نور خورشید معمولاً برای ما خوشایند است، اما همه می‌دانند که پرتوهای آن برای پوست مضر است. در حقیقت خورشید پرتو فرابنفش (UV) از خود ساطع می‌کند که پرتو فرابنفش UVB و پرتو فرابنفش UVA مشهورترین آن‌ها هستند.

قرار گرفتن در زیر اشعه مستقیم نور خورشید موجب تیره شدن پوست می‌شود. زیرا اشعه نور خورشید میزان رنگدانه ملانین را در پوست افزایش می‌دهد. از این‌رو پوست در زیر آفتاب سوخته و تیره رنگ می‌شود. استفاده از کرم ضدآفتاب موجب می‌شود تا پوست در برابر اشعه مستقیم نور خورشید که بسیار مضر و سرطان‌ زا است ایمن باشد. در این صورت به مرور زمان با قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید پوست تیره نمی‌شود و ضدآفتاب می‌تواند به روشن ماندن پوست کمک بسیار زیادی کند.

در واقع ضدآفتاب کرمی است که از پوست در برابر اشعه فرابنفش به عنوان یک لایه محکم حفاظت می‌کند. به همین جهت نمی‌گذارد تا اشعه مستقیم نور خورشید موجب افزایش سطح ملانین در زیر پوست شود. علاوه بر این کسانی که در زیر نور خورشید قرار گرفته‌اند و پوستشان بر اثر تابش مستقیم نور خورشید سوخته است می‌توانند با استفاده از ضدآفتاب رنگ پوست خود را به حالت اولیه برگردانند و چند درجه روشن‌تر کنند.

اهمیت استفاده از ضد آفتاب در منزل

استفاده از کرم ضدآفتاب یکی از عوامل تأثیرگذار بر حفظ سلامت پوست می‌باشد. طبق نظر متخصصان پوست همه افراد با هر نوع رنگ پوست در محیط منزل نیز باید از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کنند زیرا کرم ضد آفتاب از پوست در برابر اشعه‌های مضر ماورابنفش محافظت کرده و از پیری زودرس و بروز چین و چروک جلوگیری می‌کند و خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می‌دهد.

چند دلیل در اهمیت استفاده از کرم‌های ضد آفتاب در منزل و فضای سربسته:

اشعه مضر UVA: نور خورشید از اشعه‌های ماورابنفش تشکیل شده است که این اشعه‌های مضر به دو دسته UVA  و UVB تقسیم می‌شوند که دارای اثرات مخرب بر سلامت پوست می‌باشند. اشعه UVA می‌تواند از شیشه پنجره عبور کرده و به درم که ضخیم‌ترین لایه پوست است نفوذ کند. نور UVA با تجزیه کلاژن و بافت الاستیک موجب بروز علائم پیری زودرس پوست مانند چین و چروک و لک‌های پیری می‌شود و از طرفی با سرکوب و ایجاد اختلال در سیستم ایمنی بدن در جهت محافظت از پوست در برابر توسعه و گسترش سلول‌های سرطانی، در تشکیل سرطان‌های پوست نقش مهمی دارد.

اشعه مضر UVB: اشعه ماورای بنفش UVB که به اشعه سوزان خورشید نیز معروف است به DNA پوست آسیب می‌رساند و در نتیجه پوست در واکنش به آن، حالت التهابی و قرمز رنگ پیدا می‌کند و به اصطلاح دچار آفتاب سوختگی می‌شود. در این حالت سلول‌های پوستی با گذشت زمان به طور چشمگیری آسیب می‌بینند و در معرض سرطان پوست قرار می‌گیرند و از بین می‌روند.

نورهای آبی رنگ یا blue light: در خصوص اهمیت استفاده از ضد آفتاب در منزل و برای جلوگیری از اثرهای مخرب نورهای آبی ساطع شده از صفحه‌های وسایل دیجیتال، رایانه‌ها، تلفن همراه و تلویزیون باید گفت که این نورها از دو طریق  بر سلامت پوست شما تأثیر می‌گذارند:

۱_نور آبی تولید ملانین یا رنگدانه را در پوست افزایش می‌دهد که این امر موجب بروز لک‌های ملاسما و لک‌های موسوم به پیری می‌شود.

۲_نور آبی با ایجاد رادیکال‌های آزاد باعث التهاب پوست و تجزیه کلاژن و بافت الاستیک پوست شده و روند پیری پوست را سرعت می‌بخشد.

 با توجه به اینکه بیشتر افراد در طول شبانه روز ساعت‌ها از لب‌تاپ و تلفن‌های همراه خود استفاده می‌کنند، مصرف کرم‌های ضد آفتاب در منزل و محیط‌های سر بسته همچون محیط کار جهت حفظ سلامت پوست ضروری می‌باشد.

چه زمانی از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم؟

استفاده از کرم ضدآفتاب ارتباطی به فصل‌ها یا بیرون و داخل خانه بودن ندارد. شما در هر حالتی باید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. توجه داشته باشید که برای استفاده از ضدآفتاب نباید بهانه داشته باشید که زمستان است و خورشیدی برای آسیب رساندن به پوست وجود ندارد. لذا باید در فصول مختلف سال هنگامی که قصد خارج شدن از خانه را دارید حتی در زمانی که هوا ابری است، نیم ساعت قبل از خروج از خانه از این کرم استفاده کنید. در واقع ضرورت استفاده از کرم ضد آفتاب در خانه و در خارج از خانه به این دلیل است که پوست شما در برابر اشعه‌های گوناگون بسیار آسیب‌پذیر است.

کرم ضدآفتاب علاوه بر اینکه باید در طول روز به خصوص زمانی که در بیرون از خانه هستید استفاده شود، در شب هم باید مورد استفاده قرار بگیرد. در حقیقت شما باید برای حفظ سلامت پوست خود در روزهای ابری و در ساعات مختلف شبانه‌روز به خصوص در شب از کرم ضدآفتاب حتی زمانی که در خانه هستید استفاده نمایید. زیرا استفاده از کرم ضد آفتاب در شب موجب کاهش ابتلا به سرطان پوست خواهد شد. از این‌رو اگر سلامت و زیبایی پوستتان برایتان اهمیت بسزایی دارد، بهتر است از مصرف ضدآفتاب غافل نشوید. در واقع ضرورت استفاده از کرم ضد آفتاب در خانه به این جهت اهمیت دارد که این کرم علاوه بر اینکه از پوست شما در برابر اشعه خورشید محافظت می‌کند، یک لایه بسیار عالی برای محافظت از پوست در برابر اشعه uv است. البته تحقیقات در مورد لزوم استفاده از ضد آفتاب در شب نتایج مختلفی ارائه می‌دهند و بعضی از متخصصان استفاده از این کرم در شب را ضروری تلقی نمی‌کنند.

نکاتی که باید در مورد ضد آفتاب بدانیم

ضدآفتابی که خریداری می‌کنید بهتر است SPF بالای ۳۰ داشته باشد تا از پوست شما در برابر اشعه مضر نور خورشید محافظت کند. علاوه بر این قبل از استفاده از ضدآفتاب ابتدا آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود امتحان کنید. اگر بعد از مدتی متوجه شدید که پوستتان قرمز و ملتهب شده و خارش گرفته است، از آن ضد آفتاب استفاده نکنید. چرا که ضد آفتابی که خریداری کرده‌اید مناسب پوستتان نیست. همواره توجه داشته باشید که ضدآفتابی خریداری کنید که با پوست شما سازگاری داشته باشد. ضدآفتاب مناسب باید قابلیت محافظت از پوست شما در برابر شرایط گوناگون را داشته باشد.

ضد آفتاب‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

ضد آفتاب فیزیکی: یا مینرال که حاوی موادی همچون دی اکسید تیتانیوم و اکسید روی هستند که با ایجاد لایه‌ای محافظ روی پوست، اشعه‌های مضر خورشید را بازتاب و منعکس می‌کنند تا مانعی برای برخورد آن به پوست شوند.

ضد آفتاب شیمیایی: که با داشتن فیلترهای شیمیایی و ترکیبات متعددی از جمله اکسی بنزن، آووبنزون و اوکتی نوکسات در لایه‌های بالایی پوست جذب می‌شوند و با جذب پرتوهای UV و تبدیل آن به گرما و غیر فعال سازی آن، اشعه‌ها را از پوست دور کرده و از آن محافظت می‌کنند. اما نحوه استفاده از این دو ضد آفتاب متفاوت است؛ ضد آفتاب‌های فیزیکی خیلی سریع اثر می‌کنند و باید دقیقاً قبل از حضور در نور آفتاب از آن‌ها استفاده کرد اما ضد آفتاب‌های شیمیایی برای جذب در پوست و فعال شدن اثر محافظتی آنها، نیاز به ۲۰ دقیقه زمان دارند که قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید باید این زمان را در نظر گرفت.

استفاده از ضد آفتاب در خانه، باید به طور مرتب و روزانه انجام گیرد تا پوست شما را از اشعه ماوراءبنفش و نورهای آبی، محافظت کند. بهتر است قبل از استفاده، صورت خود را با شوینده‌های مناسب پوست خود بشویید و با تونر آن را کاملا پاکسازی کنید. بعد از آن، کرم آبرسان یا مرطوب کننده گزینه‌های خوبی هستند که به سلامت پوست شما کمک می‌کنند. معمولا کرم‌های ضد آفتاب پس از ۲ الی ۳ ساعت نیاز به تمدید دارند. با این حال، هنگام خرید کرم ضد آفتاب راهنمای آن را با دقت مطالعه کنید.

نیایش احمدی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس