حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد گلپایگانی با اعضای دبیرخانه کنگره علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی دیدار کرد که مشروح سخنان وی را در ذیل می خوانیم:

متأسفانه برخی نیازهای کنگره که مربوط به اسناد و مدارک تولیت و حکمرانی ملاعبدالله در نجف اشرف است، به‌خاطر غارت و از بین رفتن آنها در زمان صدام و پس از رژیم بعث عراق، با مشکل مواجه خواهد شد و باید از طریق مختلف آنها را در خارج از عراق جستجو کرد.

در عتبه علویه موزه و کتابخانه معروفی بود. کتابخانه حرم امام علی(ع) یا مکتبة الروضة الحیدریه، در حرم امام علی(ع)، کنار مسجد عمران، طرف باب الطوسی قرار داشت. این کتابخانه نخستین بار در سده چهارم قمری پایه‌گذاری شده و در گذر زمان، جای آن تغییر یافته است. کتابخانه کنونی، در سال ۱۴۲۶ق. پس از سقوط حکومت صدام، سومین بارِ بازسازی و راه‌اندازی گردید.

قرآن‌های نفیس و خطی، نسخه‌هایی به خط مؤلفان آن، مانند شیخ طوسی، شیخ صدوق و ابن سینا از ویژگی‌های این کتابخانه بود که این آثار مانند شمشیرهای گران‌قیمت اهدایی از سوی عربستان، در طول تاریخ از سوی سلاطین ایران و هندوستان و دیگر کشورهای اسلامی به کتابخانه هدیه شده است؛ افزون بر این، از سوی خیرین نیز کتاب‌ها و اشیای نفیس وقف حرم امام علی(ع) گردیده است.

اما متأسفانه در زمان صدام درب کتابخانه را بستند تا افراد نتوانند از آن استفاده کنند. کتابخانه راه دیگری نیز داشت؛ از سمت باب قبله که وارد حرم می‌شدند، ایوان دست راست درب بزرگی بود؛ البته در زمان صدام و حاکمیت حزب بعث عراق و پس از سقوط صدام و رژیم حزب بعث همه اشیای قیمتی موزه و کتابخانه را غارت کردند. امیدواریم متولیان عتبه تلاش کنند تا بار دیگر موزه و کتابخانه عتبه علویه احیاء گردد و اشیاء خارج شده به آن بازگردد.

حجت الاسلام والمسلمین گلپایگانی در باره شخصیت علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی گفت: متأسفانه این عالم شیعی و خدوم به مکتب اهل‌بیت در میان طلاب و حتی بزرگان ناشناخته است تنها کتاب ایشان (حاشیه ملاعبدالله) که تدریس می‌شده، شناخته شده است. ما از دست‌اندرکاران دبیرخانه کنگره علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی به‌خاطر معرفی علامه و احیای آثار ایشان تشکر می‌کنیم و امیدواریم ان شاءالله موفق باشید تا بتوانید درباره ابعاد علمی این دانشمندان نامدار تحقیقات بیشتری انجام دهید و موفق شوید اندیشه‌های مختلف ایشان را به‌طور کامل زنده کنید. از مراکز پژوهشی انتظار می‌رود نه تنها علامه بهابادی، بلکه بهابادی‌های دیگری که در جامعه شیعی ناشناخته‌اند معرفی نمایند. ما باید برای معرفی عالمان خودمان و آثار ارزشمند آنان برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های بسیاری را انجام دهیم.

علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی را مقام معظم رهبری در سفر به یزد معرفی کردند واگر فرمایشات ایشان نبود این عالم بزرگوار همچنان ناشناخته بودند. باید از دبیرخانه نیز تشکر کرد که فرمایشات مقام معظم رهبری را دنبال کردند و امروز ما در گزارش کار دبیرخانه متوجه شدیم که علامه ملاعبدالله بهابادی یزدی چه منبع بزرگ علمی برای حوزه بودند و بحمدالله اثرات وجودی ایشان باقی است و می‌شود از این اثار احیای شده استفاده‌های علمی نمود و از ا ین سیر مطالعاتی معلوم می‌شود که چه دانشمندان و عالمان بزرگ دیگری در عصر ملاعبدالله می‌زیستند.

متأسفانه دانشمندان شیعه در طول تاریخ مظلوم واقع شدند؛ چون هم در زمان خودشان به‌خاطر برخی شرایط زمان خودشان مظلوم بودند، هم بعد از آن در جامعه شیعی ناشناخته هستند و زندگانی علمی و اخلاقی آنان برای نسل‌های بعدی معرفی نگردید. مثلا ملاعبدالله یزدی از روستایی، دویست یا سیصد نفری، به‌ نام بهاباد به شیراز و نجف هجرت می‌کنند و چنان شخصیتی می‌شوند که مایه افتخار شیعه هستند؛ البته در تاریخ حوزه شیعی از این شخصیت‌ها بسیار داریم که گمنام‌اند.

در گلپایگان ما، که جای خود دارد، در روستای گوگد[۱] ، که مسقط الرأس آیت الله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی است، علمای بزرگی داشت که برخی از آنها به نجف رفته و تحصیلات عالی کرده بودند و صاحب رساله بودند و مقلد داشتند. این شخصیت‌ها در همان روستای گوگد می‌زیستند؛ البته آنان غیر از عالمانی مانند آیت الله سیدجمال گلپایگانی است که در نجف ماندند و کرسی مرجعیت و تدریس داشتند. [۲] در تمام نقاط ایران این‌گونه عالمان بسیاراند که متأسفانه نام و یادی از آنها به‌چشم نمی‌خورد و کسی از آثار آنها خبری ندارد با اینکه آنان صاحب قلم و کتاب بوده و در جامعه اثرگذار بودند. آنان تاریخ و میراث حوزه‌های علمیه و تشیع هستند. بایسته است متولیانی وجود داشته باشند که شناسایی عالمان دینی را در روستاها و شهرها پیگیری نمایند که کجا تحصیل نمودند و چه آثاری دارند و چه خدماتی به جامعه شیعی کرده‌اند. امروز در کتابخانه‌ها آثار خطی فراوانی وجود دارد که عالمان شیعی آنها را نگارش کرده‌اند. نیز آثار زیادی در کتابخانه‌های معروف وجود دارد که هنوز فهرست‌نگاری نشده است. امیدوارم مقام معظم رهبری هیات‌ها و گروه‌هایی را برای شناسایی و احیای این آثار تشکیل بدهند. این‌ها سرمایه‌های علمی ما هستند که باید احیا گردند و در دست فضلای حوزه علمیه قرار گیرند که با مطالعه آنها زمینه برای توسعه و تعمیق علوم حوزوی فراهم خواهد شد.

حجت الاسلام و المسلمین سید جواد گلپایگانی به راز ماندگاری آثار عالمان شیعه اشاره کردند و با اشاره به یک نمونه از آنها اظهار کرد: مرحوم آیت الله حائری مؤسس حوزه علمیه قم نامه‌ای به مرحوم والد، آیت الله العظمی گلپایگانی، نوشتند و از ایشان برای تشریف‌فرمایی به شهر قم دعوت کردند. ایشان گفتند ما در قم مستقر شده‌ایم و شما هم از اراک به قم تشریف بیاورید. در این نامه متذکر می‌شوند اگر نان جوی باشد همه با هم می‌خوریم و خیلی به شاگرد خود تکریم می‌کنند. مؤسس حوزه تلاش کردند که به امور فضلای که به حوزه علمیه قم آمدند رسیدگی نمایند تا بتوانند حوزه علمیه قم را رونق علمی بدهند. [۳]

مرحوم حائری خیلی به مرحوم والد احترام می‌کردند و ایشان را از خصیصین خود قرار می‌دهند. حاج شیخ پیش از آنکه روی فراوانی طلاب و مبلغان انگشت بگذارد و کمیت دغدغه‌اش باشد، به کیفیت اهمیت می‌داند. آن زمان نه وضعیت قم مناسب بود و نه وجوهات مناسبی برای آیت الله حائری می‌آمد. ایشان یک روز مرحوم والد را، که از شاگردان خاص ایشان بودند، دعوت می‌کنند و می‌گویند: آقاسیدمحمدرضا فکر کنم ما نتوانیم حوزه را اداره کنیم. آقای گلپایگانی می‌پرسند: چرا؟ می‌فرمایند چون وجوهاتی برای ما نمی‌آید. مرحوم والد می‌فرمایند: من به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف متوسل شدم و بعد در عالم خواب دیدم که به من گفتند به شیخ عبدالکریم بگو نگران نباش، وجوهات به قم متوجه می‌شود. بیدار شدم و آمدم خدمت آیت الله حائری و خواب را بازگو کردم. پس از ایشان پرسیدم: چرا به شما گفتند شیخ عبدالکریم، با اینکه شما مکه مشرف شده‌اید؟ مرحوم شیخ می‌گوید به‌خاطر اینکه حج من نیابتی بود. بعد گفتند که ان شاء الله از رویاهای صادقه باشد.

بعد از چند روز آیت الله حائری مرحوم والد را خواستند و فرمودند: آقاسید آن رویای شما از رویاهای صادقه بود الحمدالله وجوهات رسید.

بنابرای وضعیت متولیان و فضلای حوزه این‌گونه بود که اعتقاد و توسل داشتند.

مطلب دیگر اینکه مرحوم والد می‌فرمودند: در زمان رضا شاه که سیاست ضد دینی و انحرافاتی را براساس تقلید از فرهنگ غرب ایجاد کردند و به حوزه‌ها و طلاب هجمه کرده و مشکلاتی که برای حوزه ایجاد کردند، متوسل شدم که خدایا در این شرایط بحرانی و تباهی ما چه تکلیفی داریم. شب در عالم خواب دیدم قطعه‌ای در مقابل من هست که بر آن نوشته است: «اذا ظهرت البدع الیکم بشیخ عبدالکریم» فردای آن خدمت حاج شیخ رفتم و گفتم توسل پیدا کردم درباره اینکه چه تکلیفی دارم، این مطلب را در خواب دیدم. مرحوم حاج شیخ فرمودند: اگر از رویاهای صادقه باشد، باید پشت کرد و چماق خورد؛ چون مبنا این بود که با این طاغی مبارزه نکنند؛ زیرا اگر مبارزه می‌کردند همه چیز را از بین می‌برد. [۴]