به گزارش قدس آنلاین، فتحعلی شاه دومین شاه از دودمان قاجار بود که از 1212 تا 1250 ق. حکومت کرد. وی فرزند حسینقلیخان برادر جوانتر آغامحمدخان قاجار بود. پس از کشته شدن عمویش، فتحعلی شاه به پادشاهی رسید. لقب او سلطان صاحبقران بود چرا که بیش از بیست و پنج سال شاهی کرد (در آن روزگار 25 سال را هم قرن میدانستند). نام اصلی فتحعلی، «خان بابا خان» بود ولی به هنگام تاجگذاری نام فتحعلی را که نام نیای خود فتحعلی خان قاجار بود برای خود برگزید.
در دوره حكومت وی وقایع و حوادث مهمی در سطح ایران و بین الملل رخ داد؛ از جمله جنگ های ایران و روس كه به جدایی بخش های وسیعی از خاك ایران انجامید. در ذی الحجه 1216 ق. كه اوایل حكومت فتحعلی شاه محسوب میشود، فرقه انحرافی وهابی در حمله ای وحشیانه به عتبات عالیات در عراق، قتل و غارت وسیعی انجام دادند و به ویژه حرم مطهر امام حسین (ع) و حضرت علی (ع) صدمه فراوان رسیده و بسیاری از مجاورین و زایران آن اماكن مقدس كشته شدند. وقتی این خبر هولناك به دربار ایران رسید، فتحعلی شاه به عنوان حاكم شیعه مذهب كه علایق مذهبی شدیدی هم از خود نشان میداد، اسماعیل بیگ بیات را به نزد سلیمان پاشا والی بغداد فرستاد و از وی تنبیه وهابیان را خواستار شد. سلیمان پاشا قول همكاری داد اما قبل از هر اقدامی درگذشت.
شاه قاجار حیدرخان شیرازی را در 1235 ق. به سفارت مصر اعزام نمود و طی نامه ای از محمد علی پاشا والی آنجا خواستار تنبیه وهابیان شد و در آن تهدید كرده بود كه اگر به خواسته اش ترتیب اثر داده نشود، خود اقدام میكند. محمد علی پاشا والی مصر، یكی از سردارانش به نام ابراهیم پاشا را به سركوبی وهابی ها فرستاد. او توانست عبدالله بن مسعود را دستگیر و به استانبول بیاورد كه به دستور سلطان عثمانی به قتل رسید.
فتحعلی شاه برای تعمیر و بازسازی مراقد شریف عراق هم اقداماتی انجام داد. از جمله بعد از خرابی وهابی ها دستور داد طلاهایی كه عمویش آقا محمدخان وقف كرده بود، برای طلا كاری حرم امام حسین (ع) روانه كربلا شود. این كار توسط محمد علی خان رئیس دیوان به همراهی دو هزار نفر از بلوچ ها انجام شد. این گروه وقتی به كربلا رسیدند، آن شهر را فاقد حصار و دیوار دفاعی یافتند كه در مقابل تهاجم دشمنان بیحفاظ می نمود. در نتیجه با همكاری سید علی طباطبایی، صاحب ریاض حصاری بر دور شهر كشیدند. در این حصار كه به همت كارگران و معماران بلوچ ساخته شد، شش دروازه تعبیه شده بود. علاوه بر این به دستور فتحعلی شاه صندوق حرم مطهر امام حسین (ع) كه در حمله وهابی ها صدمه دیده بود، تعمیر شد و ایوان روضه مقدسه در سال 1232ق. به دستور یكی از همسران شاه طلاكاری شد. در همین سال طلاهای گنبد امام حسین (ع) كه به علت عدم كیفیت جلای خود را از دست داده بود، به دستور فتحعلی شاه با طلاهای مرغوب از خزانه شاهی تعویض شد و با طلاهای قبلی، مراقد شریف كاظمین تذهیب شد.
فتحعلی شاه در روز ۱۹ جمادیالثانی ۱۲۵۰ ه.ق، بعد از ۳۶ سال و ۸ ماه حکومت، در سن ۶۸ سالگی در شهر اصفهان چشم از جهان فرو بست. وی را پس از مرگ برای دفن به شهر قم منتقل کردند. گفته میشود که فتحعلی شاه ۱۵۸ همسر و ۲۶۰ فرزند داشته است.
منابع:
1-میرخواند، روضة الصفا، تهران، اساطیر، 1380
2-میرزا فضل الله شیرازی، تاریخ ذوالقرنین، تهران، كتابفروشی مجلس شورای اسلامی، 1380.
3-محمد باقر مدرس، كربلا شهر حسین، تبریز، 1353.
نظر شما