تبریز سومین شهر وسیع ایران است و مرکز استان آذربایجان شرقی است. تبریز شهر شکلات ایران است. این شهر از اهمیت بالایی در منطقه آذربایجان برخوردار است و به‌عنوان مهم‌ترین قطب اقتصادی، تجاری، سیاسی، صنعتی و نظامی در این بخش شناخته می‌شود.
تقریباً بیش از نیمی از تولیدات صنعت شکلات و شیرینی کشور در استان آذربایجان شرقی انجام می‌شود. به همین دلیل، تبریز به قطب نیرومند صنایع غذایی، شیرینی و شکلات کشور تبدیل‌شده است. این شهر با تنوع بسیار زیاد و بی‌نظیری که در شیرینی‌های سنتی و شکلات‌های خوشمزه مختلف دارد، به‌عنوان شهر شکلات ایران شناخته می‌شود.
حجم تجارت جهانی محصول شیرینی و شکلات در دنیا حدود یک هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار است؛ بنابراین به استناد سخنان  مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی این استان با صادرات ۱۰۳ میلیون دلاری محصولات شیرینی و شکلات اگرچه جایگاه نخست اول کشور را دارد، اما باید اذعان داشت سهم اندکی از تجارت جهانی را توانسته به خود اختصاص دهد.
دلایل شهرت شهرشکلاتی ایران
تبریز کارخانه‌های شکلات‌سازی بسیار زیادی را در خود جای‌داده است که این کارخانه‌ها محصولات خود را به سراسر کشور و حتی به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کنند. این تولیدات شامل انواع شکلات، تافی، آبنبات و سایر محصولات شیرینی‌پزی است.
تبریز دارای مجموعه‌ای غنی از شیرینی‌های سنتی است که هرکدام از آن‌ها به‌عنوان بخشی از فرهنگ و تاریخ این شهر محسوب می‌شوند. ازجمله شیرینی‌های معروف تبریز می‌توان به نوقا، قرابیه، لوز، راحت‌الحلقوم، و باقلوا اشاره کرد.
محصولات شکلات و شیرینی تولیدشده در تبریز به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت بالا و رعایت استانداردهای بهداشتی، دارای شهرت زیادی در میان مصرف‌کنندگان هستند  .
مصائب تولید
کمبود مواد اولیه یکی از مشکلات اصلی واحدهای تولیدی شیرینی و شکلات است به‌طوری‌که وقتی محصولی در بازار نایاب می‌شود بدون تردید سهمیه واحدهای تولیدی نیز کاهش می‌یابد.بنا بر گفته فعالان صنعت شکلات همچنین قیمت مواد اولیه موردنیاز در تولید محصولات شیرینی و شکلات هرروز در نوسان است و تورم در مواد اولیه آسیب زیادی به واحدهای تولیدی می‌زند.
بنا بر گفته تولیدکنندگان هزینه‌های سرسام‌آور حامل‌های انرژی‌ و نیز نوسان قیمت و افزایش دستمزدها و مواد اولیه همگی در تولید شکلات و شیرینی تأثیر گذاشته است.
تولیدکنندگان ادعا می‌کنند از مشکلات داخلی که بگذریم در حوزه صادرات نیز باوجود مشتریان پر و پا قرص اما موانعی  سد راه صادرات وجود دارد که باید به حل آن پرداخت.
کارخانه‌داران تبریزی اذعان می‌کنند: دشواری‌های ناشی از تحریم‌ها که بر نقل‌وانتقال مالی سایه انداخته است و نیز صادرات برخی کالاهای بدون کیفیت و حضور افراد فاقد صلاحیت و وجاهت تجاری که موجب از بین رفتن اعتبار و جایگاه تجار خوشنام ایرانی می‌شوند، موجب دشوارتر شدن صادرات کالای ایرانی شده است. 
این تولیدکنندگان ابراز می‌کنند: بازارهای صادراتی به هر دلیل که از دست بروند، شرکت‌های بزرگ صادراتی به‌ناچار محصولات خود را به بازار داخل سرازیر می‌کنند و این موضوع به زیان شرکت‌های داخلی است؛ بنابراین رفع مشکلات حوزه صادرات ضروری است و باید مشکلاتی که در این حوزه‌ها وجود دارد؛ به‌ویژه موضوع رفع مشکلات مبادلات مالی و پولی بین‌المللی، تسهیل امور گمرکی، مشکلات بیمه‌های تجاری و حمل‌ونقل و امثال آن موردتوجه ویژه قرار گیرد. 
آن‌ها بخشی از این مشکلات را همچون تأمین نقدینگی یا مشکلات گمرکی یا تأمین ارز را بر عهده دولت می‌دانند و امید دارند دولت باید در این زمینه اقدامات لازم و وظیفه خود را انجام دهد.
صادرکننده تشویق می‌خواهد
رضا جعفری فعال اقتصادی و عضو هیئت‌رئیسه اتاق بازرگانی تبریز در همین رابطه می‌گوید: تحریم،  بزرگ‌ترین معضل اقتصادی کشور  است؛ بنابراین ایالات‌متحده آمریکا و کشورهای اروپایی که اقتصاد جهان در دست آن‌هاست، ما را از نقل‌وانتقال پول و خریدوفروش کالا تحریم کرده‌اند و حتی هرکسی که با متحدان این کشورها مراوده‌ای داشته باشد، شامل تحریم‌های همه‌جانبه می‌شود.
وی تصریح کرد:  دولت برای تأمین ارز به واحدهای خرد، فشار تحمیل می‌کند و همچنین تفاوت قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد که وزیر اقتصاد شهید رئیسی آن را به رسمیت نمی‌شناخت، معضل بزرگ تولیدکنندگان است.
وی اد‎امه داد: مابه‌التفاوت ارز بازار آزاد و نیمایی ۱۵ درصد است، درحالی‌که حاشیه سود کالای صادراتی تنها ۷ درصد بوده و به این رقم اگر مواد اولیه و هزینه‌های تولید را به قیمت ارز بازار آزاد اضافه کنیم، صادرکننده حدود ۸ درصد ضرر می‌کند.
 وی از عدم‌حمایت دولت از بخش خصوصی انتقاد کرد و گفت: متأسفانه دولت‌های مختلف، فقط روی کاغذ از بخش خصوصی حمایت می‌کنند و هیچ کار عملیاتی نکرده‌اند، ولی کشورهای همسایه ازجمله ترکیه پاداش‌های صادراتی و تسهیلات ویژه‌ای را برای تولیدکنندگان در نظر می‌گیرد.
چشم بخش خصوصی به دولت جدید 
وی از تغییر شرایط اقتصادی و تسهیل صادرات با روی کار آمدن دولت وفاق ملی ابراز امیدواری کرد و افزود: امیدواریم آقای پزشکیان به گفتمان و شعارهای خود عمل کند و وضعیت اقتصادی کشور روبه بهبود باشد؛ چراکه مردم واقعاً در تنگنای شدیدی قرارگرفته‌اند.
وی از ادامه ناترازی انرژی و تعطیلی واحدهای تولیدی ابراز نگرانی کرد و ادامه داد: واحدهای اقتصادی در فصل تابستان از طریق قطعی برق و کمبود آب متحمل خسارات سنگینی شدند و طبق گفته مسئولان ناترازی یک هزار و ۵۰۰ مگاواتی سال بعد به ۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات افزایش پیدا خواهد کرد و در این صورت واحدهای صنعتی آسیب‌های جبران‌ناپذیری خواهند خورد.
خوشمزه‌های تبریزی
با سفر به تبریز، به دنیایی از خوراکی‌ها و شیرینی‌های خوشمزه قدم گذاشته‌اید. تبریز تنوع بالایی از خوراکی‌ها و شیرینی‌ها را در اختیار گردشگران و توریست‌ها  قرار می‌دهد تا بتوانند سوغاتی باب میل عزیزانشان را خریداری کنند. اگر سری به قنادی‌ها و آجیل‌فروشی‌های این شهر بزنید، خوراکی‌های دلچسب و لذیذی را می‌توانید امتحان کنید که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
نوقا
«نوقا» معروف‌ترین شیرینی تبریز محسوب می‌شود که بانام «لوکا» نیز شناخته می‌شود. شهرت این شیرینی تا جایی ریشه دوانده است که شرکت اندروید در سال ۲۰۱۶، اندروید ۷ خود را به‌عنوان اندروید نوقا معرفی کرد. این نوع شیرینی که شباهت بسیاری به گز دارد، در کشورهای اروپایی نیز از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است.
اریس
شیرینی اریس که به شکلات تسبیحی نیز معروف است را می‌توانید در طعم‌های مختلف کاکائویی، پرتقالی، زعفرانی و...  پیدا کنید و از طعم متفاوت و بی‌نظیر آن لذت ببرید. اریس طرفداران پروپاقرصی دارد؛ ازاین‌رو می‌تواند گزینه مناسبی برای سوغاتی‌های شما باشد.
قرابیه
قرابیه یکی از شیرینی‌های محبوب در بین محلی‌های تبریز است که در جشن‌ها و اعیاد مذهبی، برای پذیرایی از میهمانان، استفاده می‌شود. اگرچه این شیرینی سنتی، یکی از سوغاتی‌های گران تبریز به‌حساب می‌آید؛ در ترکیه و یونان نیز، طرفداران بسیاری دارد. قرابیه با انواع مغزها مانند بادام و پسته، تزئین می‌شود، شما می‌توانید این شیرینی را در طعم‌های مختلف گردویی و پسته‌ای با بهترین کیفیت خریداری کنید.
حلوا بزرک
اگر گشتی در بازار تبریز بزنید، حتماً یک خوراکی سیاه رنگ را در فروشگاه‌های شهر می‌بینید. این خوراکی، «حلوا بزرک» یا «زره حلواسی» یک نوع حلوا سنتی است که به‌عنوان سوغاتی تبریز، طرفداران بسیاری دارد. دانه‌های روغنی بزرک  در این حلوا فواید بسیاری برای سلامت افراد دارد.
باقلوا
باقلوا شیرینی محبوب ایرانی‌ها، یکی از خوشمزه‌ترین سوغاتی‌های تبریز است که طرفداران بسیاری در کشورهای حوزه مدیترانه نیز دارد. اگرچه این شیرینی را در همه شهرهای ایران و کشورهای همسایه، می‌توان پیدا کرد؛ اما قابل قیاس با عطروطعم باقلوا تبریز، نخواهند بود. 
لوز
یکی دیگر از سوغاتی‌ها و شیرینی‌های سنتی تبریز، لوز یا شیرینی بایرام است که در شهرهای مختلف ایران وجود دارد. بایرام در ترکی به معنا ی عید و جشن است و شیرینی مخصوص این ایام به شمار می‌رود. لوز در انواع مختلف مغزها و با دستور پختی ساده تهیه می‌شود.
رشته خایی
رشته خایی که در کشور ترکیه بانام «تل کادایف» مشهور است، در ماه رمضان استفاده بیشتری دارد. این شیرینی لذیذ و دلچسب با بو ی دارچین و گلاب، شگفت‌انگیز به نظر می‌رسد. رشته خایی  به‌عنوان باقلوا رشته‌ای نیز شناخته می‌شود.
پیچ انگشتی
پیچ‌انگشتی یکی از شیرینی‌های محبوب است که در پذیرایی‌های عید دیده می‌شود. شیرینی پیچ‌انگشتی که به پفک گردویی نیز معروف است به کشورهای بسیاری مانند روسیه، عراق، امارات، پاکستان و ... صادر می‌شود.