تا حالا به چیزی جز بیماری فکر کرده‌اید که واگیردار باشد؟ حتما عباراتی مثل احساسات جمعی، حس و حال جامعه و انرژی ناشی از یک محیط یا جمعیت را شنیدید یا حتی شاید تجربه کرده باشید که با ورود به یک محفل، ناخودآگاه با احساسات و احوال جمع منطبق شدید. این اتفاق در علم روانشناسی به اصل سرایت معروف است؛ اصلی که نشان می‌دهد احساسات توانایی سرایت دارند و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند.

با اینکه بسیاری از افراد احساسات را موضوعی کاملا درونی می‌دانند اما تحقیقات نشان داده‌اند که این احساسات به ظاهر درونی، قدرت واگیر و انتقال بسیار بیشتری از ویروس‌های شناخته شده دارند و سریع به اطرافیان سرایت می‌کند.

حتما موقعیتی را تجربه کرده‌اید که هنگام حال بد خانواده‌تان کنارشان باشید، آیا در آن لحظه توانسته‌اید حال خوبتان را حفظ کنید؟ پاسخ قطعا خیر است! به دلیل اینکه حال بد و ناراحتی به شما هم سرایت کرده است. جدا از فضای خانواده، دوستان یا هر جمع دیگری که میان افراد وابستگی روانی وجود دارد، حتی اگر شما میان چند غریبه با حال بد قرار بگیرید، از آنها تاثیر گرفته، درگیر ویروس ناراحتی شده و در نهایت خودتان هم ناقل خواهید شد.

تحقیقات نشان داده‌اند که اگر دیگران یک رفتار منفی مثل عجله، ناراحتی، عصبانیت و شکایت را در یک محیط عمومی بروز دهند، کسانی هم که در آن محیط حضور دارند نیز به آن حال دچار می‌شوند.

این سرایت عواطف در کارهای گروهی هم به تکرار مشاهده می‌شود؛ اگر فقط یکی از اعضای تیم درگیر دلسردی یا ناامیدی شود، بقیه اعضا نیز کم کم دست از کار می‌کشند.

اما این واگیر احساسات به واکنش‌های منفی محدود نمی‌شود و درمورد عواطف مثبت هم صدق می‌کند. به صورتی که اگر شما حتی با حال بد، وارد یک جمع شاد شوید، قطعا از آنها تاثیر گرفته و خوشحالی به شما نیز سرایت خواهد کرد. به همین دلیل بسیار مهم است که مراقب رفت و آمدها و افرادی که با آنها معاشرت می‌کنید باشید. ارتباط با انسان‌های مثبت اندیش می‌تواند به مرور ذهنیت شما و رفتارهای کهنه و چند ساله‌تان را اصلاح کند. از طرف دیگر معاشرت با افراد منفی‌بین، تمام زحمت شما را برای خودشناسی و پرورش ذهنتان را تلف خواهد کرد.

منفی‌ها ماندگارتر هستند

با اینکه هر دو احساسات منفی و مثبت قدرت اثرگذاری چشمگیری بر شما دارد اما طبق پژوهش‌ها، احساسات بیشتر به سمت قطب منفی مغز حرکت می‌کنند و مسری‌تر و همچنین ماندگارتر از مثبت‌ها هستند. در مجموع انسان‌ها ذاتا به مسائل منفی توجه بیشتری دارند و آنها را واضح‌تر از اتفاقات مثبت می‌بینند.

سرایت عواطف به دلیل آن که در افراد بروز ظاهری دارند، بر رفتار شما نیز اثرگذار خواهند بود؛ به عنوان مثال ممکن است پس از مدتی نحوه واکنش شما به یک مسئله کاملا مشابه با فردی شود که با او ارتباط دارید.

توجه داشته باشید که اگر فردی با ویژگی‌هایی مثل عصبانیت، خودشیفتگی و کینه‌ورزی اطرافتان وجود دارد، برای سلامت روانتان بهتر است ماسک دوری بزنید و دلخوش به اینکه «می‌توانم از پس او برآیم» نباشید. شما هر چقدر هم که بر احساساتتان مسلط باشید، باز هم در معرض سرایت عواطف هستید.

منبع: Psychology Today

ترجمه: تکتم شریفی نژاد – خبرنگار تحریریه جوان قدس