به گزارش قدس آنلاین، بر اساس پایگاه داده Carbon Majors که توسط محققان مشهور جهانی گردآوری شده، این گروه قدرتمند از شرکت‌های تحت کنترل دولتی و شرکت‌های چندملیتی متعلق به سهامداران پر نفوذ، محرک‌های اصلی در به وجود آوردن بحران آب و هوای جهان هستند.

اگرچه دولت‌ها در پاریس متعهد شدند که انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند، اما این تحلیل نشان می‌دهد که بیشتر تولیدکنندگان بزرگ، تولید سوخت‌های فسیلی و انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با آن را نه تنها در هفت سال پس از توافق آب‌وهوایی کاهش ندادند بلکه افزایش نیز داده اند.

در بین ۱۲۲ آلاینده بزرگ آب و هوایی جهان، محققان دریافتند که ۶۵ درصد از نهادهای دولتی و ۵۵ درصد از شرکت های بخش خصوصی، تولید خود را افزایش داده اند.

در این دوره، بزرگ‌ترین شرکت عامل انتشار گازهای گلخانه‌ای، شرکت اکسون موبیل ایالات متحده بوده که با ۳.۶ گیگا تن CO۲ در طول هفت سال یا ۱.۴ درصد از کل گازهای گلخانه ای جهانی مرتبط بوده است. شرکت های شِل، بریتیش پترولیوم، شِورون و توتال اِنِرجیز نیز در رده های بعدی انتشار گازهای گلخانه ای بوده اند که هر کدام با حداقل ۱ درصد از انتشار جهانی آلاینده ها مرتبط هستند.

با این حال، بارزترین روند در رشد فزاینده انتشار گازهای گلخانه ای مربوط به تولیدکنندگان دولتی، به ویژه در بخش زغال سنگ در قاره آسیا بوده است.

این گسترش انتشار که از سال ۲۰۱۶ تاکنون ادامه دارد، برخلاف هشدار جدی آژانس بین المللی انرژی است که می گوید اگر جهان در لبه ایمن گرمایش جهانی باقی بماند، هیچ میدان نفت و گاز جدیدی نمی تواند افتتاح شود. دانشمندان علوم اقلیمی می گویند دمای جهانی به سرعت به هدف حداقلی پاریس یعنی ۱.۵ درجه سانتی گراد بالاتر از دوران پیش از صنعتی شدن نزدیک می شود و عواقب بالقوه وخیمی برای انسان ها و طبیعت دارد.

ریچارد هید، که مجموعه داده‌های Carbon Majors را در سال ۲۰۱۳ ایجاد کرده می گوید: «این برای شرکت‌ها از نظر اخلاقی امری مذموم است که همچنان به توسعه اکتشاف و تولید سوخت‌های کربنی با وجود اطلاع از مضر بودن محصولاتشان برای چندین دهه ادامه دهند. مصرف‌کنندگان را نباید سرزنش کرد چون آن ها به دلیل تصرف دولت توسط شرکت های نفت و گاز مجبور به اتکا به سوخت های فسیلی شده اند.»

تحقیقات Carbon Majors با تقسیم انتشار گازهای گلخانه ای به نهادهایی که از خارج کردن سوخت های فسیلی از زمین سود می برند، به جای افرادی که بعداً آنها را به شکل گازهای گلخانه ای می سوزانند، به تغییر روایت در مورد مسئولیت بحران آب و هوا کمک شایانی کرده است. این مطالعه در حال انجام در دعاوی اقلیمی مورد استناد قرار گرفته است و مبنایی برای مجموعه تحقیقات گاردین در سال ۲۰۱۹ بوده است که ۲۰ شرکت را مسئول یک سوم انتشار گازهای گلخانه ای دانست و به انتقاد از آن ها پرداخت.

پایگاه داده های این مرکز در حال حاضر به روز شده است و در روز پنجشنبه در یک وب سایت با دسترسی عمومی مجددا راه اندازی شد. این آمار شامل مقایسه قابل توجهی بین روند انتشار بلندمدت که به سال ۱۸۵۴ باز می گردد و تحولات اخیر از زمان توافق پاریس در سال ۲۰۱۶ می باشد.

سوابق تاریخی شامل ۱۲۲ نهاد مرتبط با ۷۲ درصد از انتشار گازهای فسیلی و سیمان از آغاز انقلاب صنعتی است که به ۱۴۲۱ گیگا تن می رسد. در این تجزیه و تحلیل بلندمدت، تولید زغال سنگ دولتی چین ۱۴ درصد از C۰۲ جهانی تاریخی را به خود اختصاص می دهد، که بیشترین سهم را در پایگاه داده با فاصله زیاد دارد. این مقدار بیش از دو برابر میزانی است که اتحاد جماهیر شوروی سابق در رتبه دوم دارد و بیش از سه برابر بیشتر از آرامکوی سعودی است که در رتبه سوم قرار دارد.

پس از آن ها، شرکت‌های بزرگ آمریکایی مثل شِورون (۳ درصد) و اکسون موبیل (۲.۸ درصد) و پس از آن ها گازپروم روسیه و شرکت ملی نفت ایران قرار دارند. پس از آن ها نیز دو شرکت اروپایی بریتیش پترولیوم و شل هستند که هر کدام بیش از ۲٪ گازهای گلخانه ای تاریخ را شامل می شوند و سپس شرکت زغال سنگ هند است.

ظهور آسیا در این موارد در قرن بیست و یکم زمانی آشکار می شود که سوابق تاریخی با داده های ۲۰۱۶-۲۰۲۲ مقایسه شود. در این دوره اخیر، سهم زغال سنگ چین به بیش از یک چهارم کل انتشار CO۲ افزایش یافته است، در حالی که آرامکو عربستان به نزدیک به ۵٪ می رسد. ۱۰ شرکت اصلی در این دوره مدرن تحت سلطه نهادهای دولتی چین و روسیه هستند و با کشورهای هند و ایران تکمیل می شوند. در این آمار، کشورهای غربی تا رتبه یازدهم که متعلق به اکسون موبیل با ۱.۴ درصد است و به نیمی از میانگین تاریخی انتشار گازهای گلخانه ای خود رسیده حضور ندارند.

البته ممکن است در آینده این تصویر دوباره تغییر کند. ایالات متحده بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت و گاز جهان است حتی اگر فعالیت‌ها در میان شرکت‌های مختلف این کشور به جای یک غول دولتی تقسیم شود. جو بایدن به چندین پروژه اکتشافی جدید مجوز اعطا کرده است. کشورهای حوزه خلیج فارس نیز در حال برنامه ریزی برای افزایش تولید خود هستند.

شرکت های اکسون موبیل، شورون، بریتیش پترولیوم و شل همگی اهداف انتشار گازهای گلخانه ای خالص صفر را در سر دارند، اگرچه تعاریف آنها از این هدف و روش‌های دستیابی به آن متفاوت است. بسیاری از شرکت های موجود در این فهرست سرمایه گذاری هایی در زمینه انرژی های تجدیدپذیر انجام داده اند.

دان فن اَکِر، مدیر برنامه InfluenceMap، معتقد است که بسیاری از نهادهایی که نامشان در پایگاه داده Carbon Majors آمده، برای رسیدن به ثبات آب و هوا در مسیر اشتباهی حرکت می کنند. او اضافه می کند: «تحلیل جدید InfluenceMap نشان می‌دهد که این گروه ها تولید را کند نمی‌کنند، زیرا اکثر شرکت‌ها تولید خود را پس از توافق پاریس افزایش می‌دهند. این تحقیق پیوندی حیاتی در پاسخگویی این غول‌های انرژی در مورد پیامدهای فعالیت‌هایشان فراهم می آورد.»

هید استدلال می کند که تولیدکنندگان سوخت فسیلی موظفند خساراتی را که از طریق تاکتیک های تاخیری خود ایجاد کرده و یا تشدید کرده اند، بپردازند. او به پیشنهاد میا موتلی، نخست وزیر باربادوس، برای شرکت های نفت و گاز اشاره می کند که حداقل ۱۰ سنت به ازای هر دلاری که صدمه می زنند به صندوقی با عنوان ضرر و زیان کمک کنند.

او همچنین با اقداماتی که برای پاسخگویی این شرکت های سوخت فسیلی باید انجام شود می پردازد. به عنوان نمونه، او به بیلبوردهایی که در هیوستون ایالت تگزاس، پس از طوفانی در این ایالت به تصویر کشیده شده بود اشاره می کند که روی آن نوشته بود: «ما می‌دانیم مقصر کیست» و در کنار آن نام شرکت‌های نفتی و کمپینی برای ایجاد یک ابرصندوق آب‌وهوایی که هزینه آن توسط شرکت های مسئول آلایندگی باید پرداخت می‌شود بود. با این روش ها می شود امیدوار بود که هزینه های فزاینده ناشی از سیل، طوفان و موج گرما کاهش پیدا کند.

اهید می گوید: «این یک تهدید برای تمدن ماست. اگر تجارت طبق معمول کنونی ادامه پیدا کند، سیاره ای قابل زندگی برای فرزندان و نوه هایمان نخواهیم داشت. ما باید اراده سیاسی، شرکتی و سیاسی را گرد هم بیاوریم تا از بدترین تهدیدی که تغییرات آب و هوایی ایجاد کرده است اجتناب کنیم. ما میتوانیم این کار را انجام دهیم.»

گاردین برای پاسخگویی به این موضوع به سراغ شرکت های اکسون، بریتیش پترولیوم، شورون، توتال انرژی، زغال سنگ هند، آرامکو عربستان و گازپروم رفت. سخنگوی شرکت شل در پاسخ گفت: «شل متعهد است تا سال ۲۰۵۰ به یک تجارت انرژی با انتشار خالص صفر تبدیل شود، هدفی که ما معتقدیم از هدف بلندپروازانه توافق پاریس برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن حمایت می کند. ما همچنان به پیشرفت‌های خوبی در اهداف حافظت از اقلیم خود ادامه می‌دهیم و تا پایان سال ۲۰۲۳، به بیش از ۶۰ درصد از هدف نصف کردن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای محدوده ۱ و ۲ از عملیات خود تا سال ۲۰۳۰ در مقایسه با سال ۲۰۱۶ دست یافته‌ایم.»

منبع: گاردین

مترجم: امیرمحمد سلطانپور