خداوند متعال در آیه 105 سوره مائده می فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ عَلَيْكُمْ أَنفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آورده ايد به خودتان بپردازيد هر گاه شما هدايت يافتيد و آن كس كه گمراه شده است به شما زيانى نمى رساند. بازگشت همه شما به سوى خداست پس شما را از آنچه انجام مى داديد آگاه خواهد كرد.
این آیه در خود مفاهیمی فراوانی را دارد که بی شک مهم ترین آن، خودسازی افراد جامعه مسلمین است. نکات مهم این آیه عبارتند از:
1- در راه حق از تنهایی نترسید.
2- اگر حریف دیگران نشدید، حریف نفس خود باشید.
3- گناه و انحراف جامعه، مجوز گناه کردن افراد نیست.
4- روحیه خود را به خاطر انحراف دیگران از دست ندهید.
5- در راه نجات دیگران، خودتان غرق نشوید.
6- از بیرون به شما کسی آسیب نمی زند، اگر شکست بخورید از خودتان است.
7- در قیامت، هر کس مسئول کار خویش است.
8- راه اسلام چنان منطقی و استوار است که شبهه و انحراف دیگران به آن خلل نمی رساند.
9- چنان باید تربیت شوید که فساد محیط و جامعه در شما تأثیر نگذارد.
10- اول خودسازی سپس جامعه سازی.
11- در دنیای تاریک، شما به تنهایی چراغ روشن باشید.
12- در پی کشف افشای عیوب دیگران نباشید. (علیکم انفسکم)
13- راه مصونیت یافتن شما هدایت پذیری شماست.
14- ایمان به معاد، عامل خودسازی است. (تفسیر نور، جلد 3)
بحثی از تفسیر المیزان در رابطه با آیه فوق:
1- این آیه برای انسان راهی و هدفی فرض کرده که هر کس به سوی آن هدف می باید برود.
2- خداوند در قرآن آدمیان را به گمشده خود یعنی راهی که فطرت در جستجوی آن است راهنمایی می کند.
3- اگر فرمود: بر شما باد به نفستان، مقصود این است که شما ملازمت کنید نفس خود را از جهت اینکه نفس شما راه هدایت شماست.
4- نفس مومن همان طریقی است که باید آن را سلوک نماید.
5- خدا هدف است و انسان راه. انسان عاقل هیچگاه هدف را فراموش نمی کند.
6- اگر کسی هدف را (که خداست) گم کند راه را یعنی خود را گم کرده است.
7- طریق انسان به سوی خداوند همان نفس اوست.
نظر شما