به گزارش قدس آنلاین، نوید هدایتیفر کارشناس انرژی در رابطه با مصرف غیربهینه بخش خانگی و عاملیت مشترکان پرمصرف بخش خانگی در تحمیل ناترازی و قطعی گاز صنایع کشور گفت: مصرف گاز در ایران سالهاست به یکی از چالشهای مهم و ساختاری اقتصاد کشور تبدیل شده است. ایران با وجود داشتن ذخایر عظیم گاز طبیعی، هر سال در زمستان با کمبود شدید گاز و ناترازی جدی بین عرضه و تقاضا مواجه میشود؛ مشکلی که پیامد مستقیم آن، فشار بر صنایع، خاموشیهای برق، تعطیلی واحدهای تولیدی و کاهش رشد اقتصادی است. برآوردها نشان میدهد که در زمستان سال ۱۴۰۴ شکاف مصرف و تولید به حدود سیصد و پنجاه میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید؛ رقمی که به روشنی گویای ابعاد بحران و ضرورت اصلاح سیاستهای انرژی است. ریشه این معضل را باید در الگوی مصرف بخش خانگی و تجاری جستوجو کرد. برخلاف بسیاری از کشورهای صنعتی که سهم مصرف خانگی در آنها بسیار محدود و مدیریتشده است، در کشور ما اما این بخش نزدیک به چهل درصد کل گاز تولیدی را مصرف میکند.
وی ادامه داد: در میان مشترکان خانگی و تجاری، گروه پرمصرفی وجود دارند که مصرفی چند برابر میانگین دارند و عملاً بیشترین بار ناترازی را تحمیل میکنند. آمارها نشان میدهد این پرمصرفها شش برابر یک مشترک عادی گاز مصرف میکنند و بخش قابل توجهی از این مصرف نه برای نیازهای ضروری، بلکه برای مقاصد غیرمنطقی و لوکس مانند گرم کردن استخرهای خصوصی یا روشن نگهداشتن شومینههای باز است. چنین وضعیتی باعث شده یارانه انرژی به جای آنکه به خانوارهای کمدرآمد و مصرفکننده واقعی برسد، در جیب اقشار پردرآمد و پرمصرف بنشیند. اینجا همان نقطهای است که عدالت یارانهای زیر سؤال میرود و اصلاح آن به ضرورتی فوری بدل میشود.
این کارشناس انرژی با اشاره به راهکار مقابله با مصارف غیربهینه و نجومی مشترکان پرمصرف گاز خانگی گفت: مدلی که میتواند این چرخه معیوب را متوقف کند، اخذ قیمت صادراتی از مصارف خارج از الگوی بهینه است. به بیان ساده، اگر یک خانوار یا واحد تجاری تا سقف مشخصی مصرف کند، همچنان از یارانه کامل بهرهمند خواهد شد و قیمت گاز برای او همان نرخ حمایتی فعلی باقی میماند، اما از لحظهای که مصرف از الگو فراتر رفت، هر مترمکعب باید به نرخ صادراتی محاسبه شود. این شیوه هم عدالت را برقرار میکند و هم بهطور مستقیم بر رفتار پرمصرفها اثر میگذارد. کسی که تا امروز بدون دغدغه استخرش را با گاز ارزان گرم میکرد، با چنین مدلی ناگزیر خواهد شد یا مصرف خود را کاهش دهد یا هزینه واقعی آن را بپردازد.
وی گفت: بنابراین اخذ قیمت صادراتی گاز از مشترکان پرمصرف، بهترین و عادلانهترین راهکار قیمتی بدون فشار به بیش از ۸۰ درصد مشترکان گاز خانگی است که تنها مصرف غیربهینه و نجومی مشترکان پرمصرف را تحت شعاع قرار میدهد و بقیه مردم با قیمت یارانهای و ارزان به شرط مصرف درون الگوی بهینه، از نعمت گاز بهره خواهند برد.
نظر شما