تصاویر و ویدئوهایی که از طرف اهالی و به امید فریادرسی مسئولان به تریبون مردمی قدس خراسان ارسال شده، آب گل‌آلودی را نشان می‌دهد که حتی برای شستن لباس یا ظرف هم مناسب نیست چه برسد به خوردن و باید مدتی آب هدر برود تا ظاهرش قابل استفاده شود. از هر ۱۰ پیامی که اهالی آن در گروه مجازی محله منتشر می‌کنند هم دست‌کم دو پیام گلایه درباره آب است.

در شبانه‌روز فقط یک ساعت و نیم آب داریم!

«در ۲۴ ساعت فقط یک ساعت و نیم آب داریم»؛ این گفته یکی از مخاطبان و اهالی محله خرو علیاست. ترجیح داد «یکی از اهالی» معرفی شود و با ناراحتی گفت: مشکل آب این محله ۲۰ سال است شروع شده. خرو علیا چند چشمه دارد و اهالی آن در زمان‌های قدیم با لوله‌کشی، آب قنات چشمه‌علی را به خانه‌ها هدایت کردند. چند سالی است آب رودخانه‌ها کم شده و از زمانی که ما جزو منطقه شهری شدیم، آب این چشمه با لوله‌کشی به پایین‌دست هدایت شد. حتی چاه آب هم برای این محله حفر شده؛ اما مردمش سهمی از این آب ندارند.
وی ادامه داد: محله خرو علیا گردشگری است و مسافران معمولاً به اطراف رودخانه می‌آیند و چون آنجا سطل زباله نیست، بیشتر مواقع زباله‌ها را درون همین رودخانه که آب مصرفی اهالی را تأمین می‌کند، رها می‌کنند. البته مسئولان گفته‌اند آب پس از رسیدن به مخزن کلرزنی می‌شود و سپس به منازل می‌رسد؛ ولی به نظر من باز هم امکان آلودگی وجود دارد. صبح دوشنبه ۴۵ دقیقه آب را باز گذاشتیم تا از شدت کدورت آن کم شود و بتوانیم استفاده کنیم. آیا خود مسئولان این آب را مصرف می‌کنند؟

آب محله ما فروخته می‌شود

او با بیان اینکه ما معتقدیم آب محله خرو علیا فروخته می‌شود، عنوان کرد: از زمانی که ما جزو منطقه شهری شدیم، حفاری‌هایی توسط شرکت آب انجام شد. برای مدتی آب را با خط لوله به جای دیگری می‌فرستادند که اهالی این محه با شکستن این لوله‌ها جلو آن را گرفتند. حتی همین ماه پیش نیز این اتفاق تکرار شد تا از رفتن آب به جای دیگر جلوگیری شود. جلسه‌ای هم در فرمانداری برگزار شد؛ ولی مسئولان موضوع فروش آب را رد کردند. خط لوله را که بریدند، به مردم ثابت شد آب را می‌فروشند و پس از اعتراض ما به طور کلی آب این خط لوله را قطع کرده‌اند.

مقصر، شرایط طبیعی و انسانی است

بنا بر گفته مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان زبرخان عامل تنش‌های آبی در محله خرو خشکسالی، کاهش ذخایر آبی و سوءمصرف است.
سید حسن رضائیان با ذکر این نکته که میزان ذخایر آبی در تابستان کم می‌شود، گفت: بخشی از آب محله خرو علیا از قناتی تأمین می‌شود که از پاییز تا اواخر بهار پر آب است و دبی آن گاهی به ۲۰ لیتر بر ثانیه نیز می‌رسد؛ اما در انتهای سال آبی دبی افت می‌کند که در حال حاضر هم به ۴ لیتر بر ثانیه رسیده است. در سال‌های گذشته خط انتقالی برای تأمین آب اجرا شده که آب را از پایین‌دست به خرو علیا می‌رساند. ساختار شبکه محله هم به حالتی است که تقریباً دوسوم آب منطقه خرو علیا به خاطر توپوگرافی از قنات تأمین می‌شود و مخزن دیگری که در پایین‌دست محله قرار دارد، تقریباً یک‌سوم مناطق آن را پوشش می‌دهد.
این مقام مسئول توضیح داد: خشکسالی، افزایش جمعیت، آبیاری باغ‌ها با آب قنات و چشمه‌ها و حضور گردشگران موجب شده سطح آب تأمین شده با میزان نیاز و مصرف همخوانی نداشته باشد و مشکلات آب چند برابر شود. حتی کشاورزان نیز مدت بیشتری را در نوبت آب برای زراعت بمانند. همچنین فرسودگی شبکه آب‌رسانی هم موجب هدررفت بیشتر آب می‌شود.

فروش آب حقیقت ندارد

وی ادامه داد: به دلیل یک تفکر اشتباه، بعضی از اهالی گمان می‌کنند آب به خارج از محله خرو علیا، شهرک امام رضا(ع) و شهرک صنعتی می‌رسد و حتی آب به درود فروخته می‌شود؛ اما این مسئله واقعیت ندارد. در واقع آب از مناطق پایین‌دست برای تأمین بخشی از آب مصرفی ساکنان خرو علیا که از قنات‌ها و رودخانه‌ها دور هستند و عملاً امکان رسیدن آب به محدوده آن‌ها وجود ندارد، هدایت می‌شود. به همین دلیل چند بار هم این خط لوله توسط اهالی بریده شده است. البته ما خط لوله را تعمیر کردیم و وارد مدار شد. سوءمصرف اهالی نیز تنش آبی را تشدید می‌کند و نبود سیستم کنترل مصرف آب و پرداخت نکردن آب‌بها توسط اهالی شرایط را دشوارتر می‌کند.

تأمین آب از رودخانه به درخواست اهالی است و آلودگی ندارد

رضائیان درباره آلودگی آب رودخانه نیز عنوان کرد: آب مورد نیاز یک‌سوم از اهالی خرو علیا که حدود ۴۰درصد جمعیت آن هستند، از طریق چاه‌های آب شربی که در محله خرو سفلی و شهرک امام رضا(ع) قرار دارند، تأمین می‌شود. آب مصرفی دوسوم از منطقه که ۶۰درصد جمعیت محله خرو علیا را پوشش می‌دهد، چون در بالادست این محله قرار دارند و امکان پمپاژ آب به آن نیست، از طریق قنات چشمه علی تأمین می‌شود و بخشی از آن هم با آب زهکشی شده رودخانه مخلوط و به دست مردم می‌رسد.
وی با توضیح اینکه این آب بهداشتی است و مشکلی برای خوردن ندارد، گفت: تصفیه‌خانه‌ای در این محله وجود ندارد و آب رودخانه به تأمین آب منازل از قنات کمک می‌‍‌کند. با توجه به اینکه در حال حاضر فصل برداشت آلو است و مردم به آب بیشتری نیاز دارند، پیشنهاد انتقال آب از رودخانه به منازل از سوی اهالی مطرح شد تا کسری تأمین شود. به اهالی توضیح دادیم که این موضوع باید از سوی شبکه بهداشت هم مورد تأیید قرار بگیرد و شوراهای محله و اهالی با آن موافقت کردند. در حال حاضر هم با هماهنگی شبکه بهداشت، انجام کلرزنی در محل، استانداردهایی که شبکه بهداشت مدنظر داشت و صافی‌هایی که در نظر گرفتیم، بخشی از کسری آب برای مصارف بهداشتی مردم تأمین شده است. اهالی یا این آب را برای مصرف می‌جوشانند و یا از چشمه‌های دیگری که در روستا قرار دارد، آب شرب را تهیه می‌کنند.
مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان زبرخان افزود: این آب از ابتدا سوپرکلرینیشن شده و حجم کلری که در هر مرحله زده می‌شود، به اندازه‌ای است که هرگونه آلودگی میکروبی را از بین می‌برد و این موضوع را کارشناس شبکه بهداشت هم تأیید می‌کند.

فقط جابه‌جایی چاه انجام شده است

این مقام مسئول درباره چاه‌های حفر شده برای تأمین آب روستا اظهار کرد: برای خرو علیا در سنوات گذشته چاهی حفر شد که با گذشت زمان، دبی آن افت کرد و الان هم حدود ۲ لیتر بر ثانیه دبی دارد. برای اینکه بتوانیم این چاه را به مدار برگردانیم، مجوز جابه‌جایی آن را گرفته‌ایم و چاه جدید حفر کرده‌ایم که حدود
۹ لیتر دبی دارد. در حال حاضر هم پروانه بهره‌برداری حدود ۱۵ لیتر آب را از این چاه گرفته‌ایم که ۹ لیتر آن مربوط به خرو علیا و حدود ۶ لیتر هم برای منطقه خرو سفلی یا شهرک امام رضا(ع) است و عملاً در این منطقه دو چاه مجزا نداریم.
رضائیان در خصوص مشکل گل‌آلود بودن آب نیز توضیح داد: آب قنات محله خرو علیا به خاطر بارندگی کدر شده بود که به محض اطلاع از این موضوع، اکیپ فنی و بهره‌برداری ما با باز کردن شیرهای تخلیه شبکه، مشکل را برطرف کردند.

وعده‌ای دلگرم‌کننده برای مردم

مدیر امور آب و فاضلاب زبرخان درتشریح اینکه چه راهکاری برای حل مشکل آب این محله اندیشیده شده، گفت: تا دو ماه آینده مخزن ۵۰۰ مترمکعبی با اعتباری بیش از ۵/۴ تا ۵ میلیارد تومان وارد مدار خواهد شد و پمپاژ بین‌راهی آن هم که در حال ساخت است، احتمالاً در دهه فجر راه‌اندازی می‌شود. در بحث اصلاح شبکه هم فاز یک آن تا دهه فجر اجرایی خواهد شد که این موضوع می‌تواند تنش آبی در این روستا را تا حد زیادی کاهش دهد.
وقتی به سابقه گلایه مردم برمی‌گردیم، متوجه می‌شویم مشکل آب در محله خرو علیا مربوط به امروز و فردا نیست و سال‌هاست اهالی این محله به صورت خیلی جدی با بی‌آبی درگیر هستند. آیا این مدت برای حل مشکلی که به طور مستقیم معیشت، سلامت و زندگی مردم را هدف قرار داده، کافی نبوده که همچنان از راهکارهای موقت و نگران‌کننده استفاده می‌شود؟