به گزارش قدس خراسان، در شرایط بحرانی تأمین آب و کمبود بودجه ۴ همتی برای تکمیل ۱۶ پروژه آبرسانی به شهر مشهد، آنچه نباید از آن غافل شد، تنش آبی در روستاهای اطراف مشهد است تا مردم روستاها به دلیل کمآبی برای زندگی به سمت شهر حرکت نکنند.
حسین امامی، مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در ابتدای تیر ماه امسال اعلام کرد: ۶۷۰ روستا و ۱۸ شهر خراسان رضوی در سال جاری با تنش آبی مواجه هستند و این نشان میدهد مسئولان باید بیش از پیش به فکر تبعات نبود آب در روستاها و مهاجرت به حاشیه شهر مشهد باشند که روستاهای مشهد از این قاعده مستثنا نیستند.
در همین زمینه مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد درباره آخرین وضعیت تنش آبی در روستاهای اطراف مشهد به خبرنگار ما میگوید: مشهد دارای ۳۵۴ روستا و سه بخش است که در حال حاضر ۲۹۷ روستا زیر پوشش شبکه آب و فاضلاب مشهد هستند و این آمادگی وجود دارد که بقیه روستاها هم زیر پوشش شبکه آب و فاصلاب مشهد قرار بگیرند.
رضا عبداللهنژاد ادامه میدهد: دو اصل برای آبرسانی و تأمین خدمات پایدار به این مناطق در حال پیگیری است؛ یکی مدیریت تأمین آب و دیگری مدیریت مصرف. در گذشته بیشتر مدیریت تأمین از قبیل حفر چاه جدید و تجهیز و تأمین منابعی مانند چشمهها و قناتها بود که با ورود به مدیریت مصرف و تلفیق این دو موضوع؛ یعنی مدیریت تأمین و مدیریت مصرف، تعداد روستاهای دارای تنش آبی مشهد کاهش پیدا کرد.
وی با اشاره به تعداد روستاهای دچار تنش آبی در سال ۱۳۹۹ تصریح میکند: در ابتدای تحویل روستاها به آبفا حدود ۱۴۰روستای دارای تنش آبی داشتیم و با وجود خشکسالی شدید ۱۴۰۲ که بنا به نظر کارشناسان، شدیدترین خشکسالی چند دهه گذشته بوده، نه تنها میزان روستاهای دارای تنش آبی بالاتر نرفت؛ بلکه بسیار کم و کمتر شد و در حال حاضر ۳۰ روستای مشهد دچار تنش آبی هستند؛ یعنی هم مقابله با کمبودها در دههها و سنوات گذشته انجام شده، هم با خشکسالی مقابله کردیم و هم شرایط به لطف خدا ارتقا پیدا کرده است.
همچنان حفر چاه، راهحل رفع بحران آب است
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد به دلایل تنش آبی ۳۰ روستای اطراف مشهد اشاره میکند و میگوید: مشکل این روستاها به منابع آبی برمیگردد و باید گفت هیچ منبع آبی در اطراف این روستاها نیست و باز هم سعی کردهایم حداقلهای ممکن را لحاظ کنیم.
عبداللهنژاد ادامه میدهد: در ۱۰ ماه ابتدای امسال افزون بر لایروبی قناتها و چشمهها، بیش از ۳۷ حلقه لایروبی و تجهیز شد و حفر ۲۵ چاه جدید نیز اتفاق افتاد که تعدادی تجهیز شده و تعدادی نیز در حال تجهیز قرار دارند و همه این موارد به تأمین منابع آبی ما در روستاها کمک کرده است.
وی بخشی از بارندگی اردیبهشت امسال را کمککننده در تأمین منابع آبی میداند و اضافه میکند: در بارندگی اردیبهشت منابع آبی و خطوط انتقال ۷۰ روستا دچار مشکل شد که در کمترین مدت و در چهار یا پنج روز مشکل آنها برطرف و با وجود این، کار مضاعف آبدهی چاهها خوب شد و کمی از خشکسالی فاصله گرفتیم.
کاهش آبرسانی با تانکر به روستا
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد به سایر اقدامهای مقابله با تنش آبی در روستاهای مشهد میپردازد و میگوید: اصلاح ۲۰ کیلومتر شبکه، طراحی ایستگاه پمپاژ، تعویض کنتورهای خراب، نصب کنتور برای مشترکان بدون کنتور و ساماندهی انشعابات غیر مجاز سبب شد به سمت رفع تنش آبی در روستاهای مشهد حرکت کنیم.
عبداللهنژاد به آبرسانی سیار با تانکرها اشاره کرده و توضیح میدهد: این نوع آبرسانی به روستاهای مشهد به یکسوم رسیده و از جمله روستاهایی که آبرسانی سیار دارند، میتوان به چاهک، کلاته عبدل و کلاته میرزا جان اشاره کرد. تعداد سرویسدهی با تانکر آب به روستاهای مدنظر بیشتر شده و این نشان میدهد شاخص بهرهمندی شرب بهبود پیدا کرده است.
مصرف آب روستاها در باغویلاهای غیرمجاز
وی به خطر ساخت و ساز باغویلاهای غیرمجاز در روستا اشاره و تأکید میکند: خیلی از روستاهای ما روی کاغذ از نظر مصرف سرانه و تولید آن ناتراز نیستند و میزان تولید برای میزان مصرف نسبت به جمعیت پاسخگو است؛ اما با وجود این اتفاق، کمبود وجود دارد و مردم در رنج هستند که این به دلیل وجود انشعابات غیرمجاز است و عمده آنها به خارج از بافت روستا و ویلای غیرمجاز ساخته شده بر میگردد که چندده برابر یک مشترک معمولی روستایی مصرف دارند به طوری که از ابتدای امسال نزدیک به ۶ هزار و ۵۰۰ انشعاب غیرمجاز در روستاهای مشهد کشف، شناسایی و ساماندهی شده است.
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد میافزاید: در مورد باغویلاها هم انشعاب قطع و هم شبکه توسعه آن جمعآوری شده است و اگر در کشفیات انشعاب مربوط به خانواده روستایی و ساکن بوده، از ظرفیتهای قانونی و با حداقل هزینه کمک کردهایم تا انشعاب غیرمجاز برای مدیریت بهتر به انشعاب مجاز تبدیل شود.
فاجعه باغویلاسازی در کمین منابع آبی
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد باغویلاسازی در روستاها را یک غده سرطانی در حال رشد معرفی و تأکید میکند: این وضعیت خطر نیست. یک فاجعه در کمین است. تعداد کمی روستا وجود دارد که در آنها میزان تولید از میزان مصرف کمتر است؛ اما اطراف روستاها به تفرجگاه تبدیل شده و زمینهایی که کاربری زراعی داشتهاند، به باغویلا تبدیل شدهاند و این یک مشکل بزرگ است که رفع بخشی از آن به آبفا برمیگردد و باید سایر ارگانها مانند جهاد کشاورزی و آب منطقهای هم در این زمینه و حل این بحران پاسخگو باشند.
عبداللهنژاد توضیح میدهد: آب ارثیه گذشتگان ما نیست و امانت آیندگان است. به چه قیمتی این باغویلاها ساخته شده است؟ خارج از بافت روستاها باغویلاها در حال رشد هستند و اگر علاج نشود، تا چند سال آینده با همین باغویلاسازی، مشهد و چناران به یکدیگر متصل میشوند. باغویلایی که ساخت آن چند میلیارد هزینه دارد و فردی برای تفریح از آن استفاده میکند، نیاز اصلی و اساسیاش آب است که اغلب یا به صورت چاه غیرمجاز یا به شکل انشعاب غیرمجاز تأمین میشود و روستاییان در مضیقه قرار میگیرند. اگر باغویلایی مثل یک نگین سبز میدرخشد، باید نخستین پرسش این باشد که آب آن از کجا تأمین میشود. در این زمینه روستاییان بهترین مطلعان هستند که میتوانند شناسایی این موارد را به سامانه ۱۲۲ اطلاع دهند.
وی در پایان تأکید میکند: چرا اجازه داده میشود این باغویلاها ساخته شوند حتی اگر حکم قلع باغویلا گرفته شود، باید گفت مصالحی از بین میرود که برای تولید آن آب فراوانی مصرف شده و از چندصد باغویلای ساخته شده، تعداد محدودی حکم قلع میگیرند و بقیه در حال استفاده از انشعابات غیرمجازند. باید علاج این غده سرطانی انجام شود تا برای برخورد با آنها به یک نسخه واحد برسیم. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و اگر از ابتدا طبق اصولی باغشهرها ساخته شود، این باغویلاها قارچگونه رشد نخواهند کرد که مقابله با آنها تبعات اجتماعی و اقتصادی فراوانی دارد.
در همین زمینه مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد درباره آخرین وضعیت تنش آبی در روستاهای اطراف مشهد به خبرنگار ما میگوید: مشهد دارای ۳۵۴ روستا و سه بخش است که در حال حاضر ۲۹۷ روستا زیر پوشش شبکه آب و فاضلاب مشهد هستند و این آمادگی وجود دارد که بقیه روستاها هم زیر پوشش شبکه آب و فاصلاب مشهد قرار بگیرند.
رضا عبداللهنژاد ادامه میدهد: دو اصل برای آبرسانی و تأمین خدمات پایدار به این مناطق در حال پیگیری است؛ یکی مدیریت تأمین آب و دیگری مدیریت مصرف. در گذشته بیشتر مدیریت تأمین از قبیل حفر چاه جدید و تجهیز و تأمین منابعی مانند چشمهها و قناتها بود که با ورود به مدیریت مصرف و تلفیق این دو موضوع؛ یعنی مدیریت تأمین و مدیریت مصرف، تعداد روستاهای دارای تنش آبی مشهد کاهش پیدا کرد.
وی با اشاره به تعداد روستاهای دچار تنش آبی در سال ۱۳۹۹ تصریح میکند: در ابتدای تحویل روستاها به آبفا حدود ۱۴۰روستای دارای تنش آبی داشتیم و با وجود خشکسالی شدید ۱۴۰۲ که بنا به نظر کارشناسان، شدیدترین خشکسالی چند دهه گذشته بوده، نه تنها میزان روستاهای دارای تنش آبی بالاتر نرفت؛ بلکه بسیار کم و کمتر شد و در حال حاضر ۳۰ روستای مشهد دچار تنش آبی هستند؛ یعنی هم مقابله با کمبودها در دههها و سنوات گذشته انجام شده، هم با خشکسالی مقابله کردیم و هم شرایط به لطف خدا ارتقا پیدا کرده است.
همچنان حفر چاه، راهحل رفع بحران آب است
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد به دلایل تنش آبی ۳۰ روستای اطراف مشهد اشاره میکند و میگوید: مشکل این روستاها به منابع آبی برمیگردد و باید گفت هیچ منبع آبی در اطراف این روستاها نیست و باز هم سعی کردهایم حداقلهای ممکن را لحاظ کنیم.
عبداللهنژاد ادامه میدهد: در ۱۰ ماه ابتدای امسال افزون بر لایروبی قناتها و چشمهها، بیش از ۳۷ حلقه لایروبی و تجهیز شد و حفر ۲۵ چاه جدید نیز اتفاق افتاد که تعدادی تجهیز شده و تعدادی نیز در حال تجهیز قرار دارند و همه این موارد به تأمین منابع آبی ما در روستاها کمک کرده است.
وی بخشی از بارندگی اردیبهشت امسال را کمککننده در تأمین منابع آبی میداند و اضافه میکند: در بارندگی اردیبهشت منابع آبی و خطوط انتقال ۷۰ روستا دچار مشکل شد که در کمترین مدت و در چهار یا پنج روز مشکل آنها برطرف و با وجود این، کار مضاعف آبدهی چاهها خوب شد و کمی از خشکسالی فاصله گرفتیم.
کاهش آبرسانی با تانکر به روستا
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد به سایر اقدامهای مقابله با تنش آبی در روستاهای مشهد میپردازد و میگوید: اصلاح ۲۰ کیلومتر شبکه، طراحی ایستگاه پمپاژ، تعویض کنتورهای خراب، نصب کنتور برای مشترکان بدون کنتور و ساماندهی انشعابات غیر مجاز سبب شد به سمت رفع تنش آبی در روستاهای مشهد حرکت کنیم.
عبداللهنژاد به آبرسانی سیار با تانکرها اشاره کرده و توضیح میدهد: این نوع آبرسانی به روستاهای مشهد به یکسوم رسیده و از جمله روستاهایی که آبرسانی سیار دارند، میتوان به چاهک، کلاته عبدل و کلاته میرزا جان اشاره کرد. تعداد سرویسدهی با تانکر آب به روستاهای مدنظر بیشتر شده و این نشان میدهد شاخص بهرهمندی شرب بهبود پیدا کرده است.
مصرف آب روستاها در باغویلاهای غیرمجاز
وی به خطر ساخت و ساز باغویلاهای غیرمجاز در روستا اشاره و تأکید میکند: خیلی از روستاهای ما روی کاغذ از نظر مصرف سرانه و تولید آن ناتراز نیستند و میزان تولید برای میزان مصرف نسبت به جمعیت پاسخگو است؛ اما با وجود این اتفاق، کمبود وجود دارد و مردم در رنج هستند که این به دلیل وجود انشعابات غیرمجاز است و عمده آنها به خارج از بافت روستا و ویلای غیرمجاز ساخته شده بر میگردد که چندده برابر یک مشترک معمولی روستایی مصرف دارند به طوری که از ابتدای امسال نزدیک به ۶ هزار و ۵۰۰ انشعاب غیرمجاز در روستاهای مشهد کشف، شناسایی و ساماندهی شده است.
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد میافزاید: در مورد باغویلاها هم انشعاب قطع و هم شبکه توسعه آن جمعآوری شده است و اگر در کشفیات انشعاب مربوط به خانواده روستایی و ساکن بوده، از ظرفیتهای قانونی و با حداقل هزینه کمک کردهایم تا انشعاب غیرمجاز برای مدیریت بهتر به انشعاب مجاز تبدیل شود.
فاجعه باغویلاسازی در کمین منابع آبی
مدیر آب و فاضلاب منطقه ۵ شهرستان مشهد باغویلاسازی در روستاها را یک غده سرطانی در حال رشد معرفی و تأکید میکند: این وضعیت خطر نیست. یک فاجعه در کمین است. تعداد کمی روستا وجود دارد که در آنها میزان تولید از میزان مصرف کمتر است؛ اما اطراف روستاها به تفرجگاه تبدیل شده و زمینهایی که کاربری زراعی داشتهاند، به باغویلا تبدیل شدهاند و این یک مشکل بزرگ است که رفع بخشی از آن به آبفا برمیگردد و باید سایر ارگانها مانند جهاد کشاورزی و آب منطقهای هم در این زمینه و حل این بحران پاسخگو باشند.
عبداللهنژاد توضیح میدهد: آب ارثیه گذشتگان ما نیست و امانت آیندگان است. به چه قیمتی این باغویلاها ساخته شده است؟ خارج از بافت روستاها باغویلاها در حال رشد هستند و اگر علاج نشود، تا چند سال آینده با همین باغویلاسازی، مشهد و چناران به یکدیگر متصل میشوند. باغویلایی که ساخت آن چند میلیارد هزینه دارد و فردی برای تفریح از آن استفاده میکند، نیاز اصلی و اساسیاش آب است که اغلب یا به صورت چاه غیرمجاز یا به شکل انشعاب غیرمجاز تأمین میشود و روستاییان در مضیقه قرار میگیرند. اگر باغویلایی مثل یک نگین سبز میدرخشد، باید نخستین پرسش این باشد که آب آن از کجا تأمین میشود. در این زمینه روستاییان بهترین مطلعان هستند که میتوانند شناسایی این موارد را به سامانه ۱۲۲ اطلاع دهند.
وی در پایان تأکید میکند: چرا اجازه داده میشود این باغویلاها ساخته شوند حتی اگر حکم قلع باغویلا گرفته شود، باید گفت مصالحی از بین میرود که برای تولید آن آب فراوانی مصرف شده و از چندصد باغویلای ساخته شده، تعداد محدودی حکم قلع میگیرند و بقیه در حال استفاده از انشعابات غیرمجازند. باید علاج این غده سرطانی انجام شود تا برای برخورد با آنها به یک نسخه واحد برسیم. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و اگر از ابتدا طبق اصولی باغشهرها ساخته شود، این باغویلاها قارچگونه رشد نخواهند کرد که مقابله با آنها تبعات اجتماعی و اقتصادی فراوانی دارد.
نظر شما