلقی می شوند زیرا نه تنها کل شهر بلکه روی نوجوانان و کودکان هم می توانند تاثیرات ناگواری بگذارند. زیرا می توانند پدیده های مختلف اعتیاد را در بین مردم رایج کنند و این تبعات همچنان بر سایه شهر سنگینی کند. ارگان های مختلفی می بایست در زمینه مقابله با این پدیده وارد عمل شوند. بهزیستی یکی از همین ارگان هاست.

نقش پر رنگ سازمان بهزیستی در سرو سامان دادن معتادان متجاهر

فرهاد اقطار سرپرست معاونت پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور گفت: در همه جای دنیا برای هر یک از معتادان متجاهر یک نسخه واحد تجویز می‌کنند و برای فردی هم که اعتیاد دارد با توجه به شرایطش نسخه پیچیده می‌شود.

او با بیان اینکه در دنیا به این صورت است که اگر درمان و سم‌زدایی به خوبی برای افراد معتاد صورت بگیرد فورا می‌توانند به جامعه بازگردند اظهار کرد: در ایران براساس شرایط معتادان متجاهر مانند وضعیت اجتماعی، جنسیت، نوع مواد مخرب، کاری، حمایت خانوادگی، درمان را شروع می‌کنیم. بعد از آن که درمان را شروع کردیم یک فرآیند مددکاری و روانشناسی هم برای فرد طی می‌شود.

اقطار بیان کرد: طبق ماده ۱۶، متجاهران  با دستور قضایی ۲ تا ۶ ماه در مراکز ترک و درمان اعتیاد نگهداری می‌شوند و حق خروج ندارند. برای فرد داروی متادون تجویز می‌شود تا سم زدایی صورت بگیرد. این در حالی است که برخی مراکز دستور خارج شدن آن فرد را صادر می‌کنند و تا ۳۵ کیلومتری خارج از شهر بدون دارو و لباس رهایش می‌کنند. در این صورت فرد با دیدن شرایط نامناسب خود احساس می‌کند که نمی تواند به آغوش خانواده برگردد و در سطح شهر دست به قاچاق و دزدی می‌زند تا بتواند امرار معاش کند که ما این مراکز که خارج از قانون عمل می‌کنند بازخواست خواهیم کرد.

او در ادامه بیان کرد: باید هر یکی از افراد معتاد مورد مددکاری قرار بگیرند. یک مددکار در ماده ۱۶ حضور دارد تا فرآیند درمان فرد را انجام دهد. در ابتدا تحقیق می‌کند که فرد خانواده دارد یا خیر، اگر هم دارد پذیرا او هستند یا خیر.

اقطار بیان کرد: فرد متجاهر با داشتن نسخه می‌تواند تحویل یک سیستم مدیریتی شود و مورد درمان قرار بگیرد. اگر فرد فقیر باشد و یا خانواده او را قبول نکنند این مراکز باید با همان نسخه‌ای که در دست دارد  در کمپ مرکز او را بستری کنند. بعد از مراحل بستری و نگهداری به او  لباس و دارو لازم داده می‌شود. در این بین حتی مددکار به خانواده فرد مشاوره می‌دهد و آن‌ها را آماده می‌کند تا او را بتوانند با آغوش گرم پذیرا باشند. اگر فردی که خانواده دارد و آمادگی برگشت به آغوش گرم خانواده را داشته باشد باز هم مددکار باید هر روز به او و خانوادش سر بزند که اگر نیاز به درمان یا ... داشته باشد فورا وارد عمل شود.

او تصریح کرد: مدت ماندن در کمپ مرکز ۶ ماه تا ۱ سال است که بستگی به شرایط فرد دارد. اگر فرد شرایط خوبی نداشته باشد اعم از نداشتن خانواده یا بد سرپرست می تواند در این مراکز مشغول کار شوند.

اقطار بیان کرد: این افراد در ثبت احوال کارت هویت و همچنین جا و مکان مناسبی ندارند. در این مراکز برای افراد کارت هویت و شرایط آموزشی فراهم می‌کنیم. حتی می‌تواند درصورت نداشتن خانواده در همان مرکز بماند و مشغول به کار شود.

سرپرست معاونت پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور  در باره علت نگهداری معتادان در کمپ عنوان کرد:  اگر مراقبت های بعدی ادامه نداشته باشد حتما اعتیاد اوج می‌گیرد. نیاز به حمایت مددکار و خانواده دارد که اگر مورد حمایت قرار نگیرد دوباره این سیکل بر می‌گردد و تمام زحمات همه پایمال می‌شود.

او با اشاره به اینکه عملکرد ماده ۱۶ دست بهزیستی نیست، افزود: چون بعد از این که زیر مجموعه وزارت کارو رفاه قرار گرفتیم سیستم درمانی نداریم. اما سعی کرده ا یم از سال گذشته سیستم حمایتی خود را بالا برده حفظ کنیم. ۳۵ مرکز در کل سطح کشور وجود دارد. اگر اعتبارات ما تامین شود ۱۵ مرکز دیگر تا آخر امسال گسترش و افزایش می‌دهیم. زیرا افرادی که نیاز به درمان دارند، مورد حمایت قرار بگیرند. بعد از درمان می توانند در مراکز مشغول به کار شوند.

اقطار تصریح کرد: در مدیریت سال گذشته ۱۶ هزار و ۷۰۰ نفر را پذیرفتیم. همه ی آن ها باید پروسه کارت ملی را طی می‌کردند. مددکار است که مراحل  کار او را بررسی و انجام می دهد و اگر هم  دارو برای درمان نیاز داشته باشد تهیه می‌کند و تمام هدف ما این است که افرادی که دچار اعتیاد شده‌اند به شرایط جامعه پذیری برسند تا مورد حمایت جامعه قرار بگیرد بتوانند کار کنند.

اقطار در پایان گفت: اگر افراد در کل خانواده نداشته باشند برایشان خانه‌های گروهی گرفته می‌شود. فرد به مدت ۳ ماه می تواند  در این سوئیت‌ها زندگی کند. بعداز ۳ ماه با توجه به شرایط درآمدی فرد، باید درصدی از کرایه و هزینه غذای خود را پرداخت کند. این موضوع تا زمانی ادامه پیدا می‌کند تا فرد شرایط کافی خود را پیدا کرده باشد و از مجموعه ما فارغ التحصیل شود.