تالش از شهرهای ساحلی و وسیع گیلان یک سوم مساحت این استان را به خود اختصاص داده‌ و در همسایگی شهرهای آستارا، فومن و بندرانزلی قرار دارد؛ این شهر با طبیعت کوهستانی، جلگه‌ای و جنگلی زیبا و پرشکوه خفته بر کرانه‌های دریای خزر از آب و هوای مرطوب و معتدل خزری برخوردار است و به دلیل قرارگرفتن در ارتفاع و نزدیکی به کوهستان، پائیز و زمستانی سرد و بارشی دارد.

تالش نام خود را از قوم تالش، بازمانده‌های اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل یا گیلک گرفته؛ تنوع زبانی مردم این منطقه بسیار زیاد است به‌ گونه‌ای که بعضی‌ها به تالشی و برخی به ترکی آذری صحبت می‌کنند؛ گیلکی و فارسی نیز از دیگر زبان‌های رایج این منطقه است؛ این شهر به لحاظ موقعیت جغرافیایی از شمال با آستارا و از غرب با اردبیل همسایه است؛ از راه شرق به دریای خزر و بندرانزلی و از جنوب به رودبار می‌رسد و با جاذبه‌هایی همچون ییلاق سوباتان، آبشار ورزان، غار سوباتان، ییلاق شکردشت، ییلاق دوخاله، جنگل گیسوم و سیاهداران، ساحل گیسوم به یکی از مقاصد مهم و جذاب گردشگری شمال ایران و استان گیلان تبدیل شده‌ است.

ییلاق سوباتان بکر و زیبا

ییلاق سوباتان از مناطق دیدنی شمال غرب تالش در ۵۵ کیلومتری شهر لیسار و ۲۵ کیلومتری شرق دریاچه نئور (مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل، ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل) با طبیعت بکر و دور از امکانات دنیای مدرن، یکی از زیباترین و چشم‌نوازترین مناطق ییلاقی کشور به شمار می‌رود و زیبایی مناظر و چمنزارهایش زبانزد است و چشم هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.

سوباتان پوشیده از چمنزارها، گلزار و چشمه‌های گوارا و با خانه‌های روستایی و شیروانی‌های قرمز و نارنجی در ارتفاع هزار و ۹۰۰ تا ۲ هزار و ۵۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد؛ باید پس از گذشتن از یک مسیر خاکی به این بهشت و آرامش واقعی برسید.

سوباتان، جاده آسفالت تالش تا منطقه آق اولر تقریبا ۴۰ کیلومتر است و در اینجا جنگل جای خود را به مراتع سبز و پر از گل می‌دهد؛ جاده‌ آق اولر به سوباتان را پیش رو دارید که خاکی است و امکان تردد در آن فقط با خودروهای شاسی‌بلند و نیسان وجود دارد.

مسیر لیسار به سوباتان: فاصله بین لیسار تا ییلاق سوباتان حدود ۵۶ کیلومتر است که به‌ دلیل سختی راه، استفاده از آن به گردشگران غیرحرفه‌ای توصیه نمی‌شود و افراد حرفه‌ای هم پس از انتخاب این مسیر، بهتر است از راهنمای محلی ماهر کمک بگیرند.

آبشار سوباتان ورزان، آرام‌بخش

آبشار ورزان در چهار کیلومتری غرب سوباتان، از دیگر دیدنی‌های زیبا و جذاب تالش است که با صدای دلنشین خود میزبان طبیعت دوستان است؛ این آبشار زیبا با ارتفاع چشمگیر و جریان آبی زلال، به یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری منطقه تبدیل شده‌است.

آبشار ورزان تالش نه تنها به خاطر زیبایی خیره‌کننده‌اش، بلکه به دلیل محیط بکر و آرامش‌بخش در اطراف خود مقصدی ایده‌ال برای فرار از هیاهوی شهرنشینی است؛ آب رودخانه ورزان از شاخه‌های اصلی رودخانه لیسار است که در طول مسیرش، آبشاری مرتفع ایجاد می‌کند.

غار سوباتان، اعجاب‌انگیز

غار سوباتان یا غار گنج‌خانه، یکی از اعجاب‌انگیزترین مکان‌های دیدنی‌ تالش به شمار می‌رود که در حوالی روستای سوباتان واقع شده‌است؛ این غار مقصدی است که علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت را به خود جذب می‌کند و در منطقه سوباتان، بین صخره‌هایی با ارتفاع‌های متفاوت از پنج تا ۱۵ متر قرار گرفته‌ است؛ عرض دیواره‌های صخره‌ای این غار بیش از ۲۰۰ متر است؛ اما دهانه ورودی غار فقط با ۳۰ سانتی‌متر موجب شده تنها غارنوردان حرفه‌ای بتوانند وارد آن شوند.

در سال ۱۳۹۴، یک گروه غارنوردی حرفه‌ای به این منطقه رفتند و توانستند نقشه‌برداری دقیقی از غار انجام دهند که منجر به افزوده شدن این غار با طول ۸۲ متر و عمق منفی ۶ متر به فهرست غارهای نقشه‌دار ایران شد؛ داخل غار، دریاچه‌ای وجود دارد که آب‌های جمع شده از اطراف به درون آن ریخته می‌شود و به زیبایی‌های طبیعی غار افزوده و آن را به یک مکان خاص برای غارنوردان تبدیل کرده‌است.

پیمایش این غار کار هر کسی نیست و به مهارت کافی و تجهیزات مناسب نیاز دارد، با این‌ حال با ۱۵ دقیقه پیاده‌روی می‌توانید خود را به دهانه باریک و مرموز این غار برسانید و آن را ببینید؛ مسیر غار گنج‌خانه، از دشت شقایق سوباتان می‌گذرد.

ییلاق شکردشت، چشم‌نواز

ییلاق شکردشت، نگین سرسبز و چشم‌نواز با هوای تمیز کوهستانی، جنگل‌های راش، افرا و چشمه‌های آب معدنی از دیگر جاذبه‌های شهرستان تالش است؛ گل‌هایی که در فصل بهار در دشت‌های سبز و یک‌دست این ییلاق می‌رویند، محبوب‌ترین جاذبه طبیعی این منطقه به شمار می‌رود؛ فاصله بین ییلاق شکردشت تا سوباتان حدود هفت کیلومتر است.

شکردشت که به آن شکردشت سوباتان نیز می‌گویند، به دشت‌های شقایقش معروف است که با خلق منظره‌ای زیبا و چشم‌نواز شگفتی گردشگران را در پی دارند؛ همچنین به‌ دلیل کوهستانی بودن این منطقه، دریایی از ابر در ارتفاعات سرسبز آن، زیر پای شما شکل می‌گیرد که احساس قدم‌زدن روی ابرها را به گردشگران القا می‌کند.

این منطقه با پیشینه‌ای کهن، در گذشته زیر سطح دریا قرار داشت و پس از عقب‌نشینی دریا، به یکی از سرسبزترین نقاط ایران تبدیل شد؛ دشت‌های وسیع، جنگل‌های انبوه و پراکندگی کلبه‌های روستایی، منظره‌ای رویایی و الهام‌بخش را به این ییلاق بخشیده‌است؛ یکی از جذابیت‌های اصلی شکردشت، دشت‌های پر از گل‌های شقایق است که در فصل بهار و تابستان، منظره‌ای بی‌بدیل خلق می‌کنند.

مسیر رسیدن به شکردشت نیز به‌ اندازه خود ییلاق، زیبا و دلنشین است؛ برای رسیدن به این منطقه، باید از روستای توریستی جنگلی «کیشون بن» و گردنه‌ای سرسبز عبور کنید؛ جاده‌ای که با درختان بلند و هوای خنک و مه‌آلود، حال‌ و هوای سفری خاطره‌انگیز را رقم می‌زند.

ییلاق دوخاله کوه؛ بکر و ناشناخته

این ییلاق که فاصله کمی از تالش دارد، نسبت به سایر روستاها و ییلاقات گیلان، بکر و ناشناخته است؛ ییلاق دوخاله کوه امکانات رفاهی چندانی ندارد اما هوای بسیار خنک به‌ ویژه در فصل تابستان دارد و طبیعت زیبا و مردم مهمان‌نواز، از دلایل مهم سفر گردشگران به این منطقه هستند.

برای رفتن به ییلاق دوخاله کوه، باید در جاده رشت - آستارا به سمت تالش (۳۰ کیلومتری غرب اسالم) حرکت کنید و در ادامه مسیر از تابلوها و راهنمایان محلی کمک بگیرید.

ییلاق آق‌اولر؛ دینی و جذاب

روستای کوهستانی و ییلاقی آق‌اولر در ۳۵ کیلومتری غرب تالش و در میان دره‌هایی که توسط کوه‌های سر به فلک کشیده محصور شده، قرار دارد؛ این ییلاق زیبا از مناطق توریستی و دیدنی گیلان محسوب می‌شود؛ جنگل‌های هیرکانی با درختان ریز برگ از دیگر جاذبه‌های طبیعی منطقه آق‌اولر و مریان است.

مریان و آق اولر در ۲۲ کیلومتری ارتفاعات غرب تالش یکی از شگفتی‌های تاریخی و طبیعی این منطقه است؛ روستایی تاریخی در عمق جنگل‌ها و ارتفاعات کوهستانی تالش با آب و هوایی مطبوع که تابستان‌های خنکش زبانزد عام و خاص است و زیبایی‌های طبیعت بهارش عظمت و شکوه طبیعت شگفت گیلان را نمایان می‌سازد.

آق‌اولر از جمله مناطق ییلاقی در کوهستان‌های تالش به شمار می‌رود که آب و هوا و مناظر طبیعی خوشی دارد؛ علاوه بر زیبایی‌های طبیعی این منطقه ارزش تاریخی هم دارد؛ بناهای کاخ سردار امجد (آق اولر/ کاخ سفید) و حمام مریان از این جمله هستند.

جنگل گیسوم؛ رویایی و گردشگرپذیر

جنگل گیسوم، محبوب‌ترین جنگل تالش است؛ جاده‌های جنگل گیسوم به علت ارتفاع و تراکم زیاد درختان، تونل‌هایی رویایی و خیره‌کننده پدید آورده‌است؛ در این پارک جنگلی مجهز امکان انجام تفریحاتی از قبیل اسب‌سواری، آفرود، پاراگلایدر و دوچرخه‌سواری فراهم است؛ کودکان نیز می‌توانند در پارک بادی جنگل گیسوم، به تفریح و بازی بپردازند.

برای رفتن به جنگل گیسوم، باید در جاده رشت - آستارا حرکت کنید و پس از این که به پره سر رسیدید، حدود پنج کیلومتر در جاده به مسیرتان ادامه دهید تا به جنگل گیسوم برسید؛ این پارک جنگلی، ۲۰ کیلومتر با تالش فاصله دارد. (نشانی؛ گیلان، جاده رشت - آستارا، ۱۰ کیلومتری جاده اسالم - خلخال، دهستان خاله‌سرا)

جنگل سیاهداران نیز رویایی‌ترین جنگل تالش است و از امکانات ضروری و رفاهی برخوردارست؛ امکان سورتمه‌سواری در سیاهداران، این جنگل را به یکی از گردشگرپذیرترین جاهای دیدنی تالش تبدیل کرده‌است.

جنگل سیاهداران هشت کیلومتر با دریا فاصله دارد و از زیباترین دیدنی‌های تالش است؛ دسترسی به این جنگل آسان است و برای رفتن به این منطقه به شهر هشتپر تالش بروید و در خیابان ساحلی هشتپر، تابلوهای راهنما را دنبال کنید. (نشانی گیلان، تالش، میدان امام علی، خیابان جعفر طیار، پارک جنگلی سیاهداران)

سورتمه تالش یکی از جاذبه‌های دیدنی تالش در دل جنگل‌های سیاهداران در بام این شهر واقع شده‌ که هزار و ۵۵ متر طول دارد؛ سر زدن به این سورتمه در هر فصلی از سال زیبایی خود را دارد؛ این سورتمه، با استفاده از آخرین تجهیزات روز دنیا ساخته شده و یکی از مدرن‌ترین سورتمه‌های ایران است. (آدرس سورتمه تالش: پارک جنگلی سیاهداران)

سورتمه تالش

ساحل گیسوم یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری تالش است؛ اگر از جنگل سبز گیسوم عبور کنید به شن‌های ساحل گیسوم می‌رسید؛ ساحل گیسوم زیباترین و امن‌ترین ساحل تالش است؛ این ساحل، امکانات رفاهی مناسبی دارد و در غذاخوری‌ها و کافه‌های اطراف آن می‌توانید غذا و میان‌ وعده میل کنید.

در ساحل گیسوم می‌توانید شنا و ماهیگیری را تجربه کنید؛ قایق‌رانی، جت اسکی، اسب‌سواری، شاتل سواری و پااراگلایدر از تفریحات این ساحل است؛ این خوشگذرانی هیجانی سبب رونق گردشگری در ساحل گیسوم شده‌اند.

ساحل گیسوم در امتداد پارک جنگلی گیسوم قرار گرفته‌ و بخشی از این پارک به شمار می‌رود؛ بعد از خروج از جنگل، پنج کیلومتر در جاده به مسیرتان ادامه دهید به ساحل گیسوم خواهید رسید. (نشانی: گیلان، جاده رشت - آستارا و ۱۶ کیلومتری تالش)

دریاچه سراگاه تالش، یک آبگیر تماشایی و از زیباترین دیدنی‌های تالش است که در حوالی جنگل گیسوم واقع است؛ هوای پاک، چشم‌انداز، عطر خوشایند شالیزار و باغ‌های کیوی، دریاچه سراگاه را به محیط دلپذیری برای کمپ زدن، عکاسی و گردش در طبیعت تبدیل کرده‌است.

این دریاچه نوعی استخر پرورش ماهی طبیعی به شمار می‌رود و مردم محلی از آن، برای کسب درآمد بهره می‌گیرند در نتیجه، تفریحاتی مثل شنا، ماهیگیری و قایق‌سواری در این دریاچه ممنوع است؛ برای دسترسی به دریاچه گفته شده لازم است به روستای سراگاه که در ۱۰ کیلومتری شمال غرب تالش قرار دارد بروید و سپس سه کیلومتر به سمت روستای ریک پیاده‌روی کنید تا به مقصد برسید.

دریاچه سراگاه

بنا به تعاریف استادان گردشگری؛ اکوتوریسم (طبیعت‌گردی) سفری است مسئولانه به مناطق طبیعی که منجر به حفظ محیط زیست شده و موجب بهبود کیفیت زندگی مردم محلی می‌شود؛ بهتر است طبیعت را درک کنیم و حتی شاید بهتر باشد زیبایی جاده‌های نو را دریابیم؛ به خود و فرزندانمان بیاموزیم درختان کوچک را بشمرند تا دیدن بیاموزند.

مفاهیم گردشگری در دنیای امروز عمق یافته و گیلان با همه گیرایی‌های کم نظیرش برای آنانی که از ذوق سفر سرشارند سفرنامه‌ای است بی انتها؛ لذا ایرنا گیلان تلاش کرده در مجموعه گزارش‌هایی با عنوان «در مسیر باران، آشنایی با جاذبه‌های گیلان» بمناسبت در پیش بودن ۲۷ سپتامبر روز جهانی گردشگری باهدف بالا بردن سطح آگاهی در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر این صنعت بر ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سراسر جهان، تنها اشارتی کلی به مقاصدی بارز از شهرستان‌های استان برای علاقه‌مندان به سیاحت‌گردی داشته باشد.