به گزارش قدس آنلاین، قیمت کاغذ تحریر از آبان ماه سال گذشته تا امروز که این گزارش منتشر میشود، بیش از ۶۰ درصد رشد داشته؛ رشدی که صنایعی مانند نشر را با چالشی جدی مواجه کرده است. در این میان، فقدان برنامه مشخص از سوی دولت برای کنترل بازار و نظارت دقیقتر بر آن، تصویری مبهم از آیندهای نامعلوم را پیش چشم ناشر قرار داده است.
برخی از فعالان نشر بر این باورند که رها کردن خط تولید کاغذ ایرانی و محدود کردن همه فرصتها به واردات، در نهایت منجر به آشفتگی فعلی بازار شده است.
حمید خلیلی، مدیر انتشارات شهید کاظمی، از جمله ناشرانی است که چندین سال آثار نشر خود را با کاغذ ایرانی منتشر میکرد. او درباره تصمیمات دولت در حوزه کاغذ، توجه صرف به واردات را از جمله سیاستهای اشتباه خواند که منجر به حذف کاغذ ایرانی شده است. او در اینباره بیشتر توضیح داد و گفت: کاغذ ایرانی یک کمک به ناشر بود، ناشرانی مانند ما که برای چاپ کتابهایمان از کاغذ ایرانی استفاده میکردیم، میتوانستیم از این طریق قیمت کتابها را کنترل کنیم.
قیمتگذاری کاغذ دست "مافیا"ست
او شرایط بازار را تحت تاثیر قیمتگذاری "مافیای" کاغذ خواند و افزود: دلار بالا میرود، قیمت کاغذ هم بالا میرود. دلار پایین میآید، اما قیمت کاغذ تغییر نمیکند و گاه بعضاً بالاتر هم میرود. به نظرم مافیایی در بازار کاغذ حضور دارد که قیمتگذاری میکند و حتی در برخی مواقع مانند جنگ ۱۲ روزه، توزیع کاغذ را هم محدود کرده بود. در آن زمان با وجود آنکه تاجران در انبارهایشان کاغذ داشتند، اما از فروش امتناع میکردند.
این فعال حوزه نشر با بیان اینکه با افزایش قیمت کاغذ، قیمت دیگر ملزومات چاپ مانند مرکب و زینک نیز افزایش یافته و این بر قیمت پشت جلد تأثیر میگذارد، اضافه کرد: تمام اینها بر میزان حقالتالیف کتابها اثر گذاشته و در نهایت قیمت تمام شده کتاب را به شکل قابل ملاحظهای بالا برده است.
کاغذ ایرانی؛ اولین قربانی
خلیلی با تأکید بر اینکه قیمت کتاب در چند ماه گذشته "سرسامآور" بالا رفته است، یادآور شد: این موضوع دست ناشر را برای ادامه کار، میبندد. الان ما در انتشارات شهید کاظمی ۴۰ عنوان کتاب پرفروش داریم که هنوز مخاطب دارد، اما نمیتوانیم تجدید چاپ کنیم.
این فعال حوزه نشر عدم ورود ارشاد به مسئله تامین کاغذ مورد نیاز نشر را یکی دیگر از دلایل آشفتگی بازار کاغذ دانست و یادآور شد: در دولت قبل اهتمامی نسبت به ساماندهی بازار وجود داشت. در آن زمان کاغذ برای مقطعی با قیمت مناسبتر به صورت محدود در اختیار ناشران قرار گرفت و دولت برنامه مشخصی برای تقویت بنیه تولید داشت، اما حالا اصلاً نمیدانیم که قیمت کاغذ را چه کسی تعیین میکند؟ آیا دولت نظارتی دارد؟ اگر من خریدار از قیمت ناراضی باشم، باید به کجا مراجعه کنم؟ ملاک افزایش قیمت کاغذ چیست؟
دلار پایین میآید، اما قیمت کاغذ نه
خلیلی با بیان اینکه گاه پیش میآید که قیمت دلار یک هفته است که تغییر چندانی نداشته اما ما مجبور بودهایم قیمت لحظهای کاغذ را چک کنیم، به تجربه خود در استفاده از کاغذ ایرانی اشاره کرد و گفت: کاغذ ایرانی در دولت قبل از سوی خانه کتاب توزیع میشد تا از این طریق دست مافیا بسته شود. این اواخر هم میشد با چند فقره چک، خرید خود را انجام دهیم. هرچند برخی بر کیفیت آن انتقاداتی مطرح میکنند، اما به نظرم به دلیل صرفه اقتصادی آن را میپذیرفت. جدای از آن، حمایت از تولید، تأکید رهبر انقلاب است و باید از کارگر ایرانی حمایت کرد.
خلیلی با تأکید بر اینکه روند جاری منجر به حذف کتاب از سبد خانوار خواهد شد، افزود: این رویه تنها برای ناشرانی که در حوزه فرهنگ عمومی فعالاند، دردسر ایجاد خواهد کرد؛ وگرنه ناشران کمک آموزشی که برای کنکور کتاب تولید میکنند، اصلاً برایشان قیمت تمام شده کتاب مسئله نیست.
هرچند بخشی از نوسانات قیمت کاغذ متأثر از شرایط اقتصادی است، اما به نظر میرسد نوع مواجهه دولت با این شرایط و سکوت در قبال افزایش نرخ، دست دلالان در بازار را باز گذاشته است. میتوان گفت امروز دلالان مرجعی برای مدیریت بازار کاغذ هستند. در چنین شرایطی ناشران تلاش دارند به منظور حفظ مخاطب، با نظر گرفتن کمترین حاشیه سود، آثار خود را منتشر کنند اما اینکه تا چه زمانی این فرمول جواب میدهد، پرسشی است که خود ناشران هم جوابی برای آن ندارند.
نظر شما