آرامش، آن گمشدهٔ همیشگی بشر، واژه‌ای است که در دل هر انسانی طنین‌انداز می‌شود، اما تعریف آن همواره در هاله‌ای از ابهام و پیچیدگی باقی مانده است. در جهانی که پیچیدگی‌ها و آشفتگی‌هایش هر روز ابعادی تازه می‌یابد، این پرسش بنیادین بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می‌کند: چه چیزی باعث آرامش انسان می‌شود؟

این پرسش ساده و درعین‌حال عمیق، سرآغازی بود برای گشودن دریچه‌ای به سوی اندیشه‌های ناب.

در همین راستا، پای صحبت حجت‌الاسلام والمسلمین هادی حسین‌خانی، از کارشناسان حوزه اخلاق نشسته‌ایم تا نگاه ایشان را به آرامش انسانی جویا شویم.

محور اصلی بحث را با این پرسش اساسی پی می‌گیریم: « چه چیزی باعث آرامش انسان می‌شود؟»

بسم‌الله الرحمن الرحیم

عوامل متعددی در آرامش انسان نقش دارند. یکی از این عوامل که در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده، داشتن همسر است.

خداوند متعال در سورهٔ مبارکهٔ روم می‌فرماید: «از نشانه‌های او این است که برای شما همسرانی از جنس خودتان آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید.»

این آرامش، نوعی خاص و ویژه است که تنها از طریق ازدواج مشروع و رابطهٔ صحیح به‌دست می‌آید. در مقابل، روابط ناصحیحی که متأسفانه در جوامع غربی و تا حدی نیز در جامعهٔ ما رواج یافته، هرگز نمی‌تواند آرامش واقعی را برای انسان به ارمغان آورد.

آنچه در روابط ناسالم تجربه می‌شود، تنها تسکینی موقتی برای نیازهای غریزی انسان است؛ تسکینی که نه واقعی است و نه آرامش‌بخش. در مقابل.

یاد خدای متعال؛ تنها آرامش پایدار

یکی از راه‌های اصیل رسیدن به آرامش، یاد خدای متعال است. همان‌گونه که خداوند می‌فرماید: أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ(سوره الرعد، آیه ۲۸)

«آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرامش می‌یابد.»

بی‌گمان آنچه از راه‌های نادرست به دست می‌آید، تنها می‌تواند تسکینی زودگذر برای نیازهای غریزی انسان باشد؛ اما این تسکین، هم واقعی نیست و هم آرامش پایدار به ارمغان نمی‌آورد. از جمله امور دیگری که به راستی آرامش‌بخش جان آدمی است، یاد خدای متعال است،

هنگامی که انسان در اوج مشکلات و گردباد سختی‌ها گرفتار می‌شود، آنچه به او آرامش می‌بخشد، این یقین است که پشتیبان او خدای متعال است؛ تکیه‌گاهی استوار که می‌تواند هر مشکلی را از پیش رو بردارد و هر مانعی را از راه برکند.

وقتی انسان به یاد خدا و صفات والای او از جمله علم بی‌پایان، قدرت بی منتها و لطف و بزرگواری‌اش می‌افتد، درمی‌یابد که هیچ مشکلی پایدار نیست و هیچ بن‌بستی در برابر ارادهٔ خداوند، غیرقابل گشایش نیست.

نماز، نسخه شفا بخش آشفتگی‌ها

از برجسته‌ترین مظاهر یاد خدا، نماز است.

خداوند در قرآن کریم به این حقیقت اشاره می‌فرماید:

وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ

«از شکیبایی و نماز یاری بجویید.» نماز، پناهگاهی است که روح را به آسمان می‌رساند و در پناه آن، آرامش را به قلبهای آشفتهمان بازمی‌گرداند.

بنابراین، برخی از بزرگان دین، هنگامی که با مشکلات روبرو می‌شدند، به نماز روی می‌آوردند و در پرتو این ارتباط آسمانی، خداوند آرامش را به جانشان می‌بخشید.

طبیعتاً در مقابل این عوامل آرامش‌بخش، عواملی نیز وجود دارند که موجب ناآرامی انسان می‌شوند.

غفلت از یاد خدا، خودداری از ازدواج و محروم‌ماندن از پیوندهای خانوادگی سالم، و همچنین حرص و طمع برای مال دنیا، از جمله این عوامل هستند.

هرچه انسان حرص بیشتری بزند، به جای رسیدن به آرامش، بی‌قرارتر می‌شود؛ چرا که پیوسته در فکر افزایش دارایی‌ خود و چگونگی حفظ آن است، و این اندیشه‌ها به جای آرامش‌بخشیدن، آرامش را از او سلب می‌کنند.