امسال برای نخستین بار در قالب « جشنواره روستاهای دوستدار کتاب » اجرا خواهد شد.این جشنواره با همکاری معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست‌جمهوری، معاونت امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهداری‌های کشور، ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد و توسط معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روستاهای سراسر کشور برگزارخواهد شد.اکنون که مهلت ارسال آثار به پایان رسیده است ، این مهم را بهانه ای برای گفت وگو با مرضیه مرآت‌نیا، دبیر اجرایی نخستین جشنواره روستاهای دوستدار کتاب قرار دادیم تا جزییات این جشنواره را از زبان ایشان بشنویم.
خانم مرآت نیا اهداف برگزاری این جشنواره چیست؟
- هدف از برگزاری این جشنواره گسترش عدالت و توسعه فرهنگی کشور است تا به واسطه این جشنواره فعالترین روستاهای کشور درحوزه کتاب شناسایی شوند.
با توجه به اینکه امسال از سوی مقام معظم رهبری باعنوان سال « اقتصاد وفرهنگ با عزم ملی ومدیریت جهادی» نامگذاری شده است، این جشنواره اولین گام توسعه فرهنگی در روستاها محسوب می‌شود که از سوی معاونت امورفرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی شده است،همچنین حمایت از اقدامهای انجام‌شده در روستاها در عرصه کتاب و کتابخوانی، حمایت از پیشنهادهای ابتکاری در حوزه کتاب و کتابخوانی در روستاها، معرفی فعالیتهای فرهنگی و ترویجی مرتبط با کتابخوانی که با مشارکت مردم و دستگاه‌های فعال در روستا انجام شده یا اجرای آن برای سال آینده پیش‌بینی شده است، تلاش برای تأمین بودجه‌های لازم برای گسترش فعالیتهای مربوط به کتاب و کتابخوانی در روستاها و توجه دادن مردم ونهادهای روستایی به اهمیت کتاب وفرهنگی تر شدن فضای روستاها وهمچنین پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان روستایی با کتاب از جمله اهداف جشنواره روستاهای دوستدار کتاب است.
کدام روستاها در این جشنواره شرکت خواهند داشت؟
- امسال این جشنواره به همت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سراسر کشور برگزار می‌شود و تمام روستاهای کشور به صورت رقابتی می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند.
به این منظور در اداره های کل ارشاد هر استان، دبیرخانه‌ای تشکیل شده است تا هدایت کننده جشنواره در استان‌باشد. هر روستا بر اساس فراخوان اقدامات انجام شده، برنامه‌ها، مدارک و مستندات خود را که مبنی بر فعالیتهای مرتبط با کتاب و کتابخوانی آن روستاست، با امضای دهیار و رئیس شورای اسلامی روستا، همراه با فرمهای تکمیل شده به دبیرخانه استانی جشنواره که در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها مستقر شده بودند ارسال می‌کردند تا پس از آن، داوری‌ها انجام شود که البته دهیاران، شورای اسلامی روستا، بخشداران، کانون‌های فرهنگی وهنری مساجد نقش مهمی در معرفی روستاهای دوستدار کتاب داشته اند.
این گزارشها باید بر مبنای معرفی فضاها و بناهای فرهنگی روستا از جمله کتابخانه، کتابفروشی، دسترسی به اینترنت،مجله‌ها ونشریات، فعالیتهای فرهنگی روستا نظیر نمایشگاه‌های کتاب، کارهای ابتکاری باشد؛ همچنین طرحهایی که برای فعالیتهای آینده پیش بینی شده است، حایز اهمیت می‌باشد و لازم است ضرورت اجرای طرح وتعریف دقیقی ازهمکاری دستگاه‌های مختلف در اجرای آن مشخص وهمراه فرمها از طریق دبیرخانه استانی جشنواره ارسال شده باشد. با توجه به اینکه ارتباط برخی از روستاهای کشور با مراکز استانی به دشواری برقرار می‌شود، متقاضیان شرکت در این جشنواره می‌توانستند آثارمذکور را به دبیرخانه مرکزی جشنواره روستاهای دوستدار کتاب ارسال کنند.
البته این موضوع به معنای موازی کاری با مراکز استانی نبود و هدف آن تسهیل و تسریع ارسال آثار برای حضور در جشنواره می‌باشد، ضمن اینکه امکانی برای شرکت‌کنندگانی که ارسال طرح‌هایشان به دبیرخانه مرکزی، راحت تر از برقراری ارتباط با مراکز استانی است، در نظر گرفته شده است.
این جشنواره چه زمان برگزار خواهد شد و استمرار آن در سالهای بعد چگونه است؟
- پس از دریافت مدارک و مستندات، داوری‌ها انجام شده و از میان نامزدهای نهایی، پس از ارزیابی هیأت داوران،پنج روستای برگزیده وپنج روستای قابل تقدیر دوستدار کتاب انتخاب و معرفی می‌شوند. مراسم معرفی برگزیده‌ها همدر هفته اول اسفند و با حضور شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی کشور برگزار خواهد شد و روستاهای نمونه ودوستدارکتاب معرفی می‌شوند و طی سالهای آینده نیز این جشنواره استمرار خواهد داشت.
در خصوص اضافه شدن عشایر به جشنواره روستاهای دوستدار کتاب برایمان توضیح دهید.
- اضافه شدن عشایر به روستاهای دوستدار کتاب جزو پیشنهادهایی بود که در شورای برنامه ریزی جشنواره ارایه شده ومورد تصویب قرار گرفته است وطی دوره های بعد بیشتر به این موضوع پرداخته خواهد شد.شرایط شرکت عشایر نیز طی سال جاری طبق شرایط روستاها (از طریق دبیرخانه مستقر در اداره کل ارشاد استان) است.
شاخصهای داوری برای این جشنواره چیست؟
- هنوز هیأت داوران جشنواره روستاهای دوستدار کتاب تشکیل نشده؛ بنابراین شاخصها وملاکهای داوری نیز به تصویب نرسیده است، اما به محض اتمام مهلت ارسال آثار هیأت داوران در دبیرخانه مرکزی تشکیل خواهد شد وبا توجه به فرمهای سه گانه شرکت در جشنواره، پیش بینی می‌شود فعالیت‌هر روستا در این حوزه باید بر اساس نیازهای محلی، آیین‌های بومی و ارزش‌های دینی و ملی تعریف شده باشد، این فعالیت‌ها از مشارکت مردمی و جلب پشتیبانی دستگاه‌های اجرایی برای تامین هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری برخوردار باشد، فعالیت‌ها همه اهالی روستا را شامل شود که البته طراحی یا اجرای برنامه برای زنان، کودکان و نوجوانان از ملاک‌های تاثیرگذار خواهد بود، برنامه و شیوه اجرای آن از خلاقیت و نوآوری برخوردار باشد، گستره اجرای برنامه می‌تواند در سطح روستا یا فراتر از روستا باشد، برنامه مذکور قابلیت الگوبرداری و استمرار و مداومت داشته باشد، فضاها و بناهای تاسیس‌شده حوزه کتاب روستا باید فعال باشد، برنامه‌های پیش‌بینی شده برای آینده، قابلیت و ضمانت اجرا داشته باشد، بیشترین تأثیر با کمترین هزینه انجام شده باشد و نهایتاً اینکه این برنامه‌ها مبتنی بر منابع، امکانات و ظرفیت‌های محلی باشد؛ همچنین داشتن کتابخانه وتعداد اعضا، فعالیتهای جنبی کتابخانه، گروه سنی و جنسیت اعضا، فعالیتهای فرهنگی روستا (نظیر جشنواره ها، مسابقات کتابخوانی) ومشارکت مردم در موارد مذکور ازدیگر شاخصهایی است که احتمال می‌رود مورد داوری قرار گیرد. با این حال هنوز هیأت داوران تشکیل نشده وشاخصها مصوب نیست،اما به محض تشکیل هیأت داوران وتصویب شاخصهای داوری شاخصهای مورد نظر از طریق رسانه‌ها اطلاع رسانی خواهد شد.
نظر شما