سید ستار هاشمی وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری ارتباطات دولت چهاردهم برنامه خود را برای مدیریت این وزارتخانه منتشر کرد.

بخشی از برنامه پیشنهادی هاشمی به شرح زیر است:

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، به عنوان متولی و سیاستگذار در زمینه توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در چارچوب سیاستهای کلی نظام، می بایست برنامه راهبردی مشخصی در این حوزه، به منظور رفع چالش های موجود و همگام سازی رشد و توسعه کشور با تحولات جهانی داشته باشد. همچنین یک برنامه ای عملیاتی که با استفاده از ظرفیت ها و فرصت های داخلی اعم از بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان، در تمامی ارکان نظام جاری و ساری گردد و علاوه بر بهبود و ارتقای شاخص های مهم توسعه دیجیتال در سطح بین الملل بهبود جای گاه کشور در منطقه، امکان بهرهمندی از خدمات دیجیتال و فناورانه را برای تمامی جامعه میسر سازد.

برنامه حاضر با راهبرد کلی توسعه فناوری، پیشران اقتصاد دیجیتال و دولت هوشمند و مبتنی بر اهداف کلی برنامه هفتم پیشرفت برای پاسخ به مطالبات عمومی و رفع چالش های موجود در ۶ سرفصل توسعه ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات، توسعه دولت هوشمند و کاربردی سازی فناوری های نوین (مانند هوش مصنوعی) در صنایع مختلف، توسعه اقتصاد دیجیتال، حمایت از توسعه محتوا و خدمات محتوایی در فضای مجازی، توسعه صنعت فضایی و توسعه پست هوشمند تهیه شده است که در ادامه به تفصیل ارائه می شود.

۱- توسعه ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات

با پیشرفت فناوری و افزایش نیاز به ارتباطات سریع و مطمئن، توسعه زیرساختهای ارتباطی به یکی از اولویتهای اصلی در کشور تبدیل شده است. توسعه شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر فیبر نوری و شبکه های نسل جدید ارتباطی مانند G،۵ مقابله با تحریم های ارتباطی، و ارتقای شاخص های ارتباطی، از جمله گام های ضروری برای تحقق این هدف هستند. در واقع هدف از این برنامه ها، بهبود دسترسی آحاد جامعه به خدمات الکترونیکی و فضای مجازی، ایجاد عدالت ارتباطی، و حضور فعال در تعاملات بین المللی است.

اقدامات
• توسعه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر فیبر نوری (بند الف ماده ۶۵ برنامه هفتم) و فراهم سازی اتصال و دسترسی پرسرعت و کمک به توسعه خدمات و محتوا با استفاده حداکثری از تجهیزات بومی

• راه اندازی صندوق توسعه شبکه تار (فیبر) نوری (بند ب ماده ۶۶ برنامه هفتم) تاسیس صندوق توسعه شبکه فیبر نوری و جذب منابع مالی و سرمایهگذاری بخش خصوصی و دولتی با تدوین مقررات مناسب به توسعه این شبکه و افزایش مشترکین فیبر نوری کمک خواهد نمود.

• توسعه شبکه ارتباطات همراه از طریق نسل جدید ارتباطی G،۵ مقابله با تحریمهای ارتباطی، مدیریت بهینه و استفاده از کلیه ظرفیت های طیف فرکانسی

• ارتقاء شاخص سرانه سرعت اتصال شبکه جهانی اینترنت و شبکه ملی اطلاعات

• راه اندازی مراکز قطب نگهداری، تبادل ترافیک و پردازش دادههای بین المللی برای صادرات خدمات و افزایش
دسترسی مشتریان خارج بین الملل

• حضور فعال و موثر در تعاملات بین المللی در حوزه حکمرانی اینترنت (مانند نشانی IP، و نامهای دامنه) و حوزه فضایی

• ارتقاء کمی و کیفی و تسهیل دسترسی آحاد جامعه به خدمات الکترونیکی و فضای مجازی و ایجاد عدالت ارتباطی در کشور

• هم افزایی با سایر وزارتخانه مانند نیرو جهت تامین برق پایدار برای برنامه ها، وزارت راه و شهرسازی، منابع طبیعی، شهرداری ها و استانداری ها برای توسعه فیبر ، احداث ایستگاه های مخابراتی و اجرای بهینه برنامه ها در کشور

ایجاد دسترسی عموم مردم در بستر شبکه ملی اطلاعات

۲ توسعه دولت هوشمند و کاربردی سازی فناوری های نوین (مانند هوش مصنوعی) در صنایع مختلف

با پیشرفت فناوری های نوین و افزایش نیاز به خدمات دولتی کارآمد، ارزان و به موقع، توسعه دولت هوشمند و کاربردیسازی فناوری های نوینی همچون هوش مصنوعی، در صنایع مختلف اهمیت ویژه ای دارد. این اقدامات میتواند به بهبود کارایی، کاهش هزینه ها، افزایش شفافیت و ارائه خدمات بهتر به شهروندان کمک کند.

اقدامات
• تدوین طرح تحول دولت هوشمند و ایجاد، تقویت و استقرار دولت هوشمند

• ایجاد، تقویت و استقرار زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند و اتصال مراکز داده دستگاههای اجرایی به زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند (تبصره ۱ بند الف ماده ۱۰۷ برنامه هفتم)

• پیگیری و پایش روند اجرای برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی (بند ج ماده ۶۵ برنامه هفتم)

• طراحی و راهبری سامانه های مشترک و حذف سامانه های موازی دستگاه های اجرایی

• ارتقای شاخص های ملی و بین المللی توسعه دولت الکترونیک در کشور

• جایگزینی استعلام های الکترونیک آنلاین و آنی به جای کاغذی

• حذف بروکراسی اداری، کاغذبازی و مراجعه حضوری به ادارات

• تقویت همکاری های بین دستگاه های اجرایی، ایجاد کارگروه های مشترک و طراحی و اجرای خدمات دولت هوشمند جهت ارائه خدمات الکترونیکی به کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی

• توسعه توان پردازشی، ذخیره سازی و زیرساخت های نرم و سخت هوش مصنوعی

• کمک به توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع و کشاورزی

• افزایش آمادگی اجرا، و ساماندهی و توسعه فناوری های نوظهور مانند کلانداده ها، اینترنت اشیاء، زنجیره بلوکی، هوش مصنوعی و علوم داده، و پردازش کوانتومی

• ارتقای حریم خصوصی در فضای مجازی وتقویت امنیت زیرساخت های سایبری

• توسعه بومی و محلی شهر هوشمند در استانهای کشور شامل سامانه های ترافیک، زیرساخت و خدمات شهری، تدارکات و پشتیبانی

• تعامل سازنده با مرکز ملی و شورای عالی فضای مجازی و تقویت جایگاه تنظیم گری و حکمرانی فناوری اطلاعات و ارتباطات و برقراری تناسب بین مسئولیت ها و اختیارات وزارتخانه

• تقویت مرکز ملی تبادل اطلاعات کشور و زیرساخت های تعامل الکترونیک دستگاه های اجرایی

• ارتقای امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات و افزایش پایداری و تابآوری در مقابل تهدیدات و افزایش ضریب پایداری و امنیت ارتباطات از لایه زیرساخت تا لایه سرویس

• جلوگیری از وقوع جرایم مرتبط با سیم کارت های تلفن همراه

• تقویت توان نظارتی و حمایتی وزارت ارتباطات و کمک به دستگاه های اجرایی در برنامه ریزی و اجرای تدابیر امنیت سایبری

• شایسته سالاری و صلاحیت حرفه ای مدیران حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات

• ارتقای وضعیت معیشتی کارکنان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۳ توسعه اقتصاد دیجیتال

در عصر دیجیتال، توسعه اقتصاد مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، بهعنوان یکی از اصلی ترین محرک های رشد اقتصادی و اجتماعی شناخته می شود. با در نظر گرفتن سند راهبردی فضای مجازی و سند نظام اقتصاد دیجیتال، که گام بزرگی به سوی تقویت اقتصاد دیجیتال است، راهبردهای ذیل با هدف تأمین زیرساختهای مورد نیاز، افزایش سهم تولید و صادرات کالاها و خدمات دیجیتال و حمایت از نوآوری و کارآفرینی در حوزه ICT تدوین شده اند.

اقدامات

• تدوین سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی و سند نظام اقتصاد رقومی (دیجیتال) با محوریت مردمی سازی اقتصاد دیجیتال (بند الف ماده ۶۶ برنامه هفتم)

• تامین زیرساخت های توسعه اقتصاد دیجیتال اعم از ارتباطی و اطلاعاتی (ابری)، ذخیره سازی و پردازش سریع (بند پ ماده ۶۶ برنامه هفتم پیشرفت)

• برنامه توسعه کسب و کارهای مبتنی بر ارتباطات و فناوری اطلاعات (جزء ۱ بند الف ماده ۶ برنامه هفتم) و هوش مصنوعی

• ایجاد سکوی ملی شبکه توزیع کالا و محصولات (اعم از صنعتی، کشاورزی و تجارت الکترونیک) (جزء ۵ بند د ماده ۴۸ برنامه هفتم)

• راه اندازی شرکت ارتباطات بین الملل (بند ث ماده ۶۵ برنامه هفتم)

• افزایش سهم تولید و عرضه کالاها و خدمات دیجیتال از تولید ناخالص داخلی

• افزایش سهم ایران از انتقال (ترانزیت) پهنای باند بین الملل و مشارکت در اجرا و پیاده سازی و مالکیت کابل های بین المللی (زمینی و دریایی) با مشارکت کشورهای همسایه و دارندگان محتوا در سطح بین الملل به منظور ارتقای حداکثری نقش و بازی گری کشور در حوزه ترانزیت داده

• افزایش سهم ایران از اقتصاد و کاربردهای فضاپایه و دارایی های مولد فضایی

• توسعه زیست بوم نوآوری و فناوریهای ارتباطات و اطلاعات

• افزایش صادرات خدمات نرمافزاری، سخت افزاری و هوش مصنوعی

• به کارگیری فناوری های نوین پولی و مالی در فضای مجازی (بانک، بیمه، اوراق و پرداخت)

• توسعه نظام دیپلماسی فضای مجازی

• توسعه نظام سرگرمی، بازی و غنابخشی به اوقات فراغت در فضای مجازی

• اجرای نظام های حمایتی از مشاغل فضای مجازی و کمک به اشتغالزایی و ایجاد فرصتهای شغلی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و کمک به جذب و نگهداشت ومهاجرت معکوس نخبگان و متخصصین این حوزه

• صدور پروانه اپراتورهای خدمات هوشمند، تعرفه گذاری و تنظیمگری خدمات

• حمایت از فروشگاه های مجازی و خرده فروشی الکترونیکی و کمک به افزایش سهم آن از کل بازار خرده فروشی کشور

• حمایت از شکل گیری وتوسعه سکوهای خدمات فضای مجازی

• افزایش دسترسی کسب و کارهای دیجیتال به داده ها و واسطه ی برنامه نویسی (API (جهت ایجاد نوآوری و ارائه خدمات دیجیتال شهری

• هدفمند کردن شرکتهای نوآور و خلاق در راستای نیازها ی بروز حوزه ارتباطات و حمایت از این شرکت ها

• جذب سرمایه و حمایت از شرکت های نوآور و دانش بنیان

• راه اندازی بورس تخصصی و تسهیل پذیرش شرکتهای دیجیتال در بازار اوراق، و پذیرش دارایی های نامشهود شرکتهای دیجیتال از طریق تنظیمگری، مشوق های مالیاتی و جذب سرمایه گذاری

• حمایت از سکوهای با محور توسعه اشتغال و زیستبوم تخصصی کارآفرینی و اشتغالزایی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات

• امکان استعلام برخط و صلاحیت و اهلیت معاملات ی اشخاص برای سکوهای بخش خصوصی

• استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و مجموعه های دانش بنیان در تصمیم سازی ه او اجرای برنامه ها

• مقررات زدایی و فراهم ساختن زیرساخت های حقوقی و اجرایی توسعه اقتصاد دیجیتال

• جلب مشارکت سرمایه گذاران خارجی با اولویت مناطق ویژه اقتصادی

• استعدادسنجی، آموزش و تربیت نیروی ماهر متناسب با نیاز و ظرفیت بازار اقتصاد دیجیتال با روشهای مختلف نوین و زودبازدهو نزدیکتر شدن فضای تحقیق و توسعه ارتباطات و فن آوری اطلاعات دانشگاهی به فضای اجرایی

• اصلاح شیوه فیلترینگ در کشور از طریق اصلاح مقررات و شیوه مداخلات، کنترل های پسینی، گفتمان سازی در سطوح نخبگانی و آحاد مردم، ایجاد وفاق ملی بین گروه های مرجع، مذاکرات بین المللی، مبتنی بر اقتصاد دیجیتال

• واقعی سازی تعرفه خدمات بخش متناسب با سرمایه گذاریهای انجام شده و قیمت تمام شده

• تدوین و پیشنهاد نیازهای تقنینی و لوایح لازم به عنوان زیرساخت حقوقی توسعه اقتصاد دیجیتال

• تقویت توان نظارتی و حمایتی وزارت ارتباطات و کمک به دستگاه های اجرایی در برنامه ریزی و اجرای تدابیر امنیت سایبری

• شایسته سالاری و صلاحیت حرفه ای مدیران حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات

• ارتقای وضعیت معیشتی کارکنان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۴ حمایت از توسعه محتوا و خدمات محتوایی در فضای مجازی

تولید و توسعه محتوای بومی و خدمات محتوایی در فضای مجازی، نقش حیاتی در ارتقای فرهنگ، اقتصاد و هویت ملی دارد. دولت با حمایت از توسعه زیرساختهای فناورانه بومی و ارتقای سواد فضای مجازی میتواند بهدنبال ایجاد یک فضای مجازی مفید و ایمن برای تمامی اقشار جامعه باشد. راهبردهای اشاره شده، با هدف تأمین زیرساخت های لازم، تدوین سیاست های حفاظت از داده های شخصی و توسعه اقتصاد مبتنی بر تولید محتوا تدوین شده اند.

اقدامات
• حمایت از تولید محتواها و خدمات بومی در فضای مجازی

• کمک به توسعه نظام های رسانه ای فضای مجازی

• تامین و توسعه زیرساخت های فناورانه خط و زبان فارسی در فضای مجازی

• ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی

• توسعه فضای مجازی مفید و ایمن برای کودک و خانواده

• تدوین سند سیاست ها و الزامات حفاظت و حمایت از داده های شخصی (تبصره بند ج ماده ۶۶ برنامه هفتم)

• ایجاد زیرساخت نظارت مردمی بر قیمت و کیفیت محتوا و خدمات دیجیتال

• توسعه اقتصاد تولید محتوا و ایجاد الگوهای اقتصادی جدید از طریق تسهیم درآمد بین تولیدکننده، توزیعکننده، ذخیره کننده و پردازشگر به منظور تشویق تولید محتواهای بومی

۵ توسعه صنعت فضایی

صنعت فضایی به عنوان یکی از مهمترین شاخههای فناوری پیشرفته، نقشی کلیدی در توسعه علمی، اقتصادی و امنیتی کشورها دارد. هدف از تدوین و اجرای برنامهها و سیاستهای کلان در بخش فضایی، ارتقای جایگاه کشور در این حوزه استراتژیک است. در راهبردهای زیر افزایش تعداد سامانه های فضایی، ارتقای فناوری های ماهواره ای، و بهره برداری اقتصادی از خدمات فضایی دنبال خواهد شد.

اقدامات
• اجرای برنامه ها، سیاست ها و برنامه های کلان بخش فضایی کشور (ماده ۶۷ برنامه هفتم) و اهداف سند ۱۰ ساله فضایی کشور

• افزایش تعداد سامانه های فضایی و ماهواره های پرتابی به فضا

• توسعه زیرساخت های آزمایشگاهی فضایی

• تثبیت ماهواره های سبک در مدار لایه لئو

• افزایش سطح پوشش ماهواره ای و تثبیت ماهواره های سنگین وزن در مدار لایه ژئو

• راه اندازی پایگاه های ملی پرتابه ای فضایی و ایستگاه های زمینی بهره برداری از داده های فضایی و توسعه پرتابگر

• توسعه خدمات فضاپایه در صنایع مختلف، اقتصادی نمودن خدمات فضایی و توسعه اشتغال بخش فضایی

• کاربری منظومه های ماهوارهای در فضای مجازی

• توجه به جایگاه بخش خصوصی به منظور مشارکت و سرمایه گذاری این بخش در صنعت فضایی کشور

• توسعه زیرساخت داده های محلی برای پایش، پیشبینی و مقابله با رویدادهای اقلیم فضایی

• توسعه شبکه اقتصاد دانش بنیان صنعت فضایی کشور با تخصیص منابع و همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری

• سنجش از راه دور با دقت بالا

۶ توسعه پست هوشمند

در دنیای امروز که فناوری و دیجیتالسازی بهسرعت در حال پیشرفت هستند، نقش خدمات پستی به عنوان یکی از زیرساخت های حیاتی برای توسعه کسب و کارهای اینترنتی بیش از پیش اهمیت یافته است. از این رو تبدیل شرکت ملی پست ایران به یک نهاد پیشران در زمینه توسعه کسب و کارهای اینترنتی و اتصال و یکپارچهسازی شرکت پست به عنوان اپراتور تحویل فیزیکی کالا به زنجیره ارزش اقتصاد دیجیتال از طریق دیجیتالی کردن بسیاری از فرآیندها ، افزایش کارایی و کیفیت خدمات پستی ، یکی از اهداف اصلی خواهد بود.

اقدامات
• نوسازی زیرساخت های فناوری اطلاعات و بهره گیری از ابزارهای نوین (مانند ربات ها برای مرتبسازی و تجزیه گری، صندوق ها و انبارهای هوشمند و پهپادها) در امور پستی

• توسعه ظرفیت حمل و نقل ترکیبی و خدمات سکویی با مشارکت بخش خصوصی

• جذب سرمایه در خدمات نوین پستی

• برقراری همکاری های استراتژیک با شرکتهای خصوصی و بین المللی برای بهبود کیفیت و تنوع خدمات پستی

• بهره برداری از ظرفیت های مشترک بین اپراتورهای تلفن همراه و شرکت ملی پست برای ارتقای جایگاه پست در توسعه کسب و کارها و ارائه خدمات نوین

• توسعه خدمات مالی داخلی و بین المللی توسط پست بانک

• سرمایه گذاری پست بانک در حمایت از کسب و کارهای دیجیتالی خرد

• تامین مالی طرح ها و برنامه های کلان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد دیجیتال توسط پست بانک