نحوه معافیت سربازان فراری همواره پرسشی است که مشمولین درگیر آن هستند. برخی شرایط وجود دارد که سربازان فراری در صورت داشتن آنها می توانند برای معافیت اقدام کنند.

چندی پیش سردار تقی مهری رییس سازمان نظام وظیفه عمومی فراجا با تشریح مشوق‌های قانونی برای سربازان وظیفه در سال ۱۴۰۳ ،از اعلام شرایطی در  خصوص معافیت های سربازی، حقوق دریافتی سربازان، کسری خدمت در شرایط مختلف در سال جاری خبر  داد. 

خدمت سربازی یا خدمت وظیفه عمومی دوره ای است که طی آن مردان بالای ۱۸ سال موظف به انجام وظایف نظامی و خدماتی برای کشور هستند. این خدمت به منظور تأمین نیروی نظامی و تقویت وحدت ملی انجام می‌شود. براساس قوانین جمهموری اسلامی ایران همگی مردان باید به سربازی بروند مگر در مواردی که استثنا باشد. مدت زمان خدمت سربازی در ایران معمولا ۲۴ ماه است، اما این مدت می‌تواند بسته به شرایط مختلف کاهش یابد. برای مثال: افرادی که در مناطق محروم خدمت می‌کنند یا دارای شرایط خاصی هستند ممکن است خدمت کمتری داشته باشند.

خدمت سربازی شامل دوره‌های آموزشی و عملیاتی است که در پادگان ها و مراکز نظامی انجام می‌شود. این دوره ها شامل آموزش های نظامی، مهرات های فنی، خدماتی و فعالیت های اجتماعی و فرهنگی است.

طبق گزارش اقتصاد نیوز؛ براساس قوانین جدید، سربازان فراری که از  آخرین تاریخ فرار آنان بیش از ۸ سال گذشته باشد و تاکنون مشغول به خدمت نشده باشند، مشمول معافیت می‌شوند. مدت فرار این افراد تا سال ۹۵ محاسبه می‌شود و در صورتی که از آن زمان تاکنون خدمت ننموده باشند، می‌توانند از مزایای معافیت بهره‌مند شوند.

این تدابیر می‌توانند به سربازان فراری کمک کنند تا از بارهای مالی و اجتماعی ناشی از فرارشان رهایی یابند و به طور مساوی با سایرین از مزایای خدمت نظامی بهره‌مند شوند.

علاوه بر این، در صورتی که مدت غیبت یک فرد از خدمت نظامی تا پایان سال ۹۵ به ۸ سال نرسد، این افراد می‌توانند مدت خدمت نظامی خود را به صورت ناپیوسته و در بازه‌های زمانی مختلف انجام دهند. این امکان به آنها اجازه می‌دهد که مدت خدمت نظامی خود را بر اساس شرایط شخصی و موقعیت‌های خود برنامه‌ریزی کنند و از انعطاف بیشتری در انجام وظایف نظامی بهره‌مند شوند.

بررسی قوانین جدید معافیت سربازی در سال ۱۴۰۳

قوانین جدید معافیت سربازی در سال ۱۴۰۳ شامل تغییرات مهمی است که به منظور تسهیل و بهبود فرآیند معافیت از خدمت سربازی اعمال شده‌اند.

۱.معافیت برای افراد دارای سه فرزند یا بیشتر:

مشمولانی که سه فرزند یا بیشتر دارند، از خدمت سربازی معاف می‌شود.

۲.معافیت برای افراد بالای ۳۵سال با دو فرزند:

مشمولانی که بالای ۳۵ سال سن دارند و دارای دو فرزند هستند، از خدمت سربازی معاف می‌شوند.

۳.کاهش خدمت برای امدادگران و نجات‌گران:

امدادگران و نجات‌گران جمعیت هلال احمر به ازای هر سال خدمت در این مجموعه، دو ماه کسر از خدمت خواهند داشت.

۴.تغییرات در معافیت پزشکی:

 فرآیند رسیدگی به معافیت پزشکی کارکنان وظیفه حین خدمت تسریع شده است و نیازی به مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +۱۰) نمی‌باشد. کارت معافیت پزشکی بلافاصله پس از ثبت اطلاعات در سامانه وظیفه عمومی صادر و به نشانی محل سکونت ارسال می‌شود.

۵.معافیت تحصیلی:

سقف سنی معافیت تحصیلی برای دانشجویان مقاطع مختلف تغییر کرده است. برای مثال: دانشجویان کارشناسی تا سن ۲۴ سال و دانشجویان کارشناسی ارشد تا سن ۲۸ سال می‌توانند از معافیت تحصیلی استفاده کنند، این تغییر به منظور تطبیق با نیازهای تحصیلی و حرفه ای دانشجویان اعمال شده است.

۶.بار تکفل:

در این طرح تنها پسرانی که مادر آن‌ها فاقد همسر دایم و یا موقت باشد از خدمت سربازی معاف می‌شود و به این ترتیب یکی از راه‌های سوء استفاده از قانون معافیت سربازی سد شده است.

یش از این و طبق تعاریف مندرج در این آیین نامه مادر فاقد شوهر، به مادری اطلاق می‌شد که همسرش فوت کرده و یا طلاق گرفته باشد و در زمان رسیدگی فاقد همسر دایم باشد. این امر سبب شکل گیری پدیده طلاق‌های صوری برای استفاده از معافیت سربازی برخی خانواده‌ها شده بود؛ در این شیوه والدین توافق می‌کردند که از یکدیگر طلاق بگیرند و پس از معافیت فرزندشان، به صورت عقد موقت طولانی مدت به زندگی مشترک ادامه می‌دادند.

عارفه هدایتی _خبرنگار تحریریه جوان قدس