تحولات منطقه

بنا برعقیده عده‌ای از هنرمندان خراسانی برگزاری افتتاحیه تئاتر فجر در مشهد تنها یک اقدام نمادین بود که صرفاً هزینه مالی برای مشهد داشت و البته برخی دیگر هم اصل برگزاری افتتاحیه چنین رویدادی را مفید و جبران خلأ آثار شهرستانی در جشنواره می‌دانند.

ظرفیت‌سوزی یا مقابله با ابهام‌ها؟
زمان مطالعه: ۶ دقیقه

به گزارش قدس خراسان، «سهم مشهد از آثار راه یافته به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تقریباً هیچ!» این خبر چند روزی است که نقل مجلس خبرهای فرهنگی است و به موجب همین ادعا و مخالفت هنرمندان خراسانی افتتاحیه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر که قرار بود در مشهد برگزار شود لغو شد.

به عقیده عده‌ای از هنرمندان خراسانی این افتتاحیه تنها یک اقدام نمادین بود که صرفاً هزینه مالی برای مشهد داشت و موضوع بی‌مهری مسئولان جشنواره تئاتر فجر به آثار هنرمندان مشهدی را هم جبران نمی‌کند، البته برخی دیگر هم اصل برگزاری افتتاحیه چنین رویدادی را مفید و اتفاقاً جبران خلأ آثار شهرستانی در جشنواره می‌دانند.
هنرمندان عرصه تئاتر که باید چنین فرصت‌ها و بسترهایی برایشان بیشترین سود را داشته باشد در این ماجرا نظر واحدی ندارند، آن‌ها توجه به زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های تئاتر در مشهد را از سوی مسئولان محلی کمرنگ می‌دانند و منتقدان برگزاری افتتاحیه در مشهد این بی‌توجهی را در کنار هزینه‌های تحمیل شده به مشهد برای برگزاری این مراسم متضاد می‌دانند.

مشهد؛ قطب مهم تئاتر کشور
«برگزاری افتتاحیه تئاتر فجر در مشهد حرکت خوبی بود و با آن موافق بودم» این گفته رضا صابری؛ کارگردان، نویسنده و بازیگر تئاتر مشهدی است. او مشهد را یکی از قطب‌های مهم تئاتر کشور می‌داند و لازمه اتفاق‌های خوب برای تئاتر این شهر و راهی برای جبران نبود آثار شهرستان‌ها را برگزاری جشنواره تئاتر فجر در مشهد عنوان می‌کند.
صابری دلایل مالی و نبود آثار سایر استان‌ها را از جمله علت‌های مخالفت هم‌صنفان و هنرمندان مشهدی با برگزاری افتتاحیه این جشنواره در مشهد بیان و تأکید می‌کند: توجه به تئاتر موجب رشد سایر حوزه‌های فرهنگی و معرفتی نیز می‌شود و کم‌توجهی به این حوزه، ناشایست است.

ظرفیت برگزاری جشنواره‌ای مختص مشهد
محمد جهان‌پا، کارگردان و بازیگر مشهدی تئاتر از زیرساخت‌های موجود این حرفه در مشهد گلایه می‌کند و سرنوشت پردیس تئاتر و مطالبه ساخت سالن‌های چندمنظوره مخصوص اجرای تئاتر را مورد غفلت واقع شده می‌داند. البته او معتقد است قطعاً برگزاری افتتاحیه جشنواره تئاتر فجر در مشهد کمک‌کننده نیست و توضیح می‌دهد: مشهد باید جشنواره‌ای مستقل از سایر رویدادهای مشابه و فقط مختص به خودش داشته باشد. امکانات ما از نظر اقامت در مشهد و دسترسی آسان به حمل و نقل عمومی در شهر برای میزبانی از چنین رویدادهایی حتی از پایتخت یعنی تهران بیشتر است و ما توانایی برگزاری رویدادهای ملی و بین‌المللی در ساحت تئاتر مخصوص خودمان را داریم.
این هنرمند تئاتر ضمن ابراز گلایه از بی‌مهری نسبت به آثار ارسالی از خراسان رضوی به جشنواره تئاتر فجر بیان می‌کند: از مشکلات عمده ما در حوزه تئاتر، عدم پیگیری مسائل از سوی انجمن هنرهای نمایشی و قوی نبودن ارتباطات آن، مشکلات مالی و زیرساختی است که فعالیت در این عرصه را برای هنرمندان سخت کرده است و تخصیص هزینه‌هایی مثل برگزاری افتتاحیه تئاتر فجر به این موضوعات می‌تواند تا حدی این مشکلات را حل کند.

افتتاحیه به تنهایی مفید نیست
حمیدرضا سهیلی از پیشکسوتان تئاتر و نویسنده کتاب «صد سال تئاتر مشهد» با تأکید بر اینکه با برگزاری هر رویداد فرهنگی و هنری در مشهد موافق است در تشریح دلایل مخالفت خود و دیگر هنرمندان این عرصه با برگزاری افتتاحیه تئاتر فجر در مشهد توضیح می‌دهد: مخالفت ما این بود که آیا صرفاً برگزاری افتتاحیه می‌تواند کارکردی برای هنرمندان و تئاتر مشهد داشته باشد یا خیر؟ که به این نتیجه رسیدیم هزینه از سوی ارگان‌های مشهدی برای این کار به کام تهرانی‌هاست و هیچ آورده‌ای برای مشهد ندارد.
او اصلی‌ترین دلیل مخالفت هنرمندان مشهدی را همین مسئله می‌داند و با این تذکر که مسئولان هر هزینه‌ای در حوزه فرهنگ و هنر بخواهند انجام دهند ابتدا باید زیرساخت‌های این حوزه را در شهر مشهد محکم و تقویت کنند، می‌گوید: توجه به زیرساخت‌های حوزه ادبیات، سینما و تئاتر در این شهر می‌تواند مؤثرتر باشد و برگزاری این رویدادها با این پیش‌زمینه که ما از قبل زیرساخت‌ها را تقویت کرده باشیم به نظر من کار بسیار خوبی است.
سهیلی نبود اثر در بخش مرور و مسابقه این جشنواره را سندی می‌داند بر این ادعا که تئاتر مشهد سال خوبی نداشته است و متذکر می‌شود: در سالی که تئاتر مشهد از نظر غنا سطح خوبی نداشته چطور می‌شود که تصمیم می‌گیرند افتتاحیه را در مشهد برگزار کنند تا بچه‌های این عرصه ناراحت‌تر شوند.
این پیشکسوت تئاتر با اشاره به برخی ابهام‌ها در این زمینه شفاف‌سازی را راهی مفید برای این شرایط برمی‌شمرد و معتقد است اگر شفافیت وجود داشته باشد هیچ هنرمندی مخالفتی ندارد اما نقاط مبهم این ماجرا موجب مخالفت‌ها شده است.
او برگزاری افتتاحیه به تنهایی را مفید نمی‌داند و توضیح می‌دهد: برگزاری افتتاحیه زمانی می‌تواند برای تقویت ظرفیت‌های فرهنگی مشهد مفید باشد که اصل برگزاری جشنواره تئاتر فجر هم در مشهد انجام شود و هنرمندان برای تماشای این تئاترها به مشهد بیایند اما وقتی فقط افتتاحیه اینجا باشد و همه اتفاق‌ها در تهران بیفتد، مفید نیست.
سهیلی می‌گوید: در بخش مرور جشنواره هیچ اثری از مشهد انتخاب نشد، در کل کشور فقط یک اثر غیرتهرانی در این بخش انتخاب شده و برای استان ما نیز بعداً در بخش‌های دیگر دو تئاتر انتخاب شدند. در بخش مرور که آثار یک سال یک شهر بررسی شده و تئاترهای مناسب برای جشنواره برگزیده و در آنجا اجرا می‌شوند ما هیچ اثر انتخابی را نداشتیم. هیئت انتخاب باید در استان‌ها به صورت آکادمی به تئاتر زنده رأی بدهند نه صرفاً ویدئویی که از تئاتر بررسی می‌شود. لازمه این کار هیئت داوران محلی است که در استان‌ها نقش‌آفرینی کنند.

برگزاری افتتاحیه جشنواره در مشهد فرصتی برای بروز استعدادهای بومی
سمیه ارقبایی چهره‌پردازی است که سال گذشته برای طراحی گریم نمایش «رؤیای اسبی به نام شبرنگ» در این جشنواره مورد تقدیر قرار گرفت. این هنرمند عدم توجه کافی به ظرفیت‌های فرهنگی و هنری مشهد را علت مغفول ماندن این عرصه در استان می‌داند و می‌گوید: خراسان مهد ادبیات و هنر است اما هنرمندان آن به امید پیشرفت بیشتر و امکانات مطلوب‌تر مجبور به ترک آن هستند چون از حمایت برخوردار نیستند. ما روزهای اوج را در تئاتر تجربه کردیم اما در کار تصویر و تولیدات سینمایی رشد چشم‌گیری نداشتیم و این‌ها حاصل تصمیم‌های اشتباه است.
اما این بانوی هنرمند برگزاری رویدادهایی از جنس جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را برای مشهد مفید می‌داند و آن را فرصت بروز استعدادهای مشهد به عنوان یک قطب فرهنگی و مهم در هنرهای نمایشی عنوان می‌کند که در صورت اجرا به رشد تولیدات هنری این شهر کمک زیادی می‌کند.
ارقبایی به انتخاب‌های سلیقه‌ای در حوزه فرهنگ و هنر این شهر اشاره و عنوان می‌کند: انتخاب‌هایی بر اساس سلیقه و نه حتی بر اساس احکام شرعی و قانونی مستدل موجب تعارض‌های زیادی شده است. از طرفی به ایجاد فرهنگ و گسترش آن توصیه می‌شود اما در عمل آنچه اتفاق می‌افتد تفرقه‌پراکنی، فرهنگ‌زدایی و محروم‌ شدن بیشتر از اتفاق‌های هنری و فرهنگی مفید و مؤثر است.
نگاه به هنر و تئاتر باید نگاهی رو به جلو و همواره پیشتاز باشد. موضوع برگزاری رویدادی مثل افتتاحیه جشنواره تئاتر فجر در مشهد فارغ از هر مشکلی که این شهر در حوزه مالی، فرهنگی و هنری دارد اتفاق خوبی بود که می‌توانست ظرفیت‌های این شهر و حتی استان را به نمایش بگذارد و با توجه به اینکه دو اثر مشهدی نیز در این جشنواره حضور دارند بهتر بود به جای اینکه با نگاهی منفی به نقد این رویداد بپردازیم و از اجرای آن در مشهد جلوگیری کنیم بیشتر به معرفی نقاط قوت استان و مشهد بپردازیم و از این فرصت برای معرفی ظرفیت‌های مشهد استفاده کنیم.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • مدیر سایت مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات پس از تأیید منتشر می‌شود.
captcha