به گزارش قدس آنلاین، شهرسازی و مدیریت شهری همواره در برنامه‌های کلان برای توسعه پایدار و زیست مردم جامعه در سایه رفاه، آرامش و امنیت مطرح است اما این برنامه‌های کلان و راهبردی در طرح‌های شهری چندان ملموس نیست و با گشت زدن در شهر زنجان گویی در دهه‌های اخیر شاخص‌های شهرسازی از چهره شهر رنگ باخته و جایگاهی ندارد.

هندسه نامعلوم شهری در شهرسازی زنجان

این موضوع این روزها در یکی از حوزه‌های شهرسازی از جمله معابر و ترافیک شهری بیشتر خود را نشان می‌دهد و سلطه خودروها بر خیابان‌های کم‌عرض بدون اصول شهرسازی و هندسه نامعلوم شهر، رهاوردی جز ترافیک سنگین بر جای نگذاشته است.

مهدی ساشورپور، عضو هیئت علمی گروه معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در زمینه ضعف‌های شهرسازی در شهر زنجان اظهار داشت: جایگاه شهرسازی در شهر زنجان ملموس نیست و شهرهای ما نگاه برنامه‌ریزی کلان نسبت به موضوع شهر و شهرسازی ندارند.

الگوبرداری بد از معماری غربی در زنجان

وی با اشاره به اینکه بُعد طراحی شهر مبتنی بر اصول معماری ایرانی ـ اسلامی کمتر مورد توجه قرار گرفته و فضا در اختیار الگوبرداری بد از معماری غربی قرار گرفته است، تصریح کرد: برخلاف تأکید بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به موضوع معماری ایرانی ـ اسلامی و سبک زندگی، ما هویت شهری خود را تا حد زیادی از دست دادیم.

عضو هیئت علمی گروه معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان با بیان اینکه در شهرسازی زنجان خیلی کم به فضاهای اجتماعی و جمعی توجه کردیم، عنوان کرد: ساماندهی یکپارچه جداره‌ها و فضاهای شهری کم و حمل و نقل عمومی معیوب است.

عملکرد ضعیف در ‌گردشگری و حفظ بناها و بافت تاریخی ‌

وی موضوع پدافند غیرعامل و مدیریت بحران را از دیگر ضعف‌های شهرسازی در زنجان برشمرد و گفت: به محیط زیست کم پرداخته شده و در گردشگری و حفظ بناها و بافت تاریخی عملکرد خوبی نداشته و بافت فرسوده زیادی داریم.

ساشورپور با بیان اینکه حمل و نقل  یک مبحث میان‌رشته‌ای بوده و شهرسازی، ترافیک و عمران در آن دخیل است، یادآور شد: بیشتر مراکز تجاری و خماتی زنجان در مرکز شهر متمرکز شده و با این کار ایجاد سفر به مرکز شهر را افزایش می‌دهیم در حالی که باید چند مرکز تجاری و خدماتی در سطح شهر ایجاد کنیم تا توزیع سفر به نحو مناسب اتفاق بیفتد.

سرمایه‌گذاری کم در حوزه حمل و نقل عمومی

وی با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری در حوزه حمل و نقل عمومی کم است، مطرح کرد: در سیستم حمل و نقل ناوگان فرسوده داریم، البته شهرداری اخیراً اقداماتی در خصوص نوسازی ناوگان انجام داده است ولی کافی نیست.

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی زنجان کامل بودن خدمات محله‌ای را راهکاری برای توزیع مناسب سفر و کاهش تردد در مرکز شهر دانست و افزود: جانمایی مطب پزشکان جاذب و تولیدکننده سفر است که متأسفانه بیشتر آن‌ها در مرکز شهر مستقر شدند.

ترافیک شهر زنجان هوشمند نیست

وی با بیان اینکه ترافیک شهر زنجان هوشمند نیست و در این زمینه جداً مشکل داریم، تصریح کرد: حوزه ترافیک چندمدیریتی است  و دستگاه‌های مختلف از جمله شورای ترافیک و شهرداری هر کدام نظر خود را اعمال می‌کنند و مدیریت یکپارچه نداریم.

ساشورپور در مورد اینکه برخی مؤلفه‌های معابر شهری مثل فلکه و میدان در عمل کارکرد خود را در شهر زنجان از دست داده و جای خود را به چهارراه‌های پرترافیک دادند، اظهار داشت: در فرم شهری بافت تاریخی و مرکزی شهر نمی‌توانیم تغییر ایجاد کنیم چون از قبل بوده ولی متأسفانه در شهرک‌های جدید نیز به این اصول و مبانی توجه نمی‌کنیم.

بی‌توجهی به ‌اصول فضاهای شهری در شهرسازی زنجان

وی ادامه داد: در طراحی جدید مسکن‌های ملی همچنان توجهی به اصول فضاهای شهری مبتنی بر عملکرد نداریم و در بافت‌های فرسوده شهری نیز چون امکان تغییر کم است سیستم را تغییر می‌دهند به عنوان مثال حمل و نقل را پیاده‌مدار می‌کنند و به حمل و نقل عمومی ارجحیت قائل می‌شوند و سعی می‌کنند ماشین را حذف کنند.

عضو هیئت علمی گروه معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان افزود: در پیاده‌راه سبزه‌میدان اقداماتی انجام شد اما ناتمام ماند و این طرح زمانی می‌تواند موفق باشد که به شکل شبکه به آن نگاه شود؛ چراکه مفهوم پیاده‌راه این است که از زمان خارج شدن از منزل تا مقصد بتوان عبور و مرور فرد را به نحو مناسب پیش‌بینی کرد.

چرا مردم زنجان تمایلی به پیاده‌روی ندارند؟

وی با تأکید بر اینکه باید بافت مرکزی را مبتنی بر پیاده‌مداری و حمل و نقل عمومی در نظر بگیریم، خاطرنشان کرد: تمایل از طرف مردم نیز برای پیاده‌محوری وجود ندارد و مردم عادت کردند که با وسیله شخصی تا هرکجا می‌خواهند تردد کنند.

ساشورپور بیان کرد: یک بخش از تمایل مردم برای استفاده از وسیله شخصی در زنجان به موضوع اقلیم مربوط است و سردسیر بودن منطقه انگیزه استفاده از ماشین را بیشتر می‌کند.

هزینه‌تراشی برای حمل و نقل شخصی

وی عنوان کرد: از طرف دیگر در بخش حمل و نقل عمومی مردم تصوری از زمان حرکت اتوبوس یا ون ندارند و وقتی نمی‌توانیم به تردد نظم دهیم، انگیزه سفر شخصی بیشتر می‌شود.

معاون فرهنگی دانشگاه آزاد زنجان با اشاره به اینکه در همه دنیا مردم تمایل به استفاده از خودروی شخصی دارند، تصریح کرد: با این حال مدیریت شهری، مردم را ملزم به استفاده از حمل و نقل عمومی می‌کند و با هزینه تراشی برای حمل و نقل شخصی پارکینگ، آن‌ها را وادار به استفاده از حمل و نقل عمومی می‌کند.