قرار است امروز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه با حضور رؤسای جمهور ایران و آذربایجان سد مشترک قیزقلعه‌سی بر روی رودخانه مرزی ارس پس از حدود ۲ دهه از آغاز زمان ساخت، به بهره برداری برسد.

از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم و اتخاذ سیاست همسایگی با هدف توسعه روابط با همسایگان و کشورهای منطقه، یکی از کشورهایی که با توجه به روابط تجاری و همچنین قرار داشتن در مسیر ترانزیتی مهم شمال - جنوب در مرکز اقدامات مشترک و همکاری های ایران قرار دارد، جمهوری آذربایجان است.

در حالی امروز با حضور آیت الله سید ابراهیم رئیسی و الهام علی اف در شمال آذربایجان شرقی قرار است سد قیزقلعه‌سی افتتاح شود که تنها چند ماه از افتتاح پل مرزی آستاراچای میان ایران و آذربایجان در نزدیکی پایانه مرزی آستارا میان ایران و همسایه شمال غربی آن با حضور معاون نخست وزیر آذربایجان و مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی در اوایل دی ماه سال گذشته می گذرد.

پلی که دو مسیر رفت و برگشت برای تردد خودروهای ترانزیتی دارد و با راه‌اندازی سایت موقت و به دنبال آن احداث پایانه مرزی جدید در آستارا، روند صادرات و ترانزیت کالا در این منطقه بهبود می‌یابد. پایانه مرزی آستارا یکی از مرزهای مهم کشور در حوزه صادرات و ترانزیت کالا است.

از نتایج اتخاذ همین سیاست همسایگی در دولت سیزدهم بود که مهرداد بذرپاش در حاشیه نشست هیأت دولت در ۲۶ اردیبهشت امسال از توفیق دولت در توسعه ترانزیت طی سال ۱۴۰۲ و افزایش ۵۸ درصدی آن نسبت به سال ۱۴۰۱ خبر داد و بر ادامه این رشد در سال جاری و افزایش ۵۵ درصدی ترانزیت از قلمروی جمهوری اسلامی ایران طی دو ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تأکید کرد.

این بار نیز پس از موفقیت دولت سیزدهم در دیپلماسی حمل و نقل و ترانزیت، سد قیزقلعه‌سی با حضور رؤسای جمهور دو کشور ایران و آذربایجان قرار است افتتاح شود که در موفقیت های دیپلماسی آب بسیار اثرگذار خواهد بود. به خصوص که سد قیزقلعه‌سی سد تنظیمی و انحرافی بوده که در ۱۲ کیلومتری سد خداآفرین در ۲۱۰ کیلومتری شمال شرق تبریز واقع شده و تامین حقابه ایران به مقدار ۲ میلیارد مترمکعب در سال از رودخانه مرزی ارس، آبرسانی تحت فشار به ۷۴ هزار هکتار از اراضی پایین دست سد در آذربایجان شرقی و تامین آب شبکه پایاب اردبیل به وسعت ۶۲ هزار هکتار از جمله اهداف احداث سد قیزقلعه سی است.

اهتمام دولت سیزدهم به تکمیل سد قیزقلعه‌سی بعد از دو دهه، علاوه بر آنکه نشان دهنده تلاش دولت سیزدهم برای به ثمر رساندن پروژه های عمرانی باقی مانده از دولت های گذشته است، بر عزم جدی دولت برای تأمین آب شرب و کشاورزی استان های شمال غربی کشور تأکید دارد. پیشتر نیز رئیس جمهور در سخنانی خطاب به یکی از همسایگان شرقی در خصوص تأمین حقابه رودخانه مهم شرق کشور تذکر جدی داده بود که با پیگیری های فنی و دیپلماتیک، این اتفاق در چند مرحله رخ داد.

از دیگر نتایج توفیق در دیپلماسی آبی ایران با آذربایجان، ایجاد دو نیروگاه برقابی ۴۰ مگاواتی در دو طرف سد قیزقلعه‌سی است که در مرحله خرید تجهیزات و نصب قرار دارد.

اگرچه در چند سال اخیر و پس از بروز درگیری هایی در منطقه قره باغ و جنگ میان آذربایجان و ارمنستان، روابط تهران - باکو دچار فراز و فرودهایی شده بود، اما با سیاست همسایگی دولت سیزدهم روابط ایران و آذربایجان بار دیگر رو به بهبود گذاشته و در نتیجه سومین سد مشترک دو کشور پس از سدهای ارس و خداآفرین، فردا با حضور آیت آلله رئیسی و علی‌اف بهره برداری می شود.

این دوستی نزدیک دو کشور در حالی است که دخالت های بیگانگان خصوصا تلاش های رژیم صهیونیستی برای اثرگذاری بر روابط ایران و آذربایجان در سال های اخیر شدت زیادی گرفته بود ولی سد قیزقلعه‌سی سد و مانع بزرگی بر سر راه دخالت های دشمنان خواهد شد.