فرا رسیدن نوروز در پایتخت و شهرهای بزرگ که دارای توپ بودند با شلیک سه تیر توپ اعلام می‌شد. منجمان یکی دو ساعت پیش از حلول سال جدید در حالی که لباس نو بر تن آراسته بودند در کاخ سلطنتی و در شهرها در سرای حکام گرد می‌آمدند، به پشت بام می‌رفتند، اصطرلاب خود را به دست می‌گرفتند، در آن می‌نگریستند و تا آفتاب بر برج حمل (فروردین) در می‌آمد با دست علامت می‌دادند که توپچیان تیراندازی می‌کنند. طبالان و نقاره‌چیان به نواختن طبل و سرنا و نقاره و نی می‌پرداختند و بدین‌گونه همه افراد اعم از کوچک و بزرگ، زن و مرد، دارا و ندار به مناسبت فرا رسیدن نوروز به شادابی و طرب می‌پرداختند.
در اصفهان، برابر کاخ شاه، مراسم چراغانی، آتشبازی، ترانه‌خوانی، پایکوبی، دست‌افشانی، نمایش‌های کمدی برگزار می‌شد و مردم در مدت هشت روز ایام عید، روزگار به خوشی و خرمی می‌گذراندند. همه‌ی مردم در عید نوروز لباس نو و تمیز بر تن می‌کردند. تخم‌مرغاهای زیادی به نقشها و رنگهای شاد می‌آراستند. عامه مردم در روزهای جشن به گردش در باغ و صحراهای بیرون شهر یا تفرج در بستان‌ها می‌رفتند. در این روزها، بزرگان به زیردستان و سالخوردگان به خردسالان عیدی می‌دادند.
مراسم عروسی
در دوره‌ی صفوی علاوه بر مراسم متداول در عیدنوروز مراسم و شرایطی نیز برای ازدواج افراد وجود داشت. معمولاً اطفال را هشت، نه سالگی و گاهی زودتر نامزد می‌کردند. زن و شوهر قبل از ازدواج هرگز یکدیگر را نمی‌دیدند. اگر جوانی قصد ازدواج با دختری داشت دو نفر از رفقای خود را به عنوان خواستگار نزد پدر دوشیزه مورد نظر می‌فرستاد.
مراسم عقد در جایی که فقط داماد و نمایندگان دو طرف و یک روحانی معروف حضور داشتند، برگزار می‌شد، اگر خانواده عروس و داماد از افراد معمولی بودند، ملا یا فقیهی را دعوت می‌کردند. مجلس عروسی معمولاً در منزل داماد، طی ده روز بر پا بود. روز دهم، جهیزیه عروس را که خوانجه نامیده می‌شد به منزل داماد می‌بردند. این جهیزیه معمولاً عبارت بود از: جواهر، وسایل خانه، نوکر، خواجه، کلفت و ... که البته نوع و مقادیر آن بستگی به دارایی و نظام اجتماعی پدر عروس داشت. پس از رسیدن به منزل داماد، عروس را به اتفاق چند زن در یک اطاق می‌نشاندند و مردان نیز در اطاق مجزای دیگری می‌نشستند و مدتی بعد عروس به حجله هدایت می‌شد. پس از پایان جشن عروسی اگر قرار بود که زوج جدید در منزل پدر شوهر اقامت کند، عروس اجازه نداشت که با چهره‌ی باز در برابر پدر شوهر خود ظاهر شود و مجاز نبود حتی یک کلمه با او صحبت کند، بلکه به هنگام ضرورت باید با اشاره منظور خود را بفهماند. گاهی یک سال تمام طول می‌کشید تا پدر شوهر نطق عروس خود را بخرد که معمولاً با هدیه‌کردن یک دست لباس نو یا مقداری وسایل این کار انجام می‌شد و پس از آن عروس می‌توانست با پدر شوهر خود گفتگو کند ولی کماکان اجازه نداشت صورت خود را به او بنمایاند!