امروزه التقاط سبک های معماری در نمای ساختمان ها، نوعی بی هویتی در مؤلفه های فرهنگی و اجتماعی معماری و گونه ای به هم ریختگی در مفاهیم مرتبط با معماری در حوزه نماهای شهری را بوجود آورده است.

در سال های اخیر برای احیای هویت معماری ایرانی اسلامی اقدام هایی چون الگوسازی در بافت های فرسوده، تدوین ضوابط طراحی نما و برگزاری مسابقات طراحی صورت گرفته است.

اگرچه در همه دنیا چارچوب و ضوابط خاصی برای نماها تعیین می شود تا شهر دچار چهره ای متناقض و ناهمگون نشود. به طور مثال در تعیین نمای یک ساختمان با توجه به محل واقع شدن آن و نوع بافت محدوده، ضوابط خاصی در مورد جنس و نوع مواد به کار رفته در نما و حتی نحوه نورپردازی مشخص می شود.

در فرآیند دستیابی به توسعه پایدار انسانی، شهر به عنوان جایگاهی محسوب می شود که دستیابی به رشد و توسعه در گرو ساز و کارهای مناسب برنامه ریزی آینده نگر آن قرار دارد.

نماهای ممنوع در شهر اصفهان

در این خصوص معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان اظهار می کند: نماسازی و نماهای وارداتی مثل: نماهای رومی یا نماهایی از جنس کامپوزیت، آلومینیوم، شیشه و غیره که با شرایط اقلیمی شهر اصفهان سازگار نیست؛ نمونه های وارداتی هستند.

سید جمال الدین صمصام شریعت در گفت و گو با خبرنگار ما می افزاید: البته برای ساختمان های بلندمرتبه نیاز است نماهای سبک استفاده شود، یعنی اگر نمای کامپوزیت به نحوی باشد که مطابق مقررات ملی ساختمان ازجمله مبحث حریق و رنگی مطابق با معماری سنتی ما باشد، مشکلی وجود ندارد ولی به هرحال در ضوابط مصوب طرح تفصیلی شهر اصفهان که پیوست طرح بازنگری تفصیلی می باشد، نماهای کامپوزیت، شیشه ای و آلومینیومی در شهر اصفهان ممنوع است.

وی با اعلام اینکه 70درصد جنس نمای ساختمان های باید از آجر باشد، تأکید می کند: نماهایی که با سبک های رومی ساخته شده یا مطابق با ضوابط طرح های تفصیلی نیستند، یا مربوط به پروانه هایی است که از 8 سال به قبل گرفته شده یا تخلف در نماسازی وجود دارد.

وی خاطرنشان می کند: نمای هر ساختمانی که پروانه برای آن صادر می شود، در کمیته سیما و منظر شهری باید مطرح شده و مصوبه بگیرد، همچنین با ضوابط مطابقت داشته باشد و مهندس ناظر نیز به معماری ساختمان و نقشه نمای مصوب دقت و مراقبت لازم را داشته باشد و در صورت بروز تخلف، مراتب به کمیسیون ماده صد شهرداری اصفهان ارجاع و رأی تخریب برای نمای ساخته شده، صادر می شود.

نماها با سبک معماری اصفهان همخوانی داشته باشد

صمصام شریعت بر این باور است که نماهای اصیل شهر و کشور خودمان زیباترهستند اما به سبب مواردی همچون چشم و هم چشمی ها و تأثیرات فرهنگ و معماری وارداتی و اینکه سازندگان می خواهند ساختمانی که می سازند جلوه خاص داشته باشد، به نماهایی روی آورده می شود که با اقلیم و فرهنگ ما همخوانی ندارد.

وی اظهارمی کند: در چشم و هم چشمی اتفاق های خوبی رقم نمی خورد بنابراین ما باید به سمتی پیش برویم که از معماری بومی خودمان و الگوی معماری و شهرسازی شهرهای ایرانی – اسلامی الگو بگیریم.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان با بیان اینکه ضوابط مصوب باید توسط سازندگان و مهندسان ناظر مطالعه و مد نظر قرار گیرد، می افزاید: نمای هر ساختمان، یک منظر عمومی است که همه شهروندان عمری باید آن ها را ملاحظه و گاهی تحمل کنند، بنابر این باید با شرایط و سبک معماری اصفهان همخوانی داشته باشد.

بی توجهی به اصول معماری بومی

یک جامعه شناس شهری نیز در اظهارنظری می گوید: در معماری ایرانی اسلامی توجه به اصول ساخت و سازها سبب ایجاد هماهنگی در بافت شهری می شود که مناظر شهری مناسب و در عین حال سرزنده و کارا را به ارمغان می آورد.

سیدعلی رضا فتح الهی در گفت و گو با «قدس» ادامه می دهد: در معماری معاصر بی توجهی به اصول معماری بومی سبب ایجاد نابسامانی مناظر شهری شده است.

وی بر این باور است: با توجه به اینکه معماری و شهرسازی هر شهری بازتاب شرایط ذهنی آن جامعه است، از این رو شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ناهنجار و ناپایدار در شهرهای ما، نابسامانی و اغتشاش حاکم بر منظر شهری را به حد آزاردهنده ای رسانده است.

وی نمای اصولی ساختمان ها را جزء الزامات عمومی ساختمان های شهر دانسته و می افزاید: طراحی و ساخت نماهای ساختمانی باید تحت ضوابط و مقررات شهرسازی انجام شود.

وی اجرای نماهای اصولی و ضابطه مند مطابق با آنچه در دستورالعمل طراحی نما آمده در مرحله اول وظیفه معمار ساختمان و در مراحل بعدی مطابق نمای ساختمان با نقشه طراحی شده را وظیفه مهندس ناظر دانست.

فتح اللهی با تأکید بر اینکه نمای هر ساختمان تأثیر مستقیم بر شهری دارد که در آن قرار دارد، اظهار می کند: تفاوت بین شهری بودن یا فردی بودن نما در صورتی از بین می رود که ساختمان ها جزئی از شهر در نظر گرفته شود و ارتباط آن با محیط اطراف خودش چند جانبه باشد.