به گزارش قدس خراسان، طبق استاندارد جهانی، سیاهه انتشار آلودگی هوای هر شهر باید هر چهار سال، به‌روزرسانی و تدوین شود. با توجه به اینکه عوامل مختلفی در میزان آلودگی و تغییرات آن در هوای یک شهر دخیل است، آمار و اطلاعات قدیمی، ما را به بیراهه می‌برد. سیاهه انتشار، یک ابزار مدیریتی و تصمیم‌ساز در زمینه مدیریت آلودگی هواست که داده‌های دقیق و نتایج آن، نقش مؤثری در تصمیم‌گیری صحیح و سرمایه‌گذاری درست برای کاهش عوامل و منابع آلوده‌کننده هر شهر دارد.

در حال حاضر چند سالی است مبنای تصمیم‌گیری‌ها برای مدیریت آلاینده‌ها در شهر مشهد، سیاهه‌ای است که در سال ۱۳۹۶ آماده شده و با توجه به عواملی همچون تغییرات آب و هوایی، وجود ریزگردها در سال‌های اخیر، مازوت‌سوزی توسط نیروگاه‌ها و سوخت بی‌کیفیت خودروها که پس از سال ۹۶ در این شهر پدیدار شده، بسیار واضح است که مدیریت آلودگی هوا براساس آن داده‌ها، حرکت در مسیر اشتباه است و اگر در نتایج آن سیاهه، سهم ۶۴ درصدی برای آلاینده‌های متحرک و ۳۶ درصدی برای آلاینده‌های ساکن در نظر گرفته شده، آیا با وجود عوامل جدید در آلودگی هوا، باز هم به همین جمع‌بندی خواهیم رسید؟

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در حاشیه نشست تخصصی روز ملی هوای پاک، در گفت‌وگو با قدس خراسان گفت: فهرست یا سیاهه انتشار آلاینده‌های هوای مشهد، به منابع انسان‌ساز برمی‌گردد که به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می‌شود؛ منابع متحرک مانند انواع خودرو سواری، تاکسی، وانت، موتورسیکلت، مینی‌بوس، اتوبوس و کامیون هستند و منابع ثابت نیز شامل نیروگاه، فرودگاه، پایانه‌ها، صنایع، معادن، راه‌آهن، خانگی و تجاری می‌شوند.

نوید رمضانیان افزود: طبق آمار سیاهه سال ۹۶ که مربوط به داده‌های سال‌های ۹۲ تا ۹۶ است، ۶۴ درصد آلاینده‌ها به منابع متحرک و ۳۶ درصد به منابع ثابت برمی‌گردند که همچون گذشته درصد بالایی از آلاینده‌ها به نیروگاه مربوط است؛ اما با توجه به اینکه حدود ۶۰ درصد پروژه پیشرفت داشته و باید نتایج تجمیع شود، الان نمی‌توان آن را اعلام کرد.وی با بیان اینکه جمع‌آوری داده، مهم‌ترین بخش فعالیت در آماده‌سازی فهرست انتشار آلاینده‌هاست، تأکید کرد: شهرداری، اتوبوسرانی، تاکسیرانی و سازمان ترافیک در این باره همکاری‌های لازم را داشته‌اند. فقط بخشی از اطلاعات مربوط به تعداد و نوع خودروهای پلاک شده، عمر خودروهای اسقاط شده و پلاک‌های فعال باقیمانده است که باید از پلیس راهور دریافت شود و امروز قول همکاری در این‌باره داده شد.

مشاور طرح سیاهه انتشار با بیان اینکه طبق قرارداد، این سیاهه که مربوط به داده‌های سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ است، باید تا ابتدای تیر ۱۴۰۴ تحویل شود، بیان کرد: همچنین در این پروژه ضرورت دارد اداره‌های دیگر مانند پخش و پالایش، راه‌آهن، فرودگاه و ... که خارج از محدوده شهرداری هستند نیز به منظور تکمیل داده‌های مورد نیاز همکاری لازم را داشته باشند که در این زمینه استانداری نیز قول همکاری داده تا با همیاری دستگاه‌های مختلف، نتایج این فهرست سریع‌تر برای انتشار و استفاده آماده شود.رمضانیان گفت: تمام زمانی که در این پروژه هدر می‌رود، به دلیل داده‌گیری است. اگر پلیس راهور همکاری کند، تا عید ۶۰ درصد پروژه از جمله منابع متحرک به اتمام می‌رسد؛ ولی درباره منابع ساکن نیاز به همکاری بیشتری وجود دارد تا این پروژه نهایی شود.

وی ادامه داد: وقتی داده‌ها تکمیل شود، بر اساس جمع‌بندی، سناریو نوشته و طبق آن سناریو، برنامه‌ریزی و مشخص می‌شود با چه میزان سرمایه‌گذاری، به چه مقدار کاهش آلودگی در هر بخش دست می‌یابیم. در جمع‌بندی سیاهه به این می‌رسیم که چه میزان منابع متحرک و چند درصد منابع ساکن داریم و در هر کدام از این منابع ساکن و متحرک ناشی از منابع انسان‌ساز، پنج آلاینده گازی مونوکسیدکربن، اکسید نیتروژن، ترکیبات آلی فرار، اکسیدهای گوگرد و ذرات معلق در حال چه تغییراتی هستند و پس از آن می‌توان به مقایسه نتایج حاصل در بازه زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ با نتایج سال ۱۳۹۶ پرداخت.

عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به نقش داده‌های این سیاهه در سناریو پایانی افزود: براساس جمع‌بندی این داده‌ها ما به سناریوهای مختلفی برای نوسازی ناوگان حمل و نقل، افزایش شبکه قطار شهری، بهبود و افزایش کیفیت سوخت در قالب کنترل گوگرد دست می‌یابیم. همچنین در زمینه نیروگاه‌ها، صنایع، جایگاه‌های سوخت، منابع خانگی و تجاری، برنامه‌ریزی و براساس آن در راستای کاهش آلودگی هوا، سرمایه گذاری می‌کنیم.