مجمع اسلامی حبل‌الله بیش از ۱۲ سال است که این هدف را پیگیری می‌کند و در تلاش است این ضرورت را از قالب فعالیت‌های همایشی و نمایشی خارج کند.
در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام مهدی محمدآبادی، دبیر پیشین و عضو شورای مرکزی حبل‌الله، نگاهی داشتیم به فعالیت‌های این تشکل طلبگی فعال در عرصه وحدت امت اسلامی.

تولد حبل‌الله

حجت‌الاسلام مهدی محمدآبادی و دوستان طلبه‌اش اواخر سال ۱۳۹۲ مجمعی را برای پیگیری گسترش افق جهانی و نگاه امتی انقلاب اسلامی و تحقق همگرایی امت اسلامی ایجاد کردند.
او البته خیلی پیش‌تر از این، دغدغه کنشگری دینی و اجتماعی را داشت. حجت‌الاسلام محمدآبادی برای پیگیری تخصصی وحدت، در مقطع کارشناسی‌ارشد رشته مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب تحصیل کرد. آشنایی با الگوی فعالیت تشکل «امت واحده» آن‌ها را بر آن داشت به‌طور ویژه روی قضیه وحدت و جهانی‌اندیشی متمرکز شوند و یک تشکل مردم‌نهاد جهان اسلامی، متناسب با بوم و مسائل استان خراسان راه بیندازند؛ تصمیمی که به تولد «حبل‌الله» انجامید.
حبل‌الله تشکلی طلبگی بود که حالا مردمی شده است. طلبه‌ها در شورای مرکزی اولیه بودند، ولی به مرور در دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و دوره‌های تربیتی بلندمدت، افراد دیگری هم به‌ویژه از نخبگان دانشگاهی به آن‌ها اضافه شدند.
علاوه بر شورای مرکزی، جمع ۱۵-۱۰ نفره‌ای هم در حلقه دوم هستند که در برنامه‌ها حضور فعال دارند و البته تعداد بیشتری هم در حلقه سوم که با مجموعه مرتبط بوده و ارتباط مقطعی دارند.
هرچه دایره ارتباطات با مولوی‌ها و اقشار اهل‌سنت گسترده‌تر می‌شد و با حضور در مساجد اهل‌سنت با آن‌ها گفت‌وگو می‌کردند، انگیزه بیشتری در آن‌ها ایجاد می‌شد و از سوی دیگر نیاز بیشتری به مبانی فکری پیدا می‌کردند. بنا بر این نیاز، مبانی قرآنی، سیره اهل‌بیت(ع)، فرمایشات امام و رهبر معظم انقلاب را مفصلاً مطالعه، مباحثه و تبیین کردند که خروجی‌اش شد کتاب «وحدت؛ مبانی، راهبردها و راهکارها» که به‌تازگی توسط دفتر نمایندگی رهبر معظم انقلاب در امور اهل‌سنت منتشر شده است.

اعتماد بر پایه ارتباط درست

ارتباطات میدانی، اعتمادسازی و حرکت به سمت همکاری‌های جدی حول نیازهای واقعی، از مهم‌ترین رویکردهای حبل‌الله است.
جمعیت‌های اهل‌سنت در مشهد و نقاط مختلف استان شناسایی و تلاش شده با شخصیت‌ها و محافل اثرگذار، نخبگان قرآنی، هنرمندان، دانشگاهیان، معلمان و فعالان فرهنگی اجتماعی، معلمان و... ارتباط گرفته شود.
با توجه به صداقتی که در این ارتباطات وجود داشته، اعتماد خوبی ایجاد شده و حبل‌الله توانسته خودش را به عنوان یک تشکل قائل به وحدت واقعی، نه شعاری مطرح کند.
ثمره این اعتماد طی دو سال اخیر و در برنامه تدبر در قرآن دیده شد. دوره‌هایی که در مناطق تلفیقی تربت‌جام و خواف برای شیعه و اهل‌سنت برگزار کردند و شاهد حضور پررنگ اهل‌سنت و پیگیری‌های آن‌ها برای تداوم برنامه بودند. مشاهده اثرات رویکرد تدبری به قرآن و درک اشتراکات فراوان شیعه و اهل‌سنت از این منظر، به صمیمیت بیشتر و اتفاق نظر روی مسائل اصلی بر پایه قرآن انجامیده است و به‌مرور حرف‌های مشترک از دریچه قرآن به گفت‌وگو گذاشته می‌شود.

رقیب یا الگو؟

سخن گفتن از وحدت اسلامی فراتر از ادبیات انقلاب اسلامی نیاز به ادبیات مبنایی‌تر از منابع دینی دارد که در این زمینه کمتر کار شده است.
به این منظور سلسله جلسات بازخوانی تشیع با هدف تولید ادبیات برای تفاهم با نخبگان شیعه طراحی و در استان‌های مختلف و در میان اقشار مختلف فعالان فرهنگی و اجتماعی برگزار شد که بازخورد خوبی داشت و نگاه‌ها را متحول کرد تا فارغ از مباحث کلامی، مبنایی دینی را در اختیار قرار دهد.
در این دیدگاه، شیعه خودش را دشمن یا رقیب مذاهب نمی‌داند؛ بلکه براساس قرآن و سیره مسلم و مستمر رسول اکرم(ص) و اهل‌بیت ایشان، باید الگو و پیشتاز مذاهب اسلامی و پرچمدار اسلام ناب در عصر غیبت باشد. این نگاه، ریشه در اصطلاح قرآنی «امت وسط» دارد؛ امت وسطی که از معصومینش الگو می‌گیرد و خود به الگوی امت و حلقه وصل آن به امامش تبدیل می‌شود.
با این نگاه، فعالیت درباره وحدت صرفاً در هفته وحدت خلاصه نمی‌شود؛ بلکه محرم و صفر، فاطمیه، عید غدیر و سایر مراسم و مناسک هم به‌گونه‌ای برگزار می‌شود که در خدمت اسلام ناب و امت واحده باشد، نه عامل تفرقه و اختلاف.

تربیت «جهان‌مرد»

حبل‌الله تربیت فعال بین‌الملل را نیز از وظایف خود می‌داند و دوره‌های آموزشی مختلفی را با محورهای مبانی معرفتی، شناخت میدان و فرصت‌های کنشگری مردمی برگزار می‌کند.
در یکی از دوره‌های آموزشی بلندمدت که به مدت هشت هفته با عنوان «جهان‌مرد» برگزار شد، ۶۰ نفر از مربیان و مسئولان تشکل‌های تربیت‌محور مشهد با سرفصل‌هایی مثل فرصت‌های مشهد جهانی، آشنایی با رسانه‌ها و سمن‌های اثرگذار جهان اسلام، جریان‌شناسی اهل‌سنت ایران و جهان، آشنایی با تاریخ ۲۰۰ساله تقابل تمدنی اسلام و غرب، عرصه بین‌الملل در هنر و رسانه انقلاب و آشنایی با افغانستان، پاکستان و عراق آشنا شدند.
این آموزش‌ها بسیاری از گروه‌ها و رده‌های سنی را دربرمی‌گیرد و حتی برای دبستانی‌ها هم پیش‌بینی شده است. برای نمونه کارگاه یک‌روزه «پیام‌بران مقاومت» با همکاری معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش برای مربیان دبستان با هدف انتقال اندیشه مقاومت به دبستانی‌ها در قالب بازی و قصه برگزار و ارتباط مقاومت با مدرسه از طریق آموزش بازی و قصه، به‌صورت عملی و کارگاهی، همراه با بیان تجارب معلمان ارائه شد.

فرصت وعده صادق

عضو شورای مرکزی حبل‌الله معتقد است پس از طوفان‌الاقصی و عملیات‌های وعده صادق، فضای کار واقعاً فراهم‌تر شده و اعتماد زیادی به نظام اسلامی ایران به عنوان تنها حکومت حامی فلسطین به وجود آمده است. فلسطین فرصتی است که می‌تواند ما را به پله‌های آخر وحدت و آمادگی برای تمدن‌سازی برساند. همچنین اقدامات دولت جدید در توجه به اقلیت‌ها نیز با هر هدفی که بوده، فضای مثبتی ایجاد کرده است.
مراسم رمضانی «بنیان مرصوص» از سال ۱۳۹۳ تاکنون برگزار شده و فعالان فرهنگی اجتماعی شیعه و سنی از استان خراسان، میزبان افطاری مجمع اسلامی حبل‌الله بوده‌اند. مراسمی که اقامه نماز به امامت یکی از علمای اهل‌سنت جزو دستورالعمل‌های آن است.
در این مراسم که با شعار «فلسطین، محور همدلی» برگزار می‌شود، معمولاً نمایندگان جنبش اسلامی حماس و جهاد اسلامی فلسطین نیز به عنوان میهمانان ویژه حضور دارند.
آخرین مراسم بنیان مرصوص، همگام با پویش جهانی «سنفطر فی القدس» با حضور ۲۰۰ نفر از شخصیت‌های حوزوی و دانشگاهی، فعالان فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای شیعه و سنی از استان و نمایندگانی از دانشجویان غیرایرانی مقیم مشهدالرضا(ع) برگزار شد.
در بسیاری از برنامه‌ها حضور افرادی با مذاهب مختلف برای حاضران قابل توجه است و خیلی‌ها برای نخستین بار با افرادی غیر از مذهب خودشان روبه‌رو می‌شوند و تجربه خوبی از معاشرت و مؤانست با پیروان سایر مذاهب در فضایی وحدت‌بخش و واقعی به‌وجود می‌آید.

پاتوق جهان اسلام

«پاتوق جهان اسلام» از برنامه‌های جاری و مداوم حبل‌الله است که موضوعات روز و مناسبت‌های مرتبط با موضوع وحدت و امت اسلامی را با حضور کارشناسان عرصه بین‌الملل برای علاقمندان این حوزه به بحث و بررسی می‌گذارد.
طوفان‌الاقصی؛ هزینه‌ها و دستاوردها، بررسی بازتاب‌های جنگ اسرائیل و ایران در منطقه و جهان، کنشگری در فضای جنگ در رسانه‌های جهان عرب و روند تحولات منطقه پس از توقف آتش با رژیم صهیونی از آخرین عناوین این نشست‌ها در ماه‌های اخیر بوده است.
مجمع اسلامی حبل‌الله در کنار فعالیت‌های تبلیغی، تبیینی و آموزشی خود از فعالیت‌های خیریه هم غافل نیست.
برگزاری پویش‌های مواسات به منظور تأمین معیشت یا تأمین سرمایه مورد نیاز برای خودکفایی خانواده‌ها، به‌ویژه خانواده‌های مهاجر و اقلیت‌های مذهبی، پویش‌های مردمی کمک به زلزله‌زدگان افغانستان، فراخوان کمک به برادران مسلمان افغانستانی و مشارکت در تهیه سوخت برای گرمایش در زمستان گذشته از جمله این فعالیت‌ها بوده است.
پس از تحولات اخیر سوریه که به آوارگی ده‌ها هزار نفر از سوری‌های محب اهل‌بیت(ع) در سرمای زمستان منجر شد، حبل‌الله از اولین تشکل‌هایی بود که با کمک برخی تشکل‌های تبلیغی و جهادی، پویش کمک به سوری‌های بی‌سرپناه در لبنان را به راه انداخت.
در این راستا با حضور تعدادی از نیروهای جهادی مشهدی در شهر هرمل در شمال لبنان، زمینه ارسال و توزیع کمک‌های مردمی تحت مدیریت نیروهای حزب‌الله لبنان فراهم شد.