آیتالله احمد مروی شامگاه پنجشنبه (۱۰ مهرماه ۱۴۰۴) در آیین بزرگداشت استاد محمود فرشچیان، که با حضور همسر و خانواده این چهره کمنظیر و ماندگار عرصه هنرهای تجسمی به میزبانی آستان قدس رضوی در تالار شیخ طبرسی بنیاد پژوهشهای اسلامی برگزار شد؛ با بیان اینکه یکی از اسماء الهی «المصوّر» است، اظهار کرد: خداوند با صفت «مصور» بودن، ذات خود را بر عالم آشکار ساخت و این صفت، گذرگاهی برای شناخت حقیقت متعال گردید.
وی افزود: هنرمند، جلوهای از مصوریت الهی است؛ همانگونه که خداوند برای شناخته شدن، عالم هستی را در نهایت زیبایی و نظم آفرید تا پردههای ظلمت، جهل و تاریکی را از ذهن بشر بزداید، هنرمند نیز با قلم و تصویر، حقیقتها، ارزشها، فضیلتها و پاکیها را به نمایش میگذارد و عالیترین مفاهیم انسانی را در قالب هنر متجلی میسازد.
هنرمند، جلوهای از مصوریت الهی
تولیت آستان قدس رضوی تصریح کرد: هنرمند حقیقی عالم خداوند است و هر هنرمندی که در پیترسیم زیباییهای عالم باشد، در حقیقت پرتوی از تجلی مصوریت الهی است. آفرینش سراسر جلوه خداست و هنرمند راستین نیز تجلی همین صفت الهی است.
وی با اشاره به جایگاه استاد فرشچیان گفت: این مراسم بزرگداشت، تنها پاسداشت یک انسان بزرگوار و هنرمندی کمنظیر، باایمان و متعهد نیست؛ بلکه در حقیقت تکریم «هنر متعهد» است؛ بزرگداشت هنرمندانی که آینه مصوریت خداوندند و رسالت هنرشان زدودن تاریکیها، جهالتها و ظلمتها از زندگی بشری است.
استاد فرشچیان؛ پاسدار هنر متعهد و ایمانآفرین
آیت الله مروی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: امروز در جهان معاصر، متأسفانه هنر و هنرمند را در خدمت ابتذال، بردگی و حیوانیت قرار دادهاند؛ ازاینرو وظیفه ماست که در برابر این جریان ایستادگی کنیم، هنر و هنرمندان مؤمن و ارزشمدار را ارج نهیم، آنان را به نسلها معرفی کنیم و اجازه ندهیم غبار فراموشی بر سیمای تابناکشان بنشیند.
وی با استناد به آیه شریفه قرآن کریم «إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لَآیَاتٍ لِأُولِی الْأَلْبَابِ» اظهار کرد: هنر حقیقی نزد انسانهای بصیر و صاحبان خرد است؛ کسانی که با نگاهی ژرف و همراه با تأمل به عالم آفرینش و به خویشتن مینگرند. در بیان قرآن، اینان «لِأُولِی الْأَلْبَابِ» نامیده میشوند؛ خردمندانی که ممکن است در لباس عالمان ظاهر شوند، یا در سیمای مردم عادی و یا در هیئت هنرمندان.
تولیت آستان قدس رضوی تصریح کرد: نگاه نافذ به هستی، هنگامی که با تفکر همراه گردد، انسان را به «تذکر» و یاد خدا میرساند و چنین هنرمندی مصداق روشن این آیه است.
وی با اشاره به جایگاه استاد محمود فرشچیان، گفت: مرحوم فرشچیان هنرمندی بصیر، متفکر، آزاداندیش و اهل ذکر و توجه بود که هنر خود را در مسیر فضیلتهای انسانی و تعالی بشریت به کار گرفت.
آیت الله مروی اظهار کرد: استاد فرشچیان صرفاً یک نقاش چیرهدست یا مصور توانمند نبود؛ او هنرمندی مؤمن، عارفی بصیر و مصوری الهی بود که شیفتگیاش به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در جایجای آثارش موج میزند.
وی با اشاره به برخی از آثار ماندگار این هنرمند برجسته گفت: طراحی بینظیر ضریح مطهر امام علی بن موسیالرضا(ع) و ضریح مطهر سیدالشهدا(ع) نمونهای آشکار از این دلدادگی است. بیتردید در خلق چنین آثار شگفت و جاودانه، همچون تابلوهای «عصر عاشورا» و «ضامن آهو»، ارواح مطهر اهل بیت عصمت و طهارت(ع) مددکار و یار او بودهاند.
آثار فرشچیان؛ تبلور ایمان، عشق و ذوق الهی
تولیت آستان قدس رضوی تأکید کرد: آثار استاد فرشچیان صرفاً نقاشی نیست، بلکه تبلور ایمان، تجلی عشق و انعکاس ذوق الهی است. راز ماندگاری او نیز تنها در چیرهدستی هنری خلاصه نمیشود، بلکه ایمان راستین و عشق خالصانهاش به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) ستون اصلی جاودانگی هنر او به شمار میرود.
وی با تجلیل از آثار ماندگار استاد محمود فرشچیان خاطرنشان کرد: تابلوی جاودانه «عصر عاشورا» صرفاً یک نقاشی نیست، بلکه منبری عاطفی، سرشار از احساس و حقیقت است که مظلومیت و فضیلت را در اوج خود به نمایش میگذارد. این اثر، مرثیهای تصویری است که هر بیننده متأمل را به عمق حماسه کربلا میبرد و با جان او سخن میگوید.
آیت الله مروی افزود: شاهکار تابلو «ضامن آهو» نیز تجلی رأفت، کرامت، مهربانی و امانتداری امام مهربانیها، حضرت علی بن موسیالرضا(ع) است. این تابلو روایتگر پیوند ناگسستنی امام با مردم و حقیقت شفاعت است؛ یادآور آن میزبانی کریمانهای که امام هشتم(ع) همواره در حرم مطهرشان از زائران و میهمانان خویش به عمل میآورد.
تولیت آستان قدس رضوی تصریح کرد: بزرگترین سند افتخار برای یک هنرمند متعهد، این نیست که آثارش در بزرگترین گالریهای دنیا به نمایش درآید؛ بلکه بالاترین افتخار آن است که هنر او در مقدسترین و ملکوتیترین نقطه زمین، در کنار پیکر امامان معصوم(ع)، جاودانه شود و این همان افتخاری است که نصیب هنرمندی چون استاد محمود فرشچیان شد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: فرشچیان نشان داد که هنر آنگاه به اوج شکوه و ماندگاری میرسد که در مسیر ایمان، عرفان و فضیلتهای انسانی گام بردارد؛ چراکه هنر دینی، هنری جاودانه است، هنری که جهانی میشود و تا همیشه در خاطره تاریخ باقی خواهد ماند.
تولیت آستان قدس رضوی با تجلیل از جایگاه هنری و معنوی استاد محمود فرشچیان بیان کرد: او در طول عمر پربرکت خود، نهتنها میراث عظیم نگارگری ایران را پاس داشت، بلکه آن را اعتلا بخشید. مکاتب بزرگ نگارگری ایران همچون هرات، تبریز اول و دوم، شیراز و اصفهان، هر یک جلوهای از هنر اصیل ایرانی را نمایندگی میکردند، اما استاد فرشچیان تنها هنرمند برجسته معاصر بود که توانست همه این جلوهها را در وجود خویش گرد آورد و هنر خود را از قید یک محدوده جغرافیایی خاص فراتر ببرد.
وی در ادامه با اشاره به مقام والای معنوی این هنرمند کمنظیر افزود: چه دعای زیباتر از این شعر سعدی میتوان در حق او خواند که میفرماید «الهی عاقبت محمود گردان، به حق صالحان و نیکمردان.» بیتردید، مصداق روشن این شعر در روزگار ما، استاد محمود فرشچیان بود.
آیت الله مروی در پایان خاطرنشان کرد: یاد، نام و آثار هنری متعهد استاد فرشچیان همواره ماندگار و گسترده خواهد بود و چراغ راهی برای نسلهای آینده به شمار میآید.
نظر شما