قدس آنلاین: در همین راستا، سه اتفاق اخیر یعنی اعدام شش شهروند ایرانی به اتهام قاچاق موادمخدر در عربستان، شایعه‌سازی رسانه‌های وابسته به سعودیها درباره انتقال پول توسط ایران به لبنان و نیز خروج شرکت عربستانی صافولا از بازار ایران، انتقادات و واکنشهایی را نسبت به تداوم سیاست ضد ایرانی سعودیها برانگیخته است. اما مهمترین مواضع و اقدامات حساسیت برانگیز و یکجانبه عربستان علیه ایران، اعدام زائران ایرانی بدون سپری کردن مراحل موازین حقوق بین المللی و کنسولی است. موضوعی که نشان میدهد مواضع ماه‌های اخیر سعودیها مقطعی بوده و نمیتوان چرخش بنیادین سیاستهای آنان نسبت به ایران را متصور بود.
رفتار حاکمیت عربستان با ایران کاملاً تاکتیکی است
چنانکه حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین المللی نیز در یادداشتی در همین باره مینویسد: «رفتار اخیر دولت عربستان با ایران به‌ویژه پس از سرنگونی دولت سوریه و همراهی حاکمیت سعودی با مجموعه‌های تروریستی حاکم در دمشق، نشان میدهد که عربستان در مناسبات خود با کشورهای محور مقاومت صادق نیست. خروج شرکت صافولای سعودی از ایران نشان داد که رفتار حاکمیت عربستان با ایران کاملاً تاکتیکی است و تحت‌تأثیر متغیرهای منطقه‌ای و بین‌المللی قرار دارد. شرکت سعودی صافولا که در زمینه تولید روغن‌های خوراکی و غذاهای دریایی در ایران فعالیت داشته اخیرا سرمایه خود را به مبلغ ۱۸۸ میلیون دلار فروخته است. این امر از تغییر رفتار عربستان نسبت به ایران حکایت دارد و ثابت میکند که ریاض مناسبات خود را با تهران براساس منافع یکجانبه تعریف میکند. لذا اتفاقات اخیر از جمله اعدام دردناک شش ایرانی یک اقدام غیردوستانه از سوی عربستان نسبت به ایران تلقی می‌شود که نباید با سکوت دستگاه دیپلماسی ایران مواجه شود.»
برهمین اساس، به نظر میرسد سعودیها تا پیش از وقوع تحولات سوریه از بیم منافع‌شان درصدد بودند نظاره‌گر تحولات منطقه باشند و داعیه توسعه روابط با ایران را داشتند، اما وقایع اخیر نشان داد همچنان تفاوت ماهوی رویکرد حکومت آل سعود با نگاه معنایی جمهوری اسلامی پابرجاست. باوجود پابرجا بودن زمینه‌های تعارضات بنیادین عربستان با جمهوری اسلامی در برابر موضوعات منطقه‌ای و جهان اسلام، سعودیها درصددند صرفاً تضمینهای حداقلی مرتبط با صلح شکننده موجود میان دو کشور را پابرجا نگه دارند.
تغییری در موضع تخاصم عربستان مشاهده نمیشود
در همین زمینه، محمدپارسا نجفی کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با قدس معتقد است: حقیقت این است رفتار مقامات عربستانی با آنچه ادعا میکنند، فاصله بسیاری دارد. عربستان سعودی در سالهای اخیر به ویژه پس از شکست در جنگ یمن، ادعای علاقمندی به گسترش روابط با ایران را مطرح کرده اما عملاً همپیمان ایالات متحده است و خواهد بود. عربستان در یکسال گذشته همانند سپر دفاعی برای رژیم صهیونیستی رفتار کرده و بخشی از لایه دفاعی اسرائیل در برابر گروه‌های مقاومت عراقی و یمنی بوده است. چنانکه عربستان موشکها و پهپادهایی که از سوی مقاومت اسلامی عراق و یمن به سمت سرزمینهای اشغالی پرتاب میشده را رهگیری و رصد کرده و به متحدان غربی خود اطلاع میداد. حتی شاهد بودید حکومت ریاض حاضر نشد ترور مقامات حزب الله لبنان را محکوم کند. متاسفانه عربستان و پنج دولت دیگر حاشیه خلیج فارس شهید نصرالله را تروریست معرفی کرده بودند.
نجفی افزود: در راستای موضع دوپهلو و غیر قابل اطمینان عربستان باید گفت، اصولاً سعودیها مخالفت و تعارضی با رژیم صهیونیستی و سیاستهای منطقه‌ای آمریکا ندارند و متحد راهبردی آنان محسوب میشوند. عملیات وعده صادق ۲ و نمایش قدرت سخت افزاری جمهوری اسلامی ایران و حمایتی که از محور مقاومت انجام داد، موجب نگرانی عربستان شده و بیم آنرا داشت منافع نفتی‌اش با گسترش درگیریها در منطقه غرب آسیا به خطر بیفتد. طبیعتاً اگر زمانی صهیونیستها با حمایت و همکاری آمریکا به منافع نفتی یا تاسیسات نفت و گاز ایران در خلیج فارس آسیب بزنند، دست ایران باز است تا برای مقابله به مثل با آنان تنگه هرمز را مسدود کند. همین اقدام ایران کافی است تا به صورت غیر مستقیم منافع عربستان به صورت جدی مورد تهدید قرار بگیرد و سعودیها توانایی مقابله با آنرا نداشته باشند. به همین دلیل است شاهد تغییر رفتار عربستان نسبت به کشورمان بودیم اما در اصل، سیاستهای سعودیها نسبت به کشورمان هیچگاه تغییر اساسی نخواهد داشت.
این کارشناس سیاسی گفت: سعودیها هرگز از سیاستهای اعمالی آمریکا در منطقه فاصله نخواهند گرفت و همواره در جبهه غرب تعریف میشوند. سعودیها چه طی یک دهه اخیر چه در شرایط فعلی به دنبال گسترش روابط با ایران نیستند و دشمنی تاریخی خود با تمدن ایرانی، انقلاب اسلامی و مذهب شیعه را هرگز کنار نمیگذارند. درواقع، عربستان سعودی سیاست استراتژیک خود را در چارچوب رابطه با غرب و آمریکا تعریف میکند. ادعاهای واهی درباره میادین نفتی آرش، بمباران یمن به مدت هشت سال و کشتار صد هزار نفر، محاصره مردم و تداوم دشمنی با آنان یا حتی زندانی و اعدام کردن شیعیان منطقه شرق عربستان به اتهام عوامل نفوذی ایران، از جمله اقدامات خصمانه سعودیهاست. تمامی این مصادیق بیانگر عدم تغییر در سیاستهای حکومت آل سعود درباره ایران است.
نجفی بیان کرد: بدین ترتیب ادعای سیاست آشتی جویانه سعودیها به دلیل ترس از گسترش دامنه درگیری ایران و اسراییل به منافع حیاتی آنان است. عربستان از اقتدار حکومت ایران هراس دارد. درمجموع، در ابعاد راهبردی و کلان سیاست بین الملل هیچ تغییری در تخاصم عربستان، امارات و بحرین علیه ایران مشاهده نمیشود.
انتهای پیام/
نظر شما