به طوری که اوایل دهه ۸۰ کارخانه ریسباف اصفهان که در اختیار بانک ملی قرار داشت به ثبت آثار ملی ایران می‌رسد اما از دوران دولت دهم تصمیم گرفته می‌شود مالکیت آن با رعایت قوانین برای ایجاد موزه منطقه اصفهان به میراث فرهنگی منتقل شود اما این اتفاق به دلیل آنچه «تعلق سرمایه مالی کارخانه ریسباف به سهامداران بانک ملی» خوانده می‌شد، بلاتکلیف می‌ماند تا اینکه آذر سال گذشته سرانجام ریسباف به اداره کل میراث فرهنگی اصفهان تحویل داده می‌شود.
اما از قضا مثل اینکه این کلاف همچنان سردرگم است و نجات کارخانه ریسباف اصفهان در میان تصمیم مدیران دستگاه‌های دولتی در حال دست به دست شدن است و اختلاف همچنان بر سر بیت‌المالی متروکه ادامه دارد به طوری که در روزهای اخیر در برخی رسانه‌ها ادعایی مبنی بر بازگرداندن مالکیت کارخانه تاریخی ریسباف به بانک ملی منتشر شد که واکنش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان را به دنبال داشت و آن را تکذیب کرد.
واگذاری مالکیت یا بهره‌برداری
سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان معتقد است سند رسمی و تک‌برگ ریسباف به نام اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان صادر شده و با وجود این سند هیچ کس بدون رضایت مالک نمی‌تواند مالکیت آن را بازگرداند.
شهرام امیری می‌گوید: این سند به نمایندگی از دولت صادر شده است و اگر هم قصدی برای بازگرداندن مالکیت آن باشد، یک گروه در هیئت دولت متشکل از هفت وزیر از جمله میراث فرهنگی در این زمینه باید تصمیم بگیرند و سپس تصمیم نهایی این هیئت باید به تصویب رئیس جمهور یا معاون اول رئیس جمهور برسد اما از اساس، تصمیمی برای بازگرداندن مالکیت این کارخانه تاریخی وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه سه ماه از صدور سند مالکیت کارخانه تاریخی ریسباف به نام اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان می‌گذرد و حتی از سند آن نیز رونمایی صورت گرفته است به نکته‌ای اشاره و اذعان می‌کند: البته بحث واگذاری مالکیت کارخانه تاریخی ریسباف مطرح نیست بلکه موضوع واگذاری بهره‌برداری از آن است و حتی در این باره نیز مقرر شده بهره‌برداری از این کارخانه تاریخی بر اساس خرد جمعی صورت بگیرد.
سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان در توضیح بیشتر این موضوع تصریح می‌کند: بهره‌برداری از این بنا باید از طریق صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور به بخش خصوصی واگذار شود و این واگذاری به صورت اجاره طولانی‌مدت و حدود ۳۷ سال خواهد بود که کارشناسان وزارت میراث فرهنگی در این باره در حال تهیه طرحی هستند که ملاک واگذاری ریسباف را مشخص خواهد کرد.
۳ پیشنهاد وزیر
اما ورود وزیر میراث فرهنگی به موضوع ریسباف اصفهان نشان می‌دهد داستان‌های زیادی درباره آینده این کارخانه تاریخی مطرح است به طوری که صالحی امیری سه پیشنهاد مشخص درباره ریسباف اصفهان شامل فراخوان بین‌المللی برای انتخاب مشاور و طرح، تشکیل شورای راهبری و فراخوان جذب سرمایه‌گذار را اعلام کرده است.
وی با اشاره به ضرورت اجرای طرح مطالعاتی ریسباف اذعان می‌کند: اگر امکان فراخوان مشاور بین‌المللی برای این طرح وجود نداشته باشد، دست‌کم باید برای یافتن مشاور ملی فراخوان داده شود.
صالحی امیری ادامه می‌دهد: برای برنامه‌ریزی صحیح درباره آینده کارخانه تاریخی ریسباف تشکیل یک شورای راهبردی با محوریت استاندار اصفهان و با حضور دو نفر از اعضای دولت، دو نفر از نمایندگان به انتخاب مجمع نمایندگان استان، دو باستان‌شناس و از اصحاب موزه صاحب‌نام در استان و همچنین شهردار اصفهان ضروری است.
مخالفت با تغییر کاربری
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز درباره سرنوشت کارخانه ریسباف معتقد است با توجه به اینکه این مجموعه از بانک ملی به میراث فرهنگی واگذار شده، انتظار می‌رود طبق مصوبه دولت، به موزه منطقه‌ای و موزه بزرگ اصفهان تبدیل شود.
مهدی طغیانی می‌گوید: برخی پیشنهاد داده‌اند این مکان به مرکز بین‌المللی همگرایی صنایع دستی تبدیل شود، اما این اقدام مغایر با کاربری مصوب این مجموعه است زیرا میدان نقش جهان خود یک موزه زنده صنایع دستی محسوب می‌شود و باید از ظرفیت مغازه‌های موجود در این میدان استفاده کرد.وی با بیان اینکه از این رو ما اجازه نخواهیم داد در مصوبه دولت تغییری ایجاد شود، می‌افزاید: مدیریت حوزه میراث فرهنگی باید بر اساس منطق و اصول علمی پیش برود و هدف ما این است که کارها در مسیر صحیح خود قرار گیرد و از هر گونه تصمیم‌گیری غیرکارشناسی پرهیز شود.
ایجاد موزه منطقه‌ای
با این تفاسیر سرپرست اداره کل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز بزرگ‌ترین پروژه این اداره که از سال گذشته شروع و سرمایه‌گذاری برای آن صورت گرفته را موزه منطقه‌ای «ریسباف» اصفهان می‌داند.
لیلا خسروی با بیان اینکه از سال گذشته حدود ۱۰۰میلیارد ریال در یکی از بناهای ریسباف هزینه کرده‌ایم، معتقد است: هدف از انجام این برنامه‌ها این است که یک موزه منطقه‌ای در شأن ایران و اصفهان در این محل ایجاد شود.
وی البته بیان می‌کند: سرمایه زیادی برای این امر نیاز است به همین منظور باید درصدد جلب مشارکت سایر بخش‌ها اعم از دولتی و خصوصی در این زمینه بود تا زیر نظر وزارتخانه این پروژه را به سرانجام برسانند؛ چرا که اعتبارات ستاد مرکزی پاسخگوی کار نیست و تحقق آن سال‌ها طول می‌کشد.خسروی اظهار امیدواری می‌کند: با هماهنگی استانداری و وزارتخانه بتوانیم مشارکت بخش‌های دولتی، خصوصی و خیران را برای احیای ریسباف و تبدیل آن به موزه منطقه‌ای جلب کنیم و این بنای ارزشمند صنعتی و هنری را به گنجینه شایسته‌ای برای استان و کشور تبدیل کنیم.
اظهارات خسروی نشان می‌دهد آن‌ها نیم‌نگاهی به مشارکت بخش‌های اقتصادی نظیر بانک‌ها در این مجموعه دارند و از این رو چه بسا دوباره پای بانک ملی به این کارخانه باز شود.
نظر شما