دولت آمریکا روز گذشته دومین گروه از اتباع ایرانی را که بدون مدارک معتبر در این کشور حضور داشتند، از طریق یک پرواز ویژه راهی تهران کرد؛ پروازی که همچون مرحله نخست، در مسیر خود توقفی کوتاه در کویت دارد. این روند که پس از توافقی نادر میان دو طرف ـ آن هم در شرایط فقدان روابط دیپلماتیک ـ آغاز شده، نشان میدهد سیاستهای مهاجرتی دولت ترامپ به نقطهای رسیده که حتی مخالفان و عناصر مرتبط با غرب نیز دیگر جای امنی در آمریکا ندارند.
این بازگرداندنها در حالی صورت میگیرد که آمریکا طی پنج دهه گذشته خود را بهعنوان «پناهگاه امن» برای برخی معاندان جمهوری اسلامی معرفی میکرد.
دیپورتیها دیگر ابزار فشار بر ایران نیستند
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس ارشد مسائل آمریکا در گفتوگو با روزنامه قدس تأکید میکند: آنچه این روزها در سیاست مهاجرتی دولت ترامپ مشاهده میشود، نه «لبخند دیپلماتیک» به جمهوری اسلامی است و نه نشانهای از مماشات واشنگتن با تهران؛ بلکه برخوردی کاملاً امنیتی و حقوقی با افرادی است که سالها با تخلفات آشکار در خاک آمریکا اقامت داشتهاند.
وی با بیان اینکه «ترامپ برای ما شکلات پخش نمیکند»، میگوید: برخی نباید دچار این توهم شوند که اخراج این افراد نشانهای از نرمی یا تغییر رفتار کاخ سفید است؛ چرا که بسیاری از آنان خود را مخالف جمهوری اسلامی معرفی میکردند و سالها با ویزای منقضی شده در آمریکا مانده یا به صورت غیرقانونی وارد این کشور شده بودند، اما دولتهای قبلی آمریکا به دلیل مواضع ضدایرانی آنها، چشم خود را بر نقض قانون میبستند؛ امری که اکنون در دولت ترامپ دیگر جایگاهی ندارد.
این کارشناس مسائل آمریکا تصریح میکند: موج دیپورت فقط شامل ایرانیان نیست و شهروندان کشورهای مختلف را دربرمیگیرد؛ طیفی از افرادی که یا بهصورت غیرقانونی وارد آمریکا شدهاند یا در داخل این کشور مرتکب جرایمی چون سرقت، مواد مخدر یا خشونت شدهاند. اخراج مجرمان در همه کشورها مسئلهای مرسوم است و ایران نیز در موارد مشابه چنین رویهای را دنبال میکند.
او با تأکید بر اینکه «مخالف جمهوری اسلامی بودن، مصونیت قضایی در آمریکا ایجاد نمیکند» به یک نکته مهم اشاره میکند: تصور اینکه آمریکا کشوری بدون تبعیض است و با همه قانونشکنان یکسان برخورد میکند، نادرست است؛ اما ترامپ برخلاف رؤسایجمهور پیشین، دیگر علاقهای به نگهداری مخالفان فراری ایران بهعنوان ابزار فشار سیاسی ندارد.
ابوالفتح این تغییر رویکرد را بخشی از سیاست مهاجرتی سختگیرانه دولت ترامپ میداند و معتقد است: توافق اخیر برای بازگرداندن برخی از این افراد به ایران، نشاندهنده واقعیتی است که سالها با تبلیغات رسانهای پنهان شده بود، آمریکا برای بسیاری از کسانی که سالها تصور میکردند این کشور پناهگاه دائمی آنان است، حالا دیگر جای امنی نیست.
مهاجران ایرانی؛ از رؤیا تا شهروند درجه۲
غلامرضا خواجهسروی، کارشناس ارشد مسائل سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با روزنامه قدس معتقد است: بسیاری از کسانی که در سالهای گذشته راه آمریکا را در پیش گرفتند، نه با تحلیل درست، بلکه بر اساس «تصورات اشتباه و تصویرسازیهای فریبنده» تصمیم گرفتند و امروز در محیطی زندگی میکنند که از آنها چیزی جز «شهروند درجه۲» نمیسازد.
وی با اشاره به تنوع دلایل مهاجرت میگوید: بخشی از افراد ممکن است بنا به انگیزههای سیاسی راهی غرب شوند؛ گروهی که معمولاً مورد استقبال آمریکا قرار میگیرند. اما طیف وسیعی که با دلایل غیرسیاسی و با تصور «زندگی بهتر» به ایالات متحده رفتهاند، بهسرعت با واقعیت تلخ جامعه آمریکایی روبهرو میشوند؛ جایی که دولتها و ساختارهای حکومتی نگاه تحقیرآمیز به مهاجران دارند و آنان را در بهترین حالت، شهروندان دستچندم تلقی میکنند.
این استاد دانشگاه تأکید میکند: بسیاری از این افراد، پس از مواجهه با سختیهای واقعی غرب، دیگر حتی جرئت بازگشت نیز ندارند؛ چراکه با پذیرش اشتباه خود، باید بپذیرند سالها تحت تأثیر تبلیغات و فضای ساختگی زیست آمریکایی قرار داشتهاند، بخش بزرگی از این مهاجرتها حاصل ناآگاهی است و نتیجهاش پشیمانی عمیق.
او اظهار میکند: بخش قابل توجهی از همین چهرههایی که به امید نقشآفرینی در پروژههای ضدایرانی از کشور خارج شدند، اکنون در آمریکا با بیاعتنایی و حتی تحقیر مواجهاند و بسیاری از آنان در محافل خصوصی، بهصراحت از تصمیم خود ابراز پشیمانی میکنند. به طوری که این افراد رفتند تا به دشمنان ایران کمک کنند، اما امروز همان دشمنان نه به آنها اعتماد دارند و نه نیازی به آنان میبینند.
خبرنگار: سیدحسین حسینی
نظر شما