خیلی از ما پس از همه‌گیری کرونا و تلفاتی که روی دست جامعه بشری گذاشت، مارگزیده شده‌ایم و لابد حق داریم از ریسمان سیاه و سفیدِ هر ویروس یا بیماری قابل انتقالی بترسیم. می‌خواهد یک بیماری ساده مثل سرماخوردگی در یکی از روستاهای آذربایجان غربی باشد یا فلان ویروس جهش نیافته که در بدن بیماران در یکی از قبایل کشور آفریقایی کنگو دیده شده است!

جهش‌یافته
احتمالاً شما هم از جمله آن‌هایی بوده‌اید که در چند روز اخیر، روی گوشیتان و در فضای مجازی هشدارهای مختلفی درباره «ام‌پاکس» و امکان همه‌گیری شدید و قرنطینه بدتر از دوران کرونا را دیده‌اید... البته صبر کنید! قرار نیست در این مطلب از شایعات حرف بزنیم، همه چیز را تکذیب کنیم و یا کاسه‌کوزه‌ها را سر فضای مجازی بشکنیم. بالاتر هم گفتیم همه ما مثل مارگزیده‌ها هستیم و بعد از ماجرای کرونا چشممان ترسیده و همه ویروس‌ها را کرونا و همه بیماری‌ها را واگیر و خطرناک می‌بینیم. وگرنه فضای مجازی دارد مثل همیشه کار خودش را می‌کند و رواج راست و دروغ، حرف علمی یا شبه‌علمی، شایعه و... در آن حرف جدیدی نیست. همچنان که «آبله میمونی» و امکان همه‌گیری‌اش حرف چندان تازه‌ای نیست و خود ما هم پیش از این، اینجا درباره‌اش نوشته‌ایم. از هفته پیش تا همین دیروز هم کانال‌ها و گروه‌های خبری و غیرخبری مختلف در فضای مجازی پر شدند از «ام‌پاکس» که گویا سویه  جدید آبله میمونی است و لابد چون جهش کرده، می‌تواند هرجور که دلش می‌خواهد به من و شما منتقل شود و با زندگی‌مان همان کاری را بکند که کرونا کرد! تیترها و خبرهایی از قبیل «درباره ویروس Mpox  بیشتر بدانید... سه مورد ام‌پاکس در میان مسافرانی که از امارات وارد شده بودند توسط اداره بهداشت استان خیبر پاکستان کشف شد... اطلاعیه سازمان جهانی بهداشت درباره سویه جدید آبله میمونی... زمزمه اپیدمی جدید و قرنطینه شدیدتر از کرونا به گوش می‌رسد...» از جمله پست‌هایی هستند که هنوز هم دارند در فضای مجازی به‌سرعت دست به دست می‌شوند و قطعاً تا امروز توی دل خیلی‌ها را خالی کرده‌اند.
همان‌طور که گفتیم هشدارهای جهانی درباره آبله میمونی چیز جدیدی نیست و فعلاً هم مربوط به کشور ما نمی‌شود. ضمن اینکه ترسیدن و ترساندن کاربران فضای مجازی، آن هم در شب و روزهایی که راهپیمایی اربعین حسینی آغاز شده راه درستی برای اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی و بعد هم ایمن‌سازی جامعه در برابر خطرات نیست. اما بدیهی است در وهله اول مسئولان و بعد هم مردم نباید به‌کل بی‌خیال ماجرا شوند. شاید برای همین، خبرگزاری‌های رسمی دو روز پیش نوشتند: «... ام‌پاکس یا آبله میمونی تا این لحظه جان ۵۵۰نفر را گرفته است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده این ویروس جدید به‌شدت مسری بوده و احتمال سرایت آن به بیرون از قاره آفریقا وجود دارد... بیم آن وجود دارد بر اثر مسافرت‌ها پای این ویروس به کشورهای دیگر هم باز شود. این ویروس از طریق تماس پوستی یا آمیزش جنسی و حتی تنفس از فاصله نزدیک قابل سرایت است. دست زدن به ملحفه یا لباس بیمار می‌تواند موجب سرایت شود.
علائم این بیماری شامل تب، سردرد، تورم، کمردرد و دردهای عضلانی است... تا این لحظه ۴ درصد مبتلایان به این ویروس گرفتار مرگ شده‌اند...». 

اشتباهات تکراری
در میان خبرهای مختلفی که در یک ماه گذشته درباره آبله میمونی منتشر شد البته خبر امیدوارکننده هم دیده می‌شد. مثلاً اینکه واکسن این بیماری قبلاً تولید شده است و لازم نیست دانشمندان روزهای زیادی را صرف ساخت و تست واکسن کنند. اما متأسفانه ۲۰روز پیش  «آسوشیتدپرس» نوشت: «مقام‌های بهداشتی در کشورهای مختلف جهان هشدار می‌دهند کشورهای ثروتمند مقادیر زیادی از واکسن آبله را خریداری و ذخیره کرده‌اند و در ضمن از ارسال این واکسن‌ها به کشورهای آفریقایی درگیر این بیماری خودداری می‌کنند و همین مسئله می‌تواند سبب همه‌گیری جهانی این بیماری شود... منتقدان از تکرار مشکلات فاجعه‌بار نابرابری در مقابله جهانی با کرونا که در طول همه‌گیری آبله میمونی دیده می‌شود، بیم دارند. دکتر بوگوما کابیسن تیتانجی، استادیار پزشکی در دانشگاه اموری آتلانتای آمریکا می‌گوید: «اشتباهاتی که در طول همه‌گیری کرونا مشاهده کردیم، در حال تکرار هستند... از اردیبهشت تا امروز (۹ مرداد)  بیش از ۲۲هزار مورد ابتلا به آبله میمونی در نزدیک به ۸۰کشور گزارش شده که از این میان، حدود ۷۵مورد مرگ مشکوک در آفریقا، عمدتاً در نیجریه و کنگو بوده است. روز جمعه هم برزیل و اسپانیا مرگ‌هایی مرتبط با آبله میمونی را گزارش کردند...». 
بنابراین همان طور که مسئولان بهداشتی در نقاط مختلف جهان از دیدن رفتار برخی کشورهای ثروتمند نگران می‌شوند، مردم جهان هم تا حدی حق دارند نگران تکرار مشکلات و دردسرهای دوران کرونا باشند. البته دانشمندان همان ۲۰روز پیش گفته بودند برخلاف کمپین‌ها برای توقف ویروس کووید، واکسیناسیون انبوه علیه آبله میمونی ضروری نخواهد بود. آن‌ها امیدوار بودند استفاده هدفمند از دُزهای موجود، همراه با سایر اقدامات بتواند همه‌گیری‌های رو به گسترشی را که به‌تازگی توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت جهانی تعیین شده، از بین ببرد. 

برای مقابله آماده‌ایم
حرف‌های امیدوارکننده‌تر درباره کشورمان را هم روز گذشته رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت که: «اطلاعیه و هشدار سازمان بهداشت جهانی، سطوح  پایین، بالا و متوسط دارد. بر اساس سطح‌بندی سازمان بهداشت جهانی، «کنگو» جزو منطقه «سطح اضطرار بالا» است و در حال حاضر هیچ کشور دیگری در این سطح قرار ندارد. در حال حاضر، کشور ما در مناطق سطح هشدار پایین قرار دارد اما مراقبت‌های مرزی را در کانون توجه قرار داده‌ایم. چنانچه افراد غیرتبعه کشورمان که خواهان ورود به ایران هستند، دارای علائم بیماری آبله میمونی باشند؛ پس از شناسایی این افراد، به کشورشان بازگردانده می‌شوند. در حال حاضر، اقدامات در نظر گرفته شده به منظور پیشگیری از آبله میمونی در سطح متوسط قرار دارد. نظام درمانی کشور برای مواجهه با آبله میمونی آمادگی کامل را دارد و دست‌کم ۱۲ آزمایشگاه قطب که زیرمجوعه‌های دانشگاه‌های علوم‌پزشکی هستند برای انجام آزمایش‌های تشخیصی آبله میمونی آماده هستند... کیت‌های تشخیص اولیه و قطعی بیماری آبله میمونی در اختیار دانشگاه‌های علوم‌پزشکی قرار دارد و هیچ نگرانی درباره کیت‌های تشخیصی این بیماری وجود ندارد».