اختصاصی قدس آنلاین - شاید برای شما هم پیش آمده باشد که چند متر مانده به تقاطع که تابلوی چراغ سبز، ۲۰ ثانیه را نشان داده و شما با خیال راحت سرعت گرفته اید که .... اما به یکباره شماره صفر شده و تمام محاسبات ذهنی شما را به هم ریخته است. اگر رد شوید جریمه می شوید، اگر توقف کنید و روی خط عابر باشید بازهم جریمه می شوید. و اگر بخواهید بمانید ممکن است ماشین عقبی محکم به عقب ماشین شما بکوبد؛ چون حتما او هم مثل شما آن ۲۰ ثانیه را دیده اما یکباره متوجه شده باید توقف کند!
آن وقت ها که چراغ هوشمندی نبود و پلیس سر چهارراه می ایستاد تقریبا همه از ترس جریمه حضوری هم که شده قانون را رعایت می کردند هرچند به واسطه عدم اشراف پلیس بر تمامی جوانب تقاطع، گاهی صدای بوق ماشین هایی که دقایقی پشت چراغ قرمز مانده بودند گوش همه را کر می کرد اما وقتی چراغ ها هوشمند شدند اولین چیزی که توجه همه را به خود جلب کرد این بود که شاید از این بوق ها خلاص شوند و نه عابری وسط چهارراه باشد و نه ماشینی سرعت غیرمجاز بگیرد.
در همین حال امیرعلی امینی مسئول واحد مدیریت چراغ های راهنمایی شرکت کنترل ترافیک تهران در این رابطه گفته بود: «موافقان معتقدند اگر زمان چراغ سبز به اندازه کافی باشد راننده حواسش به جای اینکه به رنگ چراغ باشد، معطوف به تقاطع و عابر است. از طرفی با اطلاعاتی که به راننده داده می شود براحتی می تواند تصمیم گیری درستی داشته باشد و بموقع توقف کند. این موضوع به عبور و مرور عابران پیاده هم کمک می کند. زمانی هم که چراغ قرمز طولانی است و راننده میزان ثانیه های توقفش را می داند باز هم آرامش خاطر دارد. اما مخالفان معتقدند با بالا رفتن سرعت در انتهای فاز سبز، ممکن است میزان امنیت پایین بیایید. پرشها و توقف در شمارشگر ممکن است باعث شود که راننده در تصمیم گیری دچار مشکل شود.»
همین مسأله باعث شد سرهنگ سید تیمور حسینی رئیس پلیس راهور تهران بزرگ پیشنهاد بدهد ثانیه شمارها حذف شوند. او معتقد بود: «کم و زیاد شدن و اختلال در کارکرد این نماگرها گاه باعث جریمه شدن خودروها به علت تخلف عبور از چراغ قرمز توسط دوربین های هوشمند می شوند. استفاده از این ابزار منسوخ شده و در حال حاضر وسیله ای با عنوان تایمر چراغ راهنمایی و رانندگی در هیچ کشوری وجود ندارد.»
پیشنهادی که هیچوقت عملی نشد چراکه مخالفان این طرح با حل یکسری از مشکلات در کنار موافقان قرار گرفتند. سرهنگ حسن عابدی جانشین پلیس راهنمایی و رانندگی تهران گفت: «چون مردم متضرر می شدند ما مخالف این طرح بودیم اما از زمانی که سازمان ترافیک مشکل را حل کرد و برنامه سیستم هوشمند چراغ های راهنمایی و رانندگی را اصلاح کرد ما هم دیگر با شمارشگرها مشکلی نداریم. سیستم های هوشمند به پلیس در جهت نظم و کم شدن بار ترافیک کمک بسیار می کند اما با این حال نیاز است که به خاطر ترافیک سنگین تنظیم چراغ را دستی کنیم.»
اما مساله این چراغ ها به همین جا ختم نشد؛ چراکه مسئولان شرکت کنترل ترافیک تهران گفتند: «در هیچ کجای جهان به شما اطلاع نمی دهند که قرار است از ۱۰ ثانیه بعد چراغ قرمز شود. حالا اگر به فرض در تقاطعی این مشکل به وجود آمد شما در ۳ ثانیه ای که چراغ زرد است، باید تصمیم بگیرید. سیستم هوشمند بر اساس شرایط لحظه ای تقاطع عمل می کند یعنی زمانی که سیستم تشخیص می دهد در یک محور، ترافیک سبک است برای محور سنگین چراغ را سبز می کند. گاهی ممکن است این سیستم هم دچار خطا شود. اگر مشکل پیدا کرد به گونه ای طراحی شده است که پرش عدد، ۳ یا ۷ را نشان دهد.»
روی دیگر و البته تازه تر این هوشمندی چراغ های چشمک زن هستند؛ چراغ هایی که هم عابرپیاده و هم رانندگان را با سردرگمی مواجه می کند. نه عابرپیاده می داند کی باید از میانه تقاطع عبور کند و نه ماشین ها می دانند چه کنند! به این معضل، مساله همیشگی موتورسوارانی را اضافه کنید که چه چراغ قرمز و سبز شود و چه چشمک زن زرد، به هرحال از تقاطع عبور می کنند. چراغ هایی که به خودی خود سهم بسیاری در ایجاد ترافیک دارند. چراکه در عبور با احتیاط یعنی چراغ چشمک زن زرد کسی حق تقدم را رعایت نمی کند و با چراغ چشمک زن قرمز هم کسی ایست و سپس عبور نمی کند.
شاید بسیاری از رانندگان، در طول روز با روشن بودن چراغ راهنمایی مجبور به رعایت قوانین رانندگی شوند اما همین رانندگان هنگام شب وقتی که چراغ راهنمایی چشمک زن می شود قانون را رعایت نکرده و هر طور که دل شان بخواهد رانندگی می کنند. به این اضافه کنید که فعال شدن چراغ چشمک زن حتی پس از نیمه شب نیز کار صحیحی نیست زیرا در آن ساعت، بسیاری از رانندگان با سرعت بالا رانندگی کرده و بیشتر آن ها به چراغ چشمک زن توجه نمی کنند.
و آخر اینکه وقتی سال ۱۹۱۷ میلادی نخستین علائم راهنمایی و رانندگی در شهر «سالت لیک» آمریکا نصب شد، رانندگان آنها را تنها یک شوخی قلمداد کرده و به راحتی آن را نادیده می‌گرفتند. در آن زمان نیروهای پلیس برای اینکه مطمئن شوند رانندگان متوجه عملکرد و وجود چراغ‌های راهنمایی و رانندگی شده‌اند، بسیج شده بودند. و حالا ما در کشور خودمان بعد از سال های متمادی که مجهز به چراغ راهنمایی و رانندگی شده ایم هنوز چراغ را به شوخی می گیریم و بسیج شهرداری و پلیس راهور برای قانون مدار کردن ما هیچ اثری نبخشیده است.
نظر شما