محمدرضا امامقلی؛ مدیر مرکز مستند سوره درخصوص مستندسازی بحران توضیح داد: در بحرانها، مستندسازی میتواند نقش حیاتی در بازنمایی واقعیتها و تأثیرگذاری اجتماعی ایفا کند. در این زمینه دو رویکرد اصلی وجود دارد، یک رویکرد، امدادطلبی است که صرفاً به نمایش نیازهای مردم میپردازد. رویکرد دوم، امدادرسانی است که سعی دارد بحران یا بخشی از آن را کاهش دهد. مستندساز میتواند با تولید محتوا برای کودکان آسیبدیده یا خانوادههای درگیر، امیدبخشی و تسهیلگری را به ارمغان بیاورد.
مستندساز باید به ابعاد تمدنی و منافع ملی توجه داشته باشد
امامقلی درخصوص نقش مستندساز در خاورمیانه توضیح داد: مستندساز ایرانی باید فراتر از روایتهای سطحی، به تحلیل تمدنی و تاریخی جنگهای خاورمیانه بپردازد. فیلمسازی که بدون شناخت سابقه تاریخی جنگ و فقط با یک سوژه خاص وارد میدان شود، ممکن است تصویری ناقص ارائه دهد. در حالی که مستندساز باید به ابعاد تمدنی و منافع ملی توجه داشته باشد و بتواند در مورد گذشته، حال و آینده جنگ صحبت کند.
نبود نگاه سیاستگذارانه فعالیتها را کماثر کرده است
این مستندساز به چالشهای ساخت مستند در مناطق جنگی اشاره کرد و گفت: یکی از موانع بزرگ در مستندسازی مناطق جنگی، نبود ارتباط منسجم و حمایت ارگانیک از سوی نهادهای مرتبط است. برای اعزام مستندساز به مناطق جنگی، همکاری با نهادهای نظامی و حوزههای مرتبط ضروری است. متأسفانه، نبود نگاه سیاستگذارانه عمیق باعث شده فعالیتها پراکنده و کماثر باشند.
رویکرد در تولید مستند اهمیت ویژهای دارد
امامقلی با تأکید بر این نکته که رویکرد مستندساز، نقشی اساسی در اثرگذاری اثر دارد، بیان کرد: مهم نیست که چند مستند ساخته میشود. آنچه اهمیت دارد، مزیت نسبی آثار و توانایی پاسخ به مسائل مهم کشور است. مستند باید در کنار رسانه قرار گیرد و با نگاه ژورنالیستی همراه شود.
این مدیر با اشاره به این مهم که سازماندهی رسانهای ضرورت دارد، گفت: برای ارتقای تأثیر مستند، باید زیرساختهای رسانهای تقویت شوند. برای این کار باید سازمانی رسانهای با تمرکز بر مستندسازی ایجاد شود تا این آثار بتوانند در کنار رسانهها، تأثیر بیشتری بر افکار عمومی بگذارند.
مستندسازی بحران ابزاری برای کنشگری اجتماعی است
وی خاطرنشان کرد: این روایت نشان میدهد که مستندسازی بحران نه تنها ابزاری برای ثبت تاریخ، بلکه ابزاری برای کنشگری اجتماعی، امیدبخشی و تأثیرگذاری تمدنی است.
نظر شما