به دنبال بارندگیهای آذر امسال در مناطق محل احداث سازههای آبخیزداری در کهگیلویه و بویراحمد به جای جاری شدن سیلاب و فرسایش خاک به سفرههای زیرزمینی هدایت یا در پشت این طرحها ذخیره شده امری که اهمیت توسعه آبخیزداری را گوشزد میکند.
سفرههای زیرزمینی کهگیلویه و بویراحمد که در پی نبود بارشهای در پاییز امسال، با شدت با افت مواجه شده بود حالا با بارشهای اخیر که در برخی نقاط تا ۱۹۳ میلیمتر هم گزارش شد، جانی دوباره گرفته است.
آبخیزداری به معنای مهار آبهای روان در زمان سیلاب و تزریق آن به سفرههای زیرزمینی و همچنین ذخیره در پشت سدهای خاکی برای استفاده در زمان خشکسالی یا فصول گرم سال است.
برخی از کارشناسان منابع طبیعی میگویند: اجرای این طرحها افزون بر رونق بخش کشاورزی و باغداری، موجب افزایش ذخیره آب، تقویت سفرههای زیرزمینی و کاهش سرعت تخریبهای سیلاب و کنترل دبی آب رودخانه، قنات و چشمهها میشود.
این کارشناسان تاکید میکنند با وجود تلاشهای انجام شده اما توسعه زیرساختهای آبخیزداری از نیازهای توسعه کهگیلویه و بویراحمد معروف به سرزمین رودخانههای خروشان است که ضرورت دارد دولت چهاردهم به این مساله مهم توجه ویژه داشته باشد.
آبگیری سازههای آبخیزداری
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد گفت: همه سازههای آبخیزداری استان در بارندگیهای آذرماه امسال آبگیری و آبهای روان به سفرههای زیرزمینی تزریق شده است.
علی صدریپور تاکید کرد: سازههای آبخیزداری در حال بهرهبرداری کهگیلویه و بویراحمد سالیانه سبب تزریق ۷۰ میلیون مترمکعب آب به سفرههای زیرزمینی و کنترل ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب خاک میشود.
وی عنوان کرد: از سال ۱۳۷۰ تاکنون سازههای آبخیزداری در قالب طرحهای بندهای رسوبگیر، سنگ ملاتی یا خشک چینی به حجم ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار متر مربع با سرمایهگذاری یکهزار و ۸۰۰ میلیارد ریال در کهگیلویه و بویراحمد اجرا شده است.
این کارشناس مسوول استان بیان کرد: این سازههای آبخیزداری در حوزههای آبریز مارون، خیرآباد، زهره، کاکان ایجاد شده است.
پیشبینی اعتبار برای توسعه آبخیزداری
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد گفت: امسال یکهزار و ۶۰۰میلیارد ریال اعتبار برای ایجاد سازههای آبخیزداری در حوزههای آبریز استان تصویب شده است.
صدریپور افزود: یکهزار و ۱۰۰میلیارد ریال از محل اعتبارات محرومیتزدایی، ۳۰۰ میلیارد ریال از منابع مالی ملی و ۲۰۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی برای توسعه زیرساختهای آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد پیشبینی شده است.
وی بیان کرد: براساس برنامهریزی صورت گرفته یکهزار و ۱۰۰میلیارد ریال اعتبار برای اجرای سازههای آبخیزداری در مناطق دریلا شهرستان گچساران و آبراههای منطقه دیشموک در شهرستان کهگیلویه اختصاص یافته است.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه ۲ طرح یاد شده براساس تفاهمنامه با قرارگاه محرومیتزدایی امام حسن عسکری(ع) اجرا می شود تاکید کرد: عملیات اجرایی طرحهای آبخیزداری یاد شده در چند روز آینده آغاز میشود.
صدریپور تاکید کرد: در این طرحها ۱۶ مترمکعب سازه سنگ سیمان و گابیونی و همچنین عملیات بیولوژیک شامل درختکاری و مرتعکاری به مساحت پنج هزار هکتار اجرا میشود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد بیان اینکه ۳۰۰ میلیارد ریال نیز از محل اعتبارات ملی به توسعه آبخیزداری در استان اختصاص یافته است تاکید کرد: با این اعتبارات انجام هشت و هزار و ۸۰۰ متر مکعب سازه مکانیکی پیشبینی شده است.
وی ادامه داد: ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار هم از محل منابع مالی استانی برای اجرای ۶ هزار متر مکعب سازه آبخیزداری اختصاص یافته است.
صدریپور اظهار داشت: احداث سازههای آبخیزداری افزون بر تقویت سفرههای زیرزمینی از بروز سیل و خسارتهای ناشی از آن پیشگیری میکند.
وی عنوان کرد: کنترل سیلاب، ایجاد اشتغال موقت و دائم، نشاط تفرجگاهها، مهیا شدن آبشخور برای ادامه زندگی گونههای حیات وحش، تقویت پوشش گیاهی و افزایش تولیدات کشاورزی و دامپروری، کاهش رسوبات و افزایش عمر مفید سدها مزایای مهم اجرای سازههای آبخیزداری در این استان است.
آبخیزداری در کهگیلویه و بویراحمد نیازمند توسعه
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد گفت: از سال ۱۳۷۰تاکنون مطالعات آبخیزداری در ۶۷۵هزار هکتار از مساحت استان انجام گرفته است.
صدریپور تاکید کرد: براساس برنامهریزی صورت گرفته امسال قرار است مطالعات آبخیزداری در منطقه خاناحمد در جنوب شرقی کهگیلویه و بویراحمد انجام شود.
براساس آمار موجود، میزان فرسایش خاک در کهگیلویه و بویراحمد ۲۰ تن در هر هکتار است در حالی که میانگین فرسایش خاک در کشور ۱۲ تن در هر هکتار است که این امر اهمیت توجه بیشتر به توسعه طرح های آبخیزداری در این استان را بیشتر می کند.
کارشناسان منابع طبیعی استان اعتقاد دارند که کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن ۵۷ رودخانه به طول یکهزار و ۴۰۰ کیلومتر، ۱۱ هزار کیلومتر آب راه، وجود بیش از ۱۰ درصد از روان آبهای کشور معادل ۱۰ میلیارد متر مکعب را در خود جای داده یکی از مناطق آسیب پذیر کشور در ویرانی های سیل و زخم خورده خشکسالیهاست بنابراین ضرورت ایجاد سازههای آبخیزداری در آن به وضوح احساس میشود.
این صاحب نظران تاکید میکند کنند که اجرای طرح های آبخیزداری در کهگیلویه و بویراحمد افزون بر کاهش خسارتهای سیل، مهار و ذخیرهسازی آب برای استفاده در فصول گرم سال، دوران خشکسالی و کاهش فرسایش خاک به عنوان یکی از ارکان توسعه اقتصادی از طریق کشاورزی از نیازهای ضروری استان است.
کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد و یک درصد مساحت کشور است.
نظر شما