در حالی که بیش از 10 ماه از آغاز جنگ در غزه می گذرد و در شرایط کنونی هیچ چشم انداز روشنی نیز در مورد زمان خاتمه آن وجود ندارد،روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در تحلیلی مفصل به موضوع کارزار تحریم حمایت از غزه و پیامدهای اقتصادی این جنگ بر شرکتها و برندهای معروف تجاری امریکا و غرب پرداخته و نشان می دهد که چگونه مواجهه با این کارزار به چالشی بزرگ برای این شرکتها تبدیل شده است.

رسوایی بزرگ کوکا کولا در بنگلادش

روزنامه واشنگتن پست تحلیل خود در مورد میزان اثر گذاری کارزار تحریم ها در حمایت از غزه را با شرح رخدادی  در بنگلادش آغاز می کند؛نمایندگی کوکاکولا در بنگلادش که در نتیجه کارزار تحریم ها نزدیک به یک چهارم از درآمد خود را از دست داده بود،برنامه تبلیغاتی را به راه می اندازد که در آن سعی می شود بر عدم ارتباط این شرکت با اسرائیل تاکید شود.در این تبلیغ مغازه داری بنگلادشی (با بازی یک بازیگر بسیار سرشناس) به عده ای از جوانان که در حال نوشیدن کوکاکولا هستند از سابقه 138 ساله این برند و حضور آن در سراسر جهان می گوید و بر عدم ارتباط آن با مکانی خاص -بدون نام بردن از اسرائیل – تاکید می کند.اما دردسر اصلی از جایی شروع می شود که مغازه دار مدعی می شود که حتی در فلسطین هم یک کارخانه کوکا کولا وجود دارد.در نهایت کنکاش به عمل می آید که کارخانه مورد ادعا نه تنها فلسطینی نبوده بلکه تحت اداره صهیونیست ها و در یکی از شهرک های غیر قانونی در کرانه باختری مشغول به کار است.این ادعای نادرست و در واقع فریبکاری شرکت کوکا کولا با واکنش و خشم گسترده مردم مواجه می شود به نحوی که بازیگران این آگهی تبلیغاتی بلافاصله از حضور در این برنامه عذر خواهی کرده و بر حمایت خود از فلسطین و غزه تاکید می کنند .نمایندگی کوکا نیز هم این تبلیغ را از کانال های خود حذف کرده و آن را اشتباهی تاسف بار توصیف می کند و در نهایت ناچار به عذر خواهی از مردم می شود.

تاثیر اقتصادی تحریمها بر شرکت های بزرگ آمریکایی

روزنامه واشنگتن پست معتقد است که جنگ غزه شرایط حساس و خطرناکی را برای شرکت های آمریکایی رقم زده و این شرکت ها برای رهایی خود از خشم گسترده عمومی که در نتیجه حمایت نظامی و سیاسی واشنگتن از اسرائیل شکل گرفته است،کار بسیار دشواری پیش رو دارند.واشنگتن پست در ادامه به تاثیرات کارزار تحریم حمایت از غزه بر چند شرکت و برند معروف امریکایی می پردازد؛ به نظر می رسد ابر برندهایی آمریکایی همچون کوکا کولا،مک دونالد،استارباکس و کی اف سی بیش از همه تحت تاثیر کارزار تحریمی قرار گرفته و با کاهش شدید فروش مواجه شده اند.در این راستا در ماه فوریه سهام شرکت مک دونالد با افت 4 درصدی مواجه شد،آن هم پس از آن که گزارش شرکت معلوم کرد که کاهش فروش خاورمیانه باعث از دست رفتن اهداف درآمدی سه ماهه چهارم شرکت شده است.از سوی دیگر گزارش سه ماهه ابرشرکت استارباکس در ماه ژانویه نشان داد که درآمدها کمتر از انتظارات وال استریت بوده و بنابر اعتراف صریح مدیرعامل، تحریم غزه در این رابطه نقشی تاثیر گذار ایفا کرده است.

در همین راستا "ویل تادمن" تحلیلگر خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی مشاهدات میدانی خود از اوضاع شرکت های امریکایی در خاورمیانه را این گونه توصیف می کند:"گردشگران تنها افرادی بودند که آنها را در حال نوشیدن کوکاکولا دیدم.حتی برندهای غربی که از نظم و انضباط بازاریابی بهتری نسبت به کوکاکولا برخوردار بودند ،از تبعات این حرکت بی نصیب نمانده بودند.در اردن سوپرمارکتها محصولات محلی را بر چسب گذاری کرده اند تا بایکوت کنندگان را از مارک های خارجی که با اسرائیل در ارتباط دارند،دور نگه دارند.در چنین شرایطی شرکت استارباکس خاورمیانه مجبور شد به خاطر این تحریمها 2000 کارمند خود را اخراج کند."

چه شرکت هایی گرفتار تحریمها شده اند؟

"ویل تادمن" دلیل تحریم شرکتها را متفاوت ارزیابی می کند.مثلا در مورد مک دونالد توزیع غذای رایگان میان سربازان اسرائیلی توسط نمایندگی شرکت در اسرائیل سبب ورود آن به لیست تحریمها شد.در مورد استارباکس باید گفت که اعتراض شرکت به پیام همبستگی کارگرانش با فلسطینی ها در شبکه ایکس، موجب قرار گرفتن آن در لیست سیاه شد.در نهایت او معتقد است که به دلیل حمایت آمریکا از اقدامات اسرائیل در نهادهای بین المللی و همچنین حجم وسیع بمبها و مهمات بکار گرفته شده در غزه،هر شرکتی که با ایالات متحده ارتباطی قوی داشته باشد،در معرض خطر این تحریم ها قرار دارد.

ترجمه: میراحمدرضا مشرف