محمد کاسبی، بازیگر ایرانی متولد ۴ خرداد ۱۳۳۰، به عنوان یکی از بازیگران برجسته سینما و تلویزیون ایران شناخته میشود. وی برای بازی در فیلمهایی همچون "بدوک" که در سال ۱۳۷۰ اکران شد و "دیوار" که در سال ۱۳۸۶ اکران شد، نامزد دریافت جایزهٔ فیلم فجر شده است. علاوه بر این، او برای بازی در فیلم "پدر" که در سال ۱۳۷۴ ساخته شده بود، جایزهٔ فیلم فجر را به دست آورده است.
این بازیگر پیشکسوت و محبوب سینما و تلویزیون ایران، پس از روزها بستری بودن در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان خاتمالانبیا، شامگاه گذشته دار فانی را وداع گفت.
دختر این بازیگر فقید در گفتوگو با خبرنگار تسنیم تأکید کرد: کاسبی طی روزهای اخیر بهدلیل مشکلات قلبی و تنفسی در وضعیت ناپایدار به سر میبرد و به دستگاههای کمکی تنفس متصل شده بود. دختر او، یلدا کاسبی، در گفتوگویی با خبرنگار تسنیم از بیهوشی کامل پدر و درخواست دعا از مردم خبر داده بود.
اما سرانجام، این هنرمند مردمی و خاطرهساز سریالهایی چون «خوشرکاب»، «سه در چهار» و «دادستان»، چشم از جهان فروبست.
بیوگرافی کاسبی
محمد کاسبی در خیابان ری، کوچه آبشار تهران، در تاریخ ۴ خرداد ۱۳۳۰ متولد شد. او دوران کودکی، نوجوانی و جوانی خود را در محله نازیآباد تهران سپری کرد و در مدارسی همچون دبستان رازی، دبیرستان الهی، فاتح و رستاخیز تحصیل کرد. در سال ۱۳۵۰، موفق به دریافت مدرک دیپلم شد.
محمد کاسبی فعالیت تئاتری خود را از سیزدهسالگی در کاخ جوانان میدان راهآهن آغاز کرد. در سال ۱۳۵۰ به ادارهی تئاتر تهران پیوست و سه سال بعد وارد دانشکدهی هنرهای دراماتیک شد تا در رشتههای بازیگری و کارگردانی تحصیل کند. از همان ابتدا، عشق به هنر در او با ایمان و اخلاق درآمیخت؛ ترکیبی که مسیر هنریاش را شکل داد.
با دقت در انتخاب نقشها، کاسبی به یکی از چهرههای شاخص سینمای پس از انقلاب تبدیل شد. مردم او را بیشتر با سریالهایی چون «خوش رکاب»، «دادستان» و «مریم مقدس» میشناسند، اما نقشهایش در فیلمهایی چون «پدر»، «بدوک»، «پناهنده»، «آسمان هشتم» و «بایکوت» از نقاط اوج کارنامهاش محسوب میشوند.او در فیلم «پدر»، با ایفای نقش پدری مؤمن و رنجدیده، توانست عمق احساسات انسانی را به زیبایی منتقل کند و جایزهی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنوارهی فیلم فجر را دریافت کرد.
آغاز فعالیت هنری محمد کاسبی:
محمد کاسبی، قبل و هنگام تحصیل در دانشکده هنرهای دراماتیک، به دوبلوری مشغول بود. در طول دوران دانشجویی، ایشان در بسیاری از نمایشنامهها به عنوان بازیگر، از جمله "یک نمایش طولانی" به کارگردانی جعفر والی، "مدا" به کارگردانی منیژه معامدی، "مهتابی برای محرومین" به کارگردانی شهناز جابری زاده، "مترسکها در شب"، "کارول"، "مسافران"، "در مه بخوان"، "بهترین بابای دنیا" و "عنکبوت" بازی کرد. در سال آخر دانشکده هنرهای دراماتیک، که همزمان با پیروزی انقلاب بود، محمد کاسبی به مدت دو سال مسئول واحد نمایش رادیو بود و به دنبال پیروزی انقلاب، به عنوان گوینده نیز در رادیو فعالیت میکرد.
بعد از انقلاب، اولین نمایشنامه ای که به روی صحنه تئاتر رفت، کار گروه دانشجویان دانشکده دراماتیک بود که محمد کاسبی نیز عضو این گروه بود و در آن نقش بازی کرد. این نمایشنامه با نام "نهضت حروفیه" به نویسندگی شهید حسین قشقایی و کارگردانی داوود دانشور در فروردین ۱۳۵۸ در تئاتر شهر به روی صحنه رفت.
محمد کاسبی در اوایل سال ۱۳۵۸ به همراه چند دوست از حوزه اندیشه و هنر اسلامی، حوزه هنری را تأسیس کرد که بعدها به نام "حوزه هنری" شناخته شد. وی همچنین مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد را نیز بنیانگذاری کرد. از اوایل سال ۱۳۶۰، کاسبی کار دوبله، مدیریت واحدِ نمایش رادیو و مسئولیت مرکز هنرهای نمایشی را رها کرد و به تمام وقت و تمرکز خود به حوزه هنری اختصاص داد. او در این زمینه فعالیت فیلمسازی را شروع کرد و اولین فیلمی که را در حوزه هنری به نام "توبه نصوح" ساخت.
علاوه بر بازیگری، محمد کاسبی چندین نمایشنامه نوشته است که از جمله آنها میتوان به "زالو" و "بایگانی" اشاره کرد. نمایشنامه "بایگانی" به کارگردانی او در پنجمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس بهترین نمایشنامه انتخاب شد و در تئاتر شهر به روی صحنه رفت. علاوه بر این، او در کنار تمامی مسئولیتهای خود، چندین فیلمنامه نوشته و کارگردانی کرده است. برخی از فیلمهایی که او ساخته شامل "شنا در زمستان" (برنده جایزه لوح تقدیر جشنوارهمعلم)، "شتهها"، "قاصد" و "راز سهراب" هستند. همچنین، فیلمنامه "خانه" نیز از دیگر آثار اوست که به تصویب وزارت ارشاد رسیده و در اختیار بنیاد سینمایی فارابی و اداره کل سینمای تجربی وزارت ارشاد قرار گرفته است. او تعدادی دیگر فیلمنامه نیز نوشته است، اما هرگز آنها را ارائه نکرده است.
در تلویزیون نیز چهرهای صمیمی و مردمی از خود به یادگار گذاشت. بازی او در مجموعههایی چون «سه در چهار»، «زنبابا»، «لطفاً دور نزنیم» و «خوش رکاب» تصویری از پدرانی مهربان و انسانهایی شریف در ذهن مخاطب ایرانی زنده کرده است. در سریال «سه در چهار»، در کنار هنرمندانی چون مجید صالحی و مهدی مظلومی، ترکیبی از طنز اجتماعی و صمیمیت خانوادگی ارائه شد و کاسبی میان نسل جوان نیز محبوبیت ویژهای یافت.
ماجرای شفا گرفتن از امام رضا (ع):
محمد کاسبی در یک مصاحبه گفته بود که سالها پیش در حرم حضرت امام رضا (ع) شفا یافته است. او درباره این ماجرا به این شکل تعریف کرده: "در سال ۱۳۶۳، پای چپم بیش از ۹۰ درصد حس خود را از دست داد. وقتی پزشکان از درمان قطع امید کردند، از خانوادهام خواستم مرا به حرم امام رضا برسانند. وقتی به حرم رفتم و زیارت کردم، بلافاصله مشکل پایم حل شد و این بدان معناست که از امام رئوف شفا یافتهام."
جوایز و افتخارات:
• کاندید دریافت سیمرغ بلورین برای فیلم بدوک
• کاندیددریافت سیمرغ بلورین برای فیلم پدر
• کاندید دریافت سیمرغ بلورین برای فیلم دیوار
• دریافت سیمرغ بلورین برای فیلم پدر
• دریافت تندیس بهترین بازیگر سینمای قاره آسیا از کشور مالزی در سال ۱۹۹۷ (۱۳۷۴) برای فیلم پدر
• دریافت لوح تقدیر بهترین نمایشنامه از پنجمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس برای نمایشنامه بایگانی
• دریافت لوح تقدیر بهترین فیلم نامه از جشنواره معلم برای فیلم نامه شنا در زمستان
• دریافت لوح تقدیر از پنجمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس برای نمایشنامه بایگانی
در طول بیش از چهار دهه فعالیت، محمد کاسبی نهتنها بهعنوان بازیگری توانمند، بلکه بهعنوان انسانی مؤمن و اخلاقمدار شناخته شده است. چهره نجیب، صدای گرم و نگاه نافذ او، برای نسلهای گوناگون ایرانی یادآور پدری مهربان و انسانی شریف است. او از آن دسته هنرمندانی بود که بیهیاهو و در سکوت ماندگار شد. میراثی از ایمان، اخلاق و صمیمیت برای سینمای ایران بر جای گذاشت؛ میراثی که در هر نقش و هر نگاه او قابل مشاهده است. مرحون محمد کاسبی نه فقط بازیگر، بلکه بخشی از حافظه عاطفی سینمای ایران است؛ مردی از نسل ایمان که با وقار و فروتنی، تصویر صداقت را برای همیشه در قاب سینمای این سرزمین حک کرده است.
نظر شما