رویارویی احتمالی میان ایران و رژیم صهیونیستی و پیامدهای منطقه ای و بین المللی  این تقابل، مدتهاست که در کانون توجه مراکز تحلیلی منطقه و جهان قرار گرفته است. در همین راستا اندیشکده "افکار" وابسته به شورای خاورمیانه، اخیرا تحلیلی به قلم دو تن از نویسندگان (فوزی الجویدی و عمر اچ. رحمان) منتشر کرده است که به بررسی نقش و تاثیر حوثی ها در هر گونه منازعه منطقه ای گسترده تر در آینده  می پردازد. نویسندگان این تحلیل در ابتدا به اوضاع بسیار ملتهب خاورمیانه و بالا رفتن احتمال وقوع یک منازعه مستقیم میان ایران و رژیم صهیونیستی به ویژه پس از شکست مذاکرات صلح اشاره می کنند؛ منازعه ای که می تواند حداقل یک طرف دیگر مشتاق انتقام گیری از اسرائیل را نیز شامل شود:حوثی های یمن.

ورود شگفت انگیز حوثی ها به نزاع خاورمیانه و تاثیرات آن

تحلیلگران اندیشکده افکار از دخالت مستقیم حوثی ها در جنگ غزه به عنوان یکی از شگفت انگیزترین عناصر بحران 10 ماهه خاورمیانه یاد می کنند. آنها بر این نکته اشاره دارند که با توجه به فاصله صنعا تا اسرائیل(2500کیلومتر) و محدودیت های توانایی نظامی حوثی ها، در ابتدا بسیاری مداخله موشکی و پهبادی  یمنی ها را صرفا یک حرکت نمایشی و نوعی اعلام همبستگی با حماس و مردم غزه تصور می کردند. اما اقدامات بعدی حوثی ها در قدرت نمایی در دریای سرخ و حمله به کشتی های ظاهرا مرتبط با اسرائیل، نه تنها امریکا را به واکنش واداشت، بلکه با قطع دسترسی بندر ایلات و در واقع ورشکستگی عملی آن ،باعث تحمیل هزینه ای قابل توجه بر اقتصاد تل آویو شد.

از نظر تحلیلگران اندیشکده افکار این حرکات حوثی ها دو تاثیر آشکار بر جای گذاشت؛ نخست این که جبهه جدیدی برای حملات مستقیم به اسرائیل در اختیار محور مقاومت قرار داده و دامنه درگیری در منطقه را به سطح بی سابقه ای گسترش می دهد. دیگر این که فن آوری جدیدتر و ارزانتر، شکاف در توانایی بازیگران مسلح و برتری نظامی کیفی اسرائیل را که توسط ایالات متحده پشتیبانی می شود، محدودتر می کند. نباید این نکته را هم نادیده گرفت که وقتی یک بازیگر شبه دولتی، آن هم فاقد نیروی دریایی و هوایی و به عنوان فقیرترین کشور منطقه، می تواند از پدافند هوایی پیشرفته اسرائیل گریخته و به قلب آن حمله  کند؛ در واقع شاهد ارسال یک پیام "هولناک" و "سنگین" در جنگی هستیم که مبنای پیروزی و شکست استراتژیک آن عمدتا بر پایه های "روانی" و نه تصرفات سرزمینی، بنا شده است.

پیامدهای حمله اسرائیل به یمن

از منظر تحلیلگران اندیشکده افکار از زمان حمله حماس در 7 اکتبر و تصرف مرز به شدت مستحکم اسرائیل، رهبران تل آویو برای ارجاع قدرت بازدارندگی خود تلاش زیادی به خرج داده اند. مبارزه نظامی ویرانگر اسرائیل در غزه نیز تا حدی با همین هدف دنبال شده که توانایی های مخرب اسرائیل به شکلی افراطی به نمایش درآید تا هشداری برای دیگران باشد. بر این اساس حمله تلافی جویانه اسرائیل به یمن نیز از الگوی قابل پیش بینی یعنی استفاده از نیروی نامتناسب علیه زیر ساخت های غیر نظامی تبعیت می کرد. با این حال کارآمدی این استراتژی دیرینه اسرائیل که قدمت آن به زمان تاسیس این کشور باز می گردد، بسیار قابل بحث است. در این رابطه حداقل به چند نکته زیر می توان اشاره کرد؛

الف)حملات نامتناسب به زیر ساخت های غیر نظامی نه تنها بر اساس قوانین بین المللی غیر قانونی است، بلکه باعث نارضایتی مردمی می شود که از این حملات رنج می برند. در مورد یمن باید گفت بندر حدیده تنها نقطه ورود کمک های بشر دوستانه به مناطق شمالی این کشور است و این حمله می تواند به تشدید نا امنی غذایی و محدود کردن جریانات تدارکات ضروری بیانجامد.

ب)از نظر نظامی بعید است که این حملات حوثی ها را تحت تاثیر قرار دهد و یا باعث دلسرد شدن آنها از ادامه حملات به اسرائیل شود. ماهها حملات امریکا و بمباران های ائتلاف به رهبری سعودی در یک جنگ طولانی منجر به چنین تغییراتی نشد و این می تواند سطح بالای انعطاف پذیری و عزم حوثی ها را نشان دهد.

ج) از زمان مداخله نظامی علیه اسرائیل، وجهه منطقه ای و بین المللی حوثی ها به طور چشمگیری تقویت شده است. حمله اسرائیل به یمن وجهه انصارلله را به عنوان یک نیروی مقاومت تقویت کرده و انگیزه بیشتری برای ادامه مبارزه در آنها ایجاد کرده است.

د) شرایط کنونی و به خصوص حمله اسرائیل باعث شده تا موقعیت حوثی ها در داخل سرزمین یمن هم تقویت شود. در این رابطه می توان به نمونه ای اشاره کرد؛ پس از حمله به حدیده دولت به رسمیت شناخته شده در سطح بین المللی(دولت عدن) موافقت کرد که رقابت در میان بانک های مرکزی دو طرف و همچنین تنش ها در سایر بخش های کلیدی مانند حمل و نقل را کاهش دهد.

ه)حوثی ها و متحدان منطقه ای آنها وابستگی فزاینده اسرائیل به ایالات متحده را نه تنها در حوزه حمایت مادی و دیپلماتیک، بلکه برای مسائل دفاعی بنیادین آشکار کردند. در نهایت نتیجه این است که اسرائیل ضعیف تر از هر زمانی به نظر می رسد.

در نهایت اینکه آخرین بار ایران اولین حمله مستقیم خود علیه اسرائیل را با ارسال صدها موشک و پهباد و در یک نمایش قوی طراحی شده و با لحاظ جلوگیری از تشدید تنشها انجام داد. اما این بار ممکن است لازم باشد که ایران یک گام فراتر رفته و احتمالا حملاتش را با حزب الله و حوثی ها هماهنگ کند تا توانایی های متفاوتی را در معرض نمایش بگذارد.

مترجم: میراحمدرضا مشرف