براساس گزارش مرکز آمار تورم ماهانه خوراکی‌ها در مردادماه سال جاری معادل ۱.۱درصد بوده است. این تورم نسبت به تیر ماه که ۱.۶درصد بوده، کاهش یافته است. نگاهی به جزئیات تورم ماهانه خوراکی‌ها در دومین ماه تابستان نشان می‌دهد که اقلامی مانند گوجه‌فرنگی، بادمجان و خیار به ترتیب صدرنشینان تورم مردادماه بوده‌اند. در این ماه تورم نقطه به نقطه هندوانه ۸۲.۲درصد، تورم گوجه‌فرنگی ۷۶.۱درصد و تورم پیاز ۷۰.۳درصد بوده است.

با وجود تلاش‌های دولت برای کنترل قیمت گوشت گوسفند از طریق تخصیص ارز ترجیحی، همچنان تورم این کالای اساسی بیش از ۵۰درصد است. به همین دلیل نیز در سال‌های گذشته این کالای اساسی از سبد خوراکی برخی از ایرانیان حذف شده است. افزایش قیمت مواد غذایی به‌طور مستقیم هزینه خانوارها و به‌ویژه خانوارهای کم‌درآمد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مهار تورم همواره باید یکی از اولویت‌های سیاستگذاران باشد.

افزایش قیمت مواد غذایی به‌طور مستقیم هزینه خانوارها و به‌ویژه خانوارهای کم‌درآمد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. دلیل این مساله آن است که در هر جامعه‌ای افراد کم‌درآمد بخش بیشتری از درآمد خود را صرف خرید مواد غذایی می‌کنند. به همین دلیل در کشورهای مختلف دولت‌ها سعی می‌کنند با اتخاذ سیاست‌های ضد تورمی از رفاه و معیشت شهروندان خود حفاظت کنند. در سال‌های گذشته تورم‌های بالا و مزمن قدرت خرید مردم را کاهش دادند و موجب شدند تا برخی از کالاهای اساسی از سبد غذایی خانوار حذف شوند. کنترل تورم، در شرایط کنونی، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

گوجه‌فرنگی؛ صدرنشین تورم ماهانه

بر اساس گزارش تورم خوراکی که توسط مرکز آمار منتشر شده، در مردادماه سال جاری گوجه فرنگی صدرنشین تورم خوراکی بوده است. در این ماه گوجه‌فرنگی تورم ۱۸.۱درصدی را تجربه کرده که دلیل عمده آن تقاضای بالا در بازارهای داخل و خارج است. به گفته برخی تحلیلگران، صادرات این محصول در فصل جاری منجر به افزایش قیمت آن شده است. همچنین تحلیلگران معتقدند به‌دلیل پیاده‌روی اربعین که بخشی از بازار مصرف گوجه به این سمت سوق پیدا کرد و عرضه داخل را تحت تاثیر قرار داده است.

بعد از گوجه فرنگی، بادمجان با تورم ۱۰.۴درصدی و خیار با تورم ۷.۵درصدی بیشترین تورم ماهانه مرداد را تجربه کرده‌اند. در مردادماه سال جاری تورم ماهانه ۱۴کالای خوراکی منفی بوده است. در این ماه هلو تورم منفی ۱۶.۳درصدی داشته است. یکی از دلایل این کاهش قیمت، رسیدن به فصل برداشت این میوه و افزایش عرضه آن است. علاوه بر هلو، خربزه تورم منفی ۶.۲درصدی، لیموترش تورم منفی ۳.۹درصدی، هندوانه تورم منفی ۳.۹درصدی، پیاز تورم منفی ۳.۲درصدی و سیب تورم منفی ۳درصدی را تجربه کرده‌اند.

تصویر تورم نقطه به نقطه خوراکی

نگاهی به تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها نشان می‌دهد که در مردادماه سال جاری هندوانه با تورم حدود ۸۲.۲درصدی، پرچم‌دار تورم مواد خوراکی در دومین ماه تابستان بوده است. پس از هندوانه، گوجه‌فرنگی با تورم ۷۶.۱درصدی در رتبه دوم پرتورم‌ترین خوراکی‌ها قرار گرفته است. گوشت گوسفند نیز با افزایش ۵۵.۵درصدی یکی از پرتورم‌ترین خوراکی‌ها در مردادماه بوده است که نسبت به تیرماه با تورم ۷۰.۴درصدی کاهش داشته است.

یکی از نکات قابل توجه آن است که گوشت یکی از کالاهای اساسی است. با این حال تورم بالای این کالای اساسی در سال‌های گذشته موجب شده است این خوراکی از سفره برخی از ایرانیان رخت ببندد. البته دولت در سال‌های گذشته سعی کرده است با تخصیص ارز ترجیحی، از افزایش قیمت این کالا جلوگیری کند. در مردادماه سال جاری حداقل قیمت یک کیلو گوشت گوسفندی معادل ۵۴۸هزار تومان و حداکثر قیمت یک کیلو گوشت گوسفندی ۸۴۲هزار تومان بوده است.

همین امر سبب شده است میانگین قیمت یک کیلو گوشت گوسفندی به ۶۹۵هزار تومان برسد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عرضه گوشت تنظیم بازار در ماه‌های گذشته موجب شده است کمی از سرعت افزایش قیمت این کالای اساسی کاسته شود. با این حال بالا بودن قیمت گوشت قرمز همچنان یکی از بحران‌های جدی سبد غذایی خانوارهای ایرانی است.

نکته قابل توجه این است با وجود تورم نقطه به نقطه ۵۵.۵درصدی گوشت گوسفند، در این ماه نرخ تورم نقطه به نقطه مرغ ماشینی منفی ۳.۱درصد بوده است. گفته می‌شود که افزایش جوجه‌ریزی در ماه‌های گذشته دلیل اصلی کاهش قیمت مرغ بوده است. در نهایت می‌توان گفت که علاوه بر مرغ ماشینی، اقلام خوراکی مانند روغن نباتی جامد، روغن مایع، پسته تورم منفی را تجربه کرده‌اند.