در سال های اخیر که این ماه مبارک در تابستان هم قرار گرفته، هر اشتباه تغذیه ای ممکن است مشکلات هاضمه ای زیادی را برای فرد ایجاد کند.

در این روزها جملاتی مبنی بر اینکه افراد قصد لاغر شدن در ماه مبارک رمضان را دارند می شنویم. دلیل آن هم تصور غلطی است که جامعه از فرآیند لاغر شدن در بدن دارند. این افراد بعد از ماه مبارک رمضان با اضافه وزن مواجه می شوند و بعد از دیدن وزن خود روی ترازو متعجب می شوند.

این موضوع اضافه وزن همراه با تحمل گرسنگی زیاد در طول روزهای بلند تابستان گاها از تحمل خارج می شود و افراد از رژیم غذایی مناسب نیز رویگردان می شوند ولی باید قبول کرد تغذیه برخی از افراد در این ماه به هیچ عنوان تغذیه ای مناسب نیست و ممکن است علاوه بر اضافه وزن عوارض دیگری را هم برای دستگاه گوارش در پی داشته باشد.

در این راستا گفت و گویی با دکتر مجید غیور مبرهن دانشیار گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام داده ایم که مشروح آن را در زیر می خوانید.

*برنامه اشتباه غذایی یعنی اضافه وزن

این پزشک متخصص تغذیه با اشاره به برنامه غذایی اشتباهی که افراد در ماه رمضان از آن پیروی می کنند، گفت: با اینکه مردم در این ماه حدود 20 درصد از حجم غذایی که مصرف می کنند کاهش پیدا می کند ولی بعضا در پایان یک ماه روزه داری با اضافه وزن مواجه می شوند.

دکتر غیور مبرهن اظهار کرد: دلیل هم این امر تناول وعده های بزرگ غذایی است به این معنی که افراد در ماه مبارک رمضان حجم غذای زیادی را در دو وعده افطار و سحر وارد دستگاه گوارش خود می کنند که این موضوع عمل هضم را با مشکل مواجه می کند.

وی ادامه داد: بهتر است برای رفع این مشکل، غذایی سبک برای افطار در نظر گرفته شود که ترجیح در این مورد نوشیدنی نه چندان شیرین و چند لقمه نان و پنیر و سبزی است.

دانشیار تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: اگر افراد قصد کاهش وزن در این ماه را داشته باشند بهتر است وعده شام را هم علاوه بر افطار و سحر نیز در نظر بگیرند تا حجم وعده های غذایی که مصرف می کنند، کاهش پیدا کند.

دکتر غیور مبرهن با اشاره به تأثیر زندگی مدرن بر رواج چاقی در جامعه خاطرنشان کرد: توصیه می شود که برای هیچ کدام از وعده های غذایی در ماه رمضان از غذاهای فست فود استفاده نشود زیرا این نوع از غذاها با کالری بالایی که دارند موجب ذخیره انرژی مازاد در بدن به شکل چربی  و در نتیجه فزایش وزن می شود.

وی افزود: مهم ترین نکته ای که در تغذیه ماه مبارک رمضان باید مورد توجه قرار بگیرد تنظیم ساعت برای صرف وعده های غذایی است.

*کمبود ریزمغذی ها را جدی بگیرید

این استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه با اشاره به اینکه یکی از مهم ترین ارکانی که باید در تغذیه به آن توجه شود تأمین ریزمغذی های مورد نیاز بدن است، یادآور شد: با توجه به اینکه قشر زیادی از جامعه ما دارای توده های چربی ذخیره شده در بدن هستند در وعده های غذایی ماه مبارک رمضان بیش از تأمین انرژی باید به ریزمغذی های مورد نیاز بدن از جمله روی، پتاسیم و انواع ویتامین ها توجه شود.

غیور مبرهن ادامه داد: به ویژه این موضوع در مورد روزه اولی ها باید مورد توجه قرار بگیرد زیرا نیاز بدن به ریزمغذی ها در نوجوانی بیشتر از سایر رده های سنی است.

وی تصریح کرد: بسیاری از افراد در ماه مبارک رمضان دچار مشکلات هاضمه ای شده و یا به علائمی از جمله نازک و ورقه شدن ناخن ها، بدخلقی و زودرنجی دچار می شوند که به دلیل کاهش مصرف ریزمغذی ها به وجود می آید و بهتر است برای پیشگیری از بروز این دسته از عوارض مردم به ویژه روزه اولی ها پیش از آغاز این ماه با یک مشاور تغذیه مشورت کرده و بر طبق مشاوره هایی که در اختیارشان قرار می گیرد برنامه غذایی خود را تنظیم کنند.

دانشیار تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه بسیاری از افراد مبتلا به چاقی به کمبود ریزمغذی ها نیز دچار هستند خاطرنشان کرد: این باور غلط که مبتلایان به چاقی را به خوردن غذای کم از راه کاستن از وعده های غذایی تشویق می کند سبب به وجود امدن مشکلات گوارشی و حتی افزایش وزن در پایان یک ماه روزه داری می شود.

غیور مبرهن تأکید کرد: مردم باید توجه داشته باشند که حتما برنامه غذایی خود را جوری تنظیم کنند که در آن میزان مناسبی از ویتامین ها، کربوهیدرات ها و مواد معدنی وجود داشته باشد.

وی میزان کالری متوسط مورد نیاز برای مردان در یک روز تابستانی را حدود  2500 کیلو کاری عنوان کرد و ادامه داد: این میزان برای بانوان کمتر و در حدود 1600 تا 2000 کیلو کالری است که این میزان بسته به رده سنی و شغل فرد می تواند کمی تفاوت داشته باشد.

*میوه جات، سبزیجات و آب

این متخصص تغذیه در ارتباط با مواد غذایی که باید در رژیم غذایی روزه داران حتما وجود داشته باشد بیان کرد: بهتر است در وعده افطار از غذاهای سبک و کربوهیدارت های تصفیه نشده مانند خرما استفاده شود و پس از آن با فاصله ای حداقل نیم ساعته وعده شام صرف شود.

غیور مبرهن افزود: همچنین بهتر است برای وعده سحر نیز از غذاهای فیبر دار از جمله غلات سبوس دار، سبزیجات و حبوبات مورد استفاده قرار گیرد.

وی اضافه کرد: همچنین تأکید می شود که در فاصله بین افطار تا سحر 8 تا 12 لیوان آب حتما مصرف شود تا مشکلی به دلیل کمبود آب در متابولیسم های طبیعی بدن به وجود نیاید.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد تأکید کرد: مصرف مایعات برای کارکرد طبیعی بدن بسیار مهم است و باید حتما به آن توجه ویژه شود زیرا کمبود آب در بدن به برخی از فرآیندها آسیب می رساند و برای سلامتی مضر است.

غیور مبرهن اذعان کرد: با رعایت نکات گفته شده می توان گفت که افراد می توانند در ماه مبارک رمضان کاهش وزن نیز داشته باشند و برای سلامت خود نیز گام برارند.

وی خاطرنشان کرد: باید توجه کرد که روزه به شرطی در حکم یک رژیم لاغری مناسب و مفید می تواند نقش ایفا کند که تمام نکات تغذیه ای گفته شده را به طور کامل به انجام برسانند در غیر این صورت به ویژه در صورتی که از میزان فعالیت خود به اندازه قابل توجهی کم شود این رژیم نه تنها برای کاهش وزن مفید نیست بلکه مشکلات زیادی را برای سلامت آنها ایجاد می کند و ممکن است عوارض جبران ناپذیری نیز در پی داشته باشد.