با توجه به شرایط کنون در این کشور، برگزاری انتخابات به نوعی نشان دهنده این مساله است که بحران در این کشور با نابودی مخالفان و تکفیری ها رو به پایان است و تحقق این مهم از سوی دولت حاکم در سوریه، آب سردی روی حامیان معارضین و جنگ طلبان در سوریه، خواهد بود. جهاد اللحام، رئیس پارلمان سوریه دوشنبه گذشته در گفت و گو با خبرگزاری ها با اعلام زمان برگزاری انتخابات( 13 خرداد سال جاری) به نوعی تکلیف را برای مردم این کشور مشخص کرد و به نظر می رسد برگزاری این رویداد مهم سیاسی و مشارکت گسترده مردم این کشور، بهانه ای را برای مخالفان و حامیان آنها در خارج ازمرزهای سوریه در مخالفت با منتخب مردم باقی نخواهد گذاشت. زمان تعیین شده برای ثبت نام نامزدها که از روز گذشته(سه شنبه) آغاز شده است و تا 10 روز ادامه خواهد داشت، این فرصت را به نامزدها و مدعیان حکومت خواهد داد تا با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سوریه، ازطریق قانونی قدرت را به دست آورده و به اهداف خود برسند. هر چند این موضوع با واکنش رئیس سازمان ملل روبه رو شده است و به طور کل مخالفت وی در برگزاری این رویداد که به نظر می رسد، امری هدایت شده از سوی غرب باشد، نشان ازبرتری بشار اسد داشته و موازنه سیاسی را به نفع وی و به ضرر مخالفان وی تغییر خواهد داد. بی شک در زمان کنونی و با توجه به تضعیف روزافزون گروه های مسلح معارض در سوریه و ادامه قدرت نمایی ارتش سوریه، کشورهای غربی و حامیان تکفیری ها در منطقه به هیچ عنوان تمایلی به برگزاری چنین انتخاباتی ندارند. آشکار است برتری بشار اسد در عرصه نظامی که این روزها به عقب نشینی گسترده تروریستها منجر شده است، پیروزی سیاسی نیز برای وی به ارمغان خواهد آورد و شروع حکومتی بر پایه دموکراسی در سوریه به رهبری بشار اسد، راه را برای غرب جهت مداخله در امور سیاسی این کشور خواهد بست؛ به دلیل اهمیت این موضوع گفت و گویی انجام دادیم با دکتر «شهاب حسابی» محقق، نویسنده و پژوهشگر مسایل مربوط به کشورهای عرب و همچنین منطقه خاورمیانه که در ادامه می خوانید. دکتر شهاب حسابی پیش از این دبیر کمیته سیاسی جمعیت دفاع از فلسطین بوده است و پژوهش هایی را نیز در مورد وضعیت نظامهای حاکم بر کشورهای منطقه و قدرت نظامی آنان انجام داده است که به صورت کتابی با نام رویکردی نوین در برآورد توانایی نظامی در دسترس علاقه‌مندان است.

علت مطرح شدن انتخابات سوریه در شرایطی که هنوز جنگ داخلی در سوریه ادامه دارد ، چیست و آیا دولت بشار اسد با توج به شرایط موجود قادر به برگزاری این انتخابات خواهد بود؟
- اگر به گذشته برگردیم یعنی زمان آغاز مخالفتهای جدی با حکومت بشار اسد و بعد از آن شروع جنگهای داخلی، می بینیم که این مخالفتها بیشتر به شرایط داخلی سوریه، حزب بعث و محدودیتهایی که وجود داشت بر می گشت. خب استحضار دارید که در سوریه از همان ابتدای تشکیل، حالت فوق العاده حاکم بوده است. در هر صورت مخالفتهایی در سوریه شکل گرفته است و به صورت مخالفت با حکومت حزب بعث و شخص بشار اسد تداوم پیدا کرده است. این بخش اول ماجراست، یعنی اگر ما در آن زمان یک نظر سنجی در سوریه انجام می دادیم یا یک انتخاباتی را برگزار می کردیم معلوم نبود که آقای بشار اسد چقدر رأی می‌آورد. به طور یقین رأی خیلی بالایی نداشت. اما اتفاقاتی که در سوریه افتاد و در حال حاضر نیز ادامه دارد، بویژه اینکه از تعداد زیادی از کشورهای دنیا، افرادی وارد سوریه شده و درگیر جنگ با بشار اسد و حکومت سوریه شدند، برای اینکه بتوانند اسم حرکت خودشان را «جهاد» بگذارند، ناگزیرند که آقای بشار اسد را تکفیر بکنند و اینها همان جماعت تکفیری هستند که از کشورهای مختلف با حمایت مالی عربستان و قطر از طریق ترکیه وارد سوریه شدند و زیر عنوان مقدس «جهاد» شروع به جنگ با دولت مرکزی کردند. خب تمام مردم دنیا در این مدت شاهد بودند که کشتار زیادی در سوریه انجام شد بویژه اینکه مردم سوریه با حرکت خشن این جماعت تکفیری روبه رو شدند و این موضوع به این نتیجه منجر شد که گروه‌های مختلف مردم بویژه اقلیت ها مثل علوی ها، شیعیان، مسیحیان ارتودوکس، ارمنی ها و... دریابند که اگر تکفیری‌ها حاکم سوریه شوند، موجودیت اینها در خطر خواهد افتاد. بقیه جماعت، یعنی اکثریت اهل سنت نیز که شاید نیمی از آنان طرفدار حکومت بشار اسد الان باشند به این نتیجه رسیدند که حکومت تکفیری ها حکومت مطلوبی برای آنها نخواهد بود، بنابر این اتفاقی که الان در سوریه افتاده است، این است که یک اتحاد جدی بین همه اقلیتها اعم از مذاهب و فرقه های مختلف، پیش آمده است. علاوه بر این، بخش عظیمی از ملت سوریه به این نتیجه رسیدند که حکومت تکفیری خطرناک است و مطلبی که قابل توجه هست، این است که گروه های مخالف نیز خواهان برگشت به نقطه صفر هستند، یعنی جایی که بشار اسد حاکم بود، یعنی اینها ترجیح می دهند به زمان بشار اسد برگردند و از آنجا مبارزه سیاسی خود را شروع کنند، بنابر این در حال حاضر هر گونه انتخابات آزاد در سوریه برگزار شود، بدون شک اقبال بالایی برای شخص بشار اسد برای ریاست جمهوری سوریه خواهد بود؛ پس آقای بشار اسد نامزد می شود و شانس بسیار بالایی برای پیروزی در انتخابات نیز دارد و درهر صورت حتی با وجود وضعیت ناآرام سوریه که کم کم به سمت برتری مطلق دولت حاکم پیش می رود، می شود انتخابات را در سوریه به صورت آزاد ولو با وجود ناآرامی‌هایی برگزار کرد.

شرایطی که برای ثبت نام نامزدها در انتخابات ریاست جمهوری سوریه اعمال شده است، شرایط تقریباً سختی است که از آن جمله حمایت 35 نماینده پارلمان این کشور از نامزد ریاست جمهوری در این کشور است و از سوی دیگر دولت اعلام کرده است کسانی که سابقه مبارزه مسلحانه با دولت اسد را در پرونده دارند، نمی توانند در انتخابات ریاست جمهوری این کشور نامزد شوند و یا اینکه محدودیتهایی برای شرکت سوری های مقیم در کشور مخالف دولت اسد ایجاد کرده است. آیا این شرایط مشروعیت و صحت انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را خدشه دار نمی کند؟
- بنده فکر می کنم که حکومت سوریه به سمت تقویت جنبه مسؤولیت این انتخابات خواهد رفت و آنچه باعث این شروط شده است، باید عرض کنم دولت حق دارد، کسانی را که دستشان به خون مردم این کشور آلوده است، از شرکت در این انتخابات محروم کند. از سوی دیگر دولت اسد محدودیتهایی را نیز برای شرکت سوری های مقیم کشورهایی که با دولت اسد سر جنگ دارد، در انتخابات را در نظر خواهد گرفت به این دلیل که در بین سوری هایی که خارج سوریه ساکن هستند، چون شرایط میدانی در سوریه را نمی دانند و شاهد جنایات تکفیری ها نبودند و از سوی دیگر تحت تأثیر تبلیغات مسموم دولتهای معارض هستند، خیلی از اینها موافق حکومت بشار اسد نیستند؛ حتی برخی از سوری ها مقیم آمریکا از دولت اوباما خواسته بودند که حکومت بشار اسد را سرنگون کند. اما مردم داخل سوریه حتی گروه های مخالف اعلام کردند که در مورد سوریه کسانی باید تصمیم بگیرند که داخل سوریه هستند و نه کسانی که خبری از اوضاع ندارند. به نظر می رسد حکومت سوریه احساس کرده است که با توجه به شرایط موجود آرای سوریه های غیر مقیم به نفع مردم این کشور و آینده آن نیست. اما به طور کل باید گفت حکومت سوریه در شرایطی که برای ثبت نام نامزدها اعلام کرده است از جمله نداشتن پرونده جنایی علیه مردم و حکومت چه در جنگ مسلحانه و چه به صورتی دیگر وهمچنین در ادامه حمایت 35 نماینده پارلمان این کشور از نامزدی که قصد ثبت نام در این انتخابات را دارد، اگر تعدیل شود می تواند در برگزاری انتخاباتی آزاد با نتایجی که مورد قبول همه گروه های درگیر قدرت در سوریه واز آن مهمتر در عرصه بین الملل باشد، اثر مثبت بگذارد.

آقای دکتر حسابی! آیا انتخاب دوباره بشار اسد می تواند برای بازگشت آرامش و امنیت در سوریه مؤثر باشد یا انتخاب شخصی دیگر وضعیت را بهتر خواهد کرد؟
- بدون شک در وضعیت کنونی تنها کسی که می تواند مردم سوریه را از بحران نجات دهد شخص بشار اسد است. این تنها نظر بنده نیست بلکه نظرسنجی های میدانی و مستقیم با مردم درگیر جنگ در این کشور این موضوع را بیان می کند، یعنی حضور بشار اسد ولو برای یک دوره 4 ساله که این کشور سرو سامانی بگیرد، لازم است و تنها گزینه مطلوب برای رسیدن به قدرت ارزیابی می شود. به طور کل باید گفت با وجود اینکه اوضاع در سوریه هنوز آرام نیست و حتی هر از چندگاهی در دمشق پایتخت این کشور نیز انفجارهای مهیبی رخ می دهد، انفجار مهم سیاسی در این کشور یعنی انتخابات ریاست جمهوری کمک زیادی به دولت حاکم در تثبیت قدرت خواهد کرد.