همستر کامبت، نات کوین، توکن، داگز و ... اسامی رمز ارز های دیجیتالی هستند که در یکی دو سال اخیر توسط مالک شرکت تلگرام عرضه شده است. رمز ارز هایی که به گفته برخی منابع خبری آمریکایی و اروپایی در فعالیت های مجرمانه ای همچون پولشویی و خرید و فروش مواد مخدر استفاده می شود. این موضوعات بهانه ای برای بازداشت پاول دوروف ۳۹ ساله در فرودگاه لوبورژه پاریس شده است. بازداشت وی به هر بهانه ای باعث عجب و اعتراض کاربران فضای مجازی در جهان شده است. تا جایی که ایلان ماسک، مالک شرکت فناوری های فضایی و خودرو های برقی تسلا، ایکس (توییتر) در توییتی نسبت به این اقدام فرانسوی ها واکنش اعتراضی شدیدی را نشان داد. دوروف که اهل روسیه است سالهاست که در خارج از این کشور اقامت دارد و توانسته تابعیت فرانسه و امارات متحده عربی را هم دریافت کند.

بازداشت مالک و موسس پیام رسان تلگرام آن هم توسط دستگاه امنیتی فرانسه، نشان از بی اعتمادی غربی ها به شبکه های اجتماعی می باشد. هر چند که اخبار بیشتری از چرایی بازداشت او منتشر نشده اما می توان به روشنی دید که نگرانی های دولت های غربی از فعالیت شبکه های اجتماعی یا پیام رسان هایی که با آنها همکاری نکنند تا چه اندازه است. توجه نکردن به هشدارهای نظارتی که باعث فعالیت‌های مجرمانه در زمینه ارز های دیجیتال و مواد مخدر می شود دلیل بازداشت او بوده است.

دوروف در سال ۲۰۱۳ تلگرام را تاسیس کرد و این پیام رسان در حال حاضر ۹۰۰ میلیون کاربر فعال دارد. او در مصاحبه با تاکر کارلسون خبرنگار سابق فاکس نیوز از تلاش دولت ایالات متحده آمریکا برای جاسوس از این پیام رسان گفته بود. این ادعای دوروف دقیقا اصطلاح آزادی بیان و ارتباطات رسانه ای در دنیای غرب می باشد. غربی ها در۷۰ سال گذشته با تبلیغات فراوان هم قدرت رسانه ا ی خودشان را به رخ کشیدند و هم الگو سازی هایی را از خودشان به کشور های دیگر تزریق کردند.

آزادی بیان و ارتباطات، الگو پیشرفت اجتماعی

سالهاست اصطلاح "آزادی بیان و ارتباطات" در دنیای غرب نشانی از الگوی پیشرفت و توسعه اجتماعی است؛ نشانی که بیشتر در حوزه رسانه هایی همچون خبرگزاری ها، مطبوعات، مجله ها و یا حتی چاپ کتاب های نقادانه فلسفی و ... می باشد. این اصطلاح چنان در فضای اجتماعی جوامع شرقی پر رنگ است که اگر فردی بخواهد خلاف آن را با هزار دلیل و منطق ثابت کند متهم به نادانی و عقب ماندگی می شود.

آزادی بیانی که بیشتر بهانه ای برای تخطی از قوانین رسانه ای کشور های مختلف به کار رفته است ؛ به طور مثال تولید متحواهای مستهجن و یا توهین به قومیت ها که تقریبا در همه جای جهان جرم انگاری شده، دستاویزی برای تحت فشار قرار دادن دولت ها در سایه اصطلاح آزادی بیان می باشد. چرا که در خیلی از کشور ها به ویژه ملل های شرقی چنین موضوعاتی یا پذیرفته نیست و یا اگر پذیرفته شده، فقط برای اقلیت از آن جامعه است. اما در جوامع غربی دقیقا مشابه همین موضوع با تفاوت های وجود دارد ؛ تفاوت هایی همچون توهین به مقدسات مسلمانان و یا بعضا نژاد پرستی که همگی در ذیل آزادی بیان-ارتباطات غرب تعریف می شوند.

ترس دولت های اروپایی از فضای باز رسانه ای

دولت های غربی به ویژه اروپایی ها از فضای باز و آزادی رسانه ها نگرانی های شدیدی را دارد. نگرانی هایی که پیشتر هم با محدود سازی پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی اینترنتی که همراه قوانین داخلی آنها نباشد خود نمایی کرده است چرا که آنها سعی دارند تمام فعالیت های آنلاین شهروندانشان را زیر نظر داشته باشند. همه اینها گواهی بر این مدعا می باشند که آزادی های اجتماعی به ویژه رسانه ای تا زمانی که تهدیدی از سوی حکومت های غربی تلقی نشود پابرجاست.

مقابله با محبوبیت و فراگیری استفاده از شبکه اجتماعی تیک‌تاک در خاک ایالات متحده آمریکا توسط قانون گذاران این کشور نیز یکی دیگر از نشانه های نبود صداقت مبنی بر ادعای آزادی های رسانه ای می باشد ؛ چرا که سناتور های آمریکایی معتقدند این پلتفرم اینترنتی به حکومت چین وابستگی دارد و می تواند برایمان خطر آفرین باشد. به همین دلیل سعی در محدود کردن آن به هر روش ممکن را دارند.

هرچند که مسئولان شرکت تیک تاک این ادعاها را رد می کنند. نکته مهم این است، فعالیت هزاران شبکه رسانه ای کوچک و بزرگ مرکزی و ایالتی در ایالات متحده (همچون سایر کشورهای جهان) تنها با همراهی از قوانین داخلی مربوطه این کشور امکانپذیر می باشد ؛ تیک تاک یا هر شرکت رسانه ای دیگر نیز از این قاعده مستثناء نمی باشد.

خبرنگار: حمید اسدی