قدس:بنه، درختی چند منظوره است که از چوب آن برای سوخت، تولید ذغال و ذوب فلزات، از بذر آن در غذاهای محلی و از قسمت های مختلف آن جهت مصارف دارویی استفاده می شود. قاتق بنه یکی از غذای های محلی و پر خاصیت در استان کرمان است.
در کرمان میوه درخت بنه را کوبیده و با آن غذای بنه درست می‌کنند و معتقدند که بهترین مقوی اعصاب است و در قسمت‌هایی از روستاهای شهرستان دانه‌های میوه بنه را در ظرفی پر از آب نگهداری می‌کنند تا خشک نشود.
برداشت بنه همه ساله از اواخر شهریورماه در شهرستان رابر آغاز می شود.
بنه یا پسته وحشی که به مروارید سبز معروف است یکی از درختان جنگلی است که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می کندبنه یا پسته وحشی که به مروارید سبز معروف است یکی از درختان جنگلی است که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می کند.
خانواده های روستایی و عشایری از بزرگ و کوچک و زن و مرد به صورت دسته جمعی در این فصل از سال برای جمع کردن بنه به مناطق مختلف کوهستانی می روند و ضمن گشت و گذار طبیعی به کار اقتصادی نیز می پردازند.
شماری از مردم منطقه معتقدند در صورت ساماندهی و بسته بندی این محصول و همچنین کارگاههای روغن کشی و غیره می توان از این گیاه خوراکی و دارویی به صورت بهینه استفاده کرد.
مصارف دارویی
بنه از جمله گیاهان چوبی مناطق خشک و نیمه خشک کشور می باشد که جدا از ارزش های زیست محیطی بی شماری که دارد، مصارف دارویی و صنعتی گسترده ای نیز به همراه دارد.
جنبه های دارویی و صنعتی این گیاه کاملاً روشن است.صمغ بنه مصارف دارویی و صنعتی زیادی داشته و از میوه آن به عنوان گیاه دارویی استفاده می شود. بنه از حبوبات بسیار گرم محسوب می شود و به خاطر روغنی بودن، این دانه چربی و البته انرژی بسیاری دارد.
اندام های مختلف درخت بنه مصارف دارویی و صنعتی گسترده ای دارد.بهره برداری از درختان بنه با هدف تولید صمغ و استفاده از آن در امور دارویی و صنعتی موضوعی است که می توان بخشی از اقتصاد مردم شهرستان رابر را تشکیل دهد.
این درخت با مقاومت زیاد در مناطق کوهستانی با آب و هوای نه چندان سرد می روید و مغز آن به پسته شبیه ولی بسیار کوچکتر است و شرایط سخت و دشوار آب و هوایی را به راحتی تحمل می کند و زمستانهای سرد و تابستانهای گرم و کمبود آب و جنس سخت زمین قادر نبوده اند که مانع رویش این درخت بسیار مقاوم شوند و بدین لحاظ در محدوده اطراف شهرستان رابر در جاهایی که دامنه کوه ها شیب می گیرد این درختان به چشم می خورند درخت بنه به لحاظ طبیعی بسیار دیر رشد می کند و از این رو قد کشیدن و بزرگ شدن آن مستلزم گذشت زمان است.
خوراک دام
برگ درختان بنه علاوه بر استفاده جهت خوراک احشام ، برای فرآوری پوست و تبدیل آن به مشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد. دانه بنه را روی خوشه هایی بر شاخه های تازه این درخت می توان مشاهده کرد که دانه ها تقریبا کروی شکل (تقریبا عدس مانند) می باشند که دارای پوسته ای چوبی و سخت می باشند که مغز آن را در میان می گیرد و از این دانه ها در زمانی که هنوز نرم هستند و پوسته آنها سخت نگردیده، جهت مصارف تهیه ترشی استفاده می کنند و هرگاه که رسیده باشند جهت تهیه قاتق بنه مورد استفاده قرار میگیرند و یا مغز آن را به صورت جداگانه مصرف می کنند.
معمولا بنه ها بعد از رسیدن پسته ها و در اواخر تابستان می رسند و مردم بر همان سیاق قبل جهت جمع آوری بنه اقدام می کنند و پس از جمع آوری بنه ها و تمیز کردن آنها و جداکردن دانه های رسیده، دانه های بنه را در آب میشویند تا شیره و طعم تندی که پوسته بنه دارد برطرف گردد و سپس این دانه های بنه را در آفتاب میریزند تا کاملاً خشک شوند و جهت مصرف آماده گردد.
درخت بنه منبع تولید شیره سقز است، سقز که در گویش رابری به آن «کُندورک» گفته می‌شود صمغی به رنگ سبز خیلی روشن، غلیظ و بسیار چسبنده است که استفاده دارویی فراوان داشته و به عنوان یک ملین قوی در درمان یبوست و درمان ناراحتی های گوارشی استفاده می شود.
۲۵ درصد از شیره سقز حاوی روغن پرارزش و صنعتی «تربانتین» است که کاربردهای فراوانی در صنعت دارد. علاوه بر این از شیره سقز در تهیه آدامس، عطر، خوشبوکننده ها، حشره کش ها و در صنعت داروسازی در تهیه نرم کننده ها و ضد عفونی کننده ها استفاده می‌شود. علاوه بر این در صنعت پلاستیک سازی ، تهیه واکس کفش و چرم و صنعت چاپ مورد استفاده قرار می گیرد .
نظر شما