به گزارش قدس خراسان، سرطان، واژهای است که به تنهایی میتواند دلهره و ترس را در دل هر انسانی برانگیزد. در عین حال میتواند روایتی باشد از مبارزه، امید و تغییر. تصور کنید در میانه یک زندگی عادی، ناگهان با خبری کوتاه و غیرمنتظره روبهرو میشوید: «شما مبتلا به سرطان هستید» این جمله میتواند دنیای یک فرد را به هم بریزد و احساساتی چون ترس، ناامیدی و سردرگمی را به همراه داشته باشد. سرطان نهتنها یک بیماری است؛ بلکه یک یادآوری از ارزشهای زندگی، قدرت عشق و حمایت خانواده و دوستان است که در هر قدم از این مسیر، ضمن طی بیماری و درمان، فرصتی برای یادگیری، رشد و نزدیکتر شدن به دیگران وجود دارد.
سرطان ریه؛ شایعترین سرطان جهان
دنیای صنعتی امروز و سبک زندگی پرمشغله و مدرنش، سرعت ابتلا به این بیماری را افزایش داده است. سازمان جهانی بهداشت (دبلیواچاُ) در این باره هشدار داده و پیشبینی میکند تا سال ۲۰۵۰ میلادی موارد ابتلا به سرطان در جهان ۷۷ درصد افزایش یابد. طبق آخرین دادههای آماری مجله «سرطان برای پزشکان» که در سال ۲۰۲۴ منتشر شده است، در سال ۲۰۲۲ میلادی ۹.۷میلیون مرگ ناشی از سرطان در جهان به ثبت رسید.
بر این اساس از هر پنج مرد یا زن، یک نفر در طول زندگی دچار این بیماری میشود و از هر ۹ مرد، یک نفر و از هر ۱۲ زن، یک نفر بر اثر سرطان میمیرند. همچنین سرطان ریه شایعترین سرطان بوده که ۱۲.۴ درصد از سرطانها در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است و پس از آن سرطانهای سینه، کولورکتوم، پروستات و معده قرار دارند. اگرچه براساس آمار، وضعیت شیوع و ابتلا در بسیاری از کشورهای دنیا شبیه به هم است، با این حال برخی جوامع و مناطق با توجه به سبک زندگی و تغذیه متفاوت خود میتوانند در این بیماری، آمار متفاوتی داشته باشند.
سبک زندگی ناسالم، عوامل محیطی و ژنتیکی علل شایع سرطان هستند
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و رئیس بیمارستان امید در گفتوگو با قدس خراسان درباره سبک زندگی افراد در جامعه کنونی و تأثیرش در این بیماری میگوید: با توجه به سبک زندگی مدرن، برخی از سرطانهایی که ممکن است در آینده نزدیک شیوع بیشتری پیدا کنند، شامل سرطان روده بزرگ، سینه، ریه و پروستات است.
سودابه شهیدثالث با اشاره به تأثیر مصرف غذاهای فراوری شده و کاهش فعالیت بدنی در افزایش احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ، ادامه میدهد: تغییرات هورمونی، سبک زندگی و چاقی، خطر ابتلا به سرطان سینه و افزایش سن و تغییرات در رژیم غذایی نیز خطر ابتلا به سرطان پروستات را زیاد میکند. همچنین سیگار با وجود کاهش مصرف آن در برخی جوامع، آلودگی هوا و قرارگیری در معرض مواد شیمیایی کماکان عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهند.
وی درباره علت شیوع چنین سرطانهایی و راههای پیشگیری از آنها تأکید میکند: علتهای شایع سرطانها، سبک زندگی ناسالم و عوامل محیطی و ژنتیکی است. سبک زندگی ناسالم اعم از مصرف سیگار، الکل، رژیم غذایی نامناسب و کمتحرکی، عوامل محیطی ازجمله آلودگی هوا، مواد شیمیایی صنعتی و اشعه UVو همچنین عوامل ژنتیکی مانند سابقه سرطان در خانواده است.
سن ابتلا به سرطان در مشهد ۵۵ سال است
استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان میکند: از جمله راههای پیشگیری از سرطان میتوان به تغذیه سالم اشاره کرد که شامل مصرف میوهها و سبزیجات تازه و کاهش چربیهای اشباع و قند است. همچنین فعالیتهای بدنی و ورزش منظم، کاهشِ قرار گرفتن در معرض آلودگیهای محیطی و نبودن در معرض مواد شیمیایی از جمله راههای پیشگیری است که میتوانند خطر ابتلا به بسیاری از سرطانها را کاهش دهند.
شهیدثالث با بیان اینکه متوسط سن ابتلا به سرطان در جوامع مختلف متفاوت است، میگوید: سن ابتلا به سرطان در ایران معمولاً ۵۰ تا ۶۰ سال است که در مقایسه با کشورهای توسعهیافته، این سن ممکن است پایینتر باشد. به عنوان مثال در مشهد میانگین سن ابتلا به سرطان حدود ۵۵ سال است در حالی که در کشورهای توسعهیافته مانند آمریکا میانگین سن ابتلا به سرطان حدود ۶۵ سال است که البته این آمارها با توجه به نوع سرطان ممکن است متفاوت باشد.
تأثیر ۳۰ درصدی کمتحرکی و چاقی در سرطان
رئیس بیمارستان امید مشهد با اشاره به افزایش خطر ابتلا به سرطان توسط عواملی مانند آلودگی هوا ناشی از سوخت مازوت و سایر سوختهای فسیلی، میافزاید: ذرات معلق و مواد شیمیایی موجود در هوا میتوانند به سیستم تنفسی آسیب بزنند و سبب تغییرات سلولی شوند که منجر به سرطان خواهد شد. تحقیقات نشان دادهاند آلودگی هوا با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه و برخی دیگر از سرطانها ارتباط دارد.
وی با بیان اینکه ممکن است آمار دقیق و تفکیکی از عوامل سرطانزا در مشهد در دسترس نباشد، ادامه میدهد: با این حال میتوان گفت عواملی مانند سیگار کشیدن، حدود ۱۵-۱۰ درصد سرطانهای مرتبط با مصرف سیگار، آلودگی هوا حدود ۲۰درصد از موارد ابتلا به سرطان ریه و چاقی و کمتحرکی نیز تا ۳۰درصد از موارد ابتلا به سرطانهای مرتبط با سبک زندگی را شامل میشوند. به طور کلی برای بدست آوردن آمار دقیقتر نیاز به بررسیهای علمی و پژوهشهای بیشتری داریم.
همه میدانیم سرطان نهتنها بر جسم افراد تأثیر میگذارد؛ بلکه روح و روان آنها و اطرافیانشان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. لحظاتی از تردید و نگران بودن برای آینده، مواجهه با درمانهای طاقتفرسا و شاید حتی جدایی از عزیزان، بخشی از این مسیر دشوار است که مبتلایان به این بیماری به آن دچارند؛ اما در این میان، داستانهایی از شجاعت و ایستادگی نیز وجود دارد؛ افرادی که با تمام قوا به جنگ این بیماری میروند و با وجود چالشها، امید را در دل خود زنده نگه میدارند که تغییر سبک زندگی ناسالم به سالم، دوری از آلودگیهای زیستمحیطی و ورزش و تحرک در این زمینه نقش خوشرنگی را بازی میکنند.
نظر شما