آمنه مستقیمی: فقر از پدیده های مذموم اجتماعی است که بنابر برخی از روایات رابطه ای معکوس با دینداری دارد به گونه ای که حضرت رسول(ص) می فرمایند: «اگر فقر از دری وارد شود ایمان از در دیگر خارج می شود»، همین یک حدیث نشان می دهد که تلاش برای فقرزدایی از جامعه و کاهش و رفع فاصله طبقاتی و شکل گیری نظام دوقطبی فقیر و غنی،  به ویژه در جامعه مدعی انتظار و زمینه سازی اصلی اساسی است که میت واند ما را از آن غایت موعود دور سازد. از این رو با دو تن از کارشناسان به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن به حضورتان تقدیم می شود:

حجت الاسلام والمسلمین محمود متوسل، رییس بنیاد حضرت مهدی موعود(عج) درباره رابطه تلاش برای فقرزدایی و رفع فاصله طبقاتی در جامعه با انتظار زمینه ساز، می گوید: بنابر روایاتی که درباره ظهور امام عصر(عج) به ویژه روایات مورداتفاق شیعه و سنی وارد شده است، اقامه قسط و عدل از مهمترین برنامه های قیام مهدوی است: «یملا الله الارض قسطا وعدلا»،  یعنی خدا به واسطه ایشان جهان را پُر از قسط و عدل می کند که مولفه اصلی این مهم رفع تبعیض های نابجا اعم از اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و علمی در جوامع بشری است.

قسط و عدل اقامه شدنی است

وی ادامه می دهد: یعنی همه آحاد جامعه از امکانات لازم برای رشد برخوردار می شوند و اینطور نیست که مردم در روستاها از امکانات اولیه هم بی بهره باشند. اگرچه ایده آل ما جامعه مهدوی است اما جامعه منتظر هم باید در حد توان برای فقرزدایی و رفع فاصله های طبقاتی تلاش کند تا بتواند ماکتی از آن دولت موعود را به نمایش بگذارد. اگر ما می گوییم می توان بر نظام های استکباری جهان پیروز شد، برای آن است که امام خمینی(ره) در ایران با دست خالی حکومت طاغوت را سرنگون کردند و امکان این مهم در دیگر کشورها نیز وجود دارد لذا باید نشان داد که قسط و عدل اقامه شدنی است.

حجت الاسلام متوسل با بیان اینکه فقرزدایی از اهداف مهم اسلام است، تصریح کرد: اسلام بیشترین احکام را برای فقر زدایی دارد. بخشی از احکام دینی چه واجب و چه مستحب در جهت رفع فقر از جامعه است، اگر زکات واجب می شود بخشی از آن برای رفع فقر در جامعه است، اگر فطریه وجوب دارد برای آن است که فقرا در عید فطر به نان و نوایی برسند، اگر قربانی بر حجاج خانه خدا واجب و بر دیگران مستحب می شود برای تنعم فقراست، اگر آیات انفاق در قرآن متعدد و صدقه در روایات موردتاکید است و یا اگر حتی برای جبران برخی واجبات مثل روزه کفاره مالی تعیین شده است، همه ناظر بر فقرزدایی و رفع فاصله طبقاتی در جامعه اسلامی است.

رفع فقر وظیفه ای فرا فردی...

رییس بنیاد حضرت مهدی(عج) ادامه داد: جامعه منتظر که از افراد مومن تشکیل می شود وظیفه دارد به عنوان عنصر پویا در این زمینه فعال باشد. مهم آنکه این وظیفه هم فردی است و هم اجتماعی؛ یعنی اگرچه حکومت به عنوان مجموعه ای که همه امور جامعه را تقدیر می کند باید برای فقرزدایی در تلاش باشد، اما در سطح خانواده ها هم باید این اهتمام باشد و تک تک افراد رفع این چالش را وظیفه خود بدانند. به عبارت دیگر، رفع فاصله طبقاتی در جامعه منتظر وظیفه ای فردی، خانوادگی و اجتماعی است.

وی درباره مانع تراشی فقر و بی عدالتی های اقتصادی در مسیر ظهور تاکید کرد: اگر افراد جامعه اسلامی در هر زمینه ای به وظایف خود عمل نکنند از مسیر اصیل و اصلی دور می شوند که یکی از این وظایف فقرزدایی و تامین عدالت اجتماعی اقتصادی است که نبود آن در مسیر ظهور مانع تراشی می کند؛ ائمه(ع) در بیان ویژگی های منتظران بر کمک به همنوعان و رفع نیازهای آنان تاکید دارند و چنانچه این مهم اولویت افراد جامعه نباشد هنوز آماده ظهور نشده است و به تبع زمینه های ظهور هم فراهم نمی شود.

معتقدان به ظهور به بی عدالتی حساس اند!

بنابر این گزارش، حجت الاسلام محمدمهدی حائری پور، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی مهدویت نیز با اشاره به تقابل وجود فقر با ادعای انتظار در جامعه، می گوید: از جامعه ای که به عنوان منتظر شناخته می شود، توقع می رود که در آن ارزش های الهی و قرآنی حاکم باشد و بدون شک یکی از این ارزش ها رفع تبعیض ها و بی عدالتی ها است. حاکمان و مردم جامعه ای که در انتظار حاکمیت عدالت جهانی امام عصر(عج) هستند با اتکاء بر قوانین الهی درصدد رفع تبعیض ها و فقر اند تا فقر از لایه های اجتماعی محو شود.

وی با بیان اینکه عدالت خواهی امری فطری است، تصریح کرد: اگرچه همه انسان ها طالب عدالت اند اما طبیعی است معتقدان به وجود مقدس امام عصر(عج) و ظهور ایشان دغدغه بیشتری در این باره دارند و متناسب با این دغدغه باید تلاش هم بکنند تا هم خود اهل ظلم نباشند و هم به هر شکل ممکن مانع ظلم شوند.

حجت الاسلام حائری پور ایجاد زمینه های ظهور را وابسته به میزان صلاح و پاکی جامعه دانست و بیان کرد: اگرچه روایات در بیان عوامل غیبت امام عصر(عج) صراحتاً از عوامل اقتصادی سخن نگفته اند اما هر چه در این باره پاکی و عدالت بیشتر باشد زمینه های ظهور بهتر فراهم می شود، یعنی توصیه خود و دیگران به پاکی و پرهیز از ظلم و بی عدالتی از عوامل زمینه ساز فرج حضرت حجت(عج) است.

این کارشناس مباحث مهدوی عدالت را مطلوب انبیاء معرفی کرد و افزود: بنابر تصریح قرآن پیامبران با بینات آمدند تا مردم برای قسط و عدالت قیام کنند، و این شامل همه انسان ها در همه اعصار و در هر جغرافیا و با هر عقیده و مذهبی می شود؛ لذا همانطور که طبق روایات حضرت حجت(عج) جهان را پر از عدل می کنند تلاش ما در رفع تبعیض ها و نابرابری های اقتصادی و اجتماعی نیز باید فراگیر باشد و به قوم و ملتی خاص محدود نشود، یعنی دامنه کمک به همنوع در فرهنگ انتظار جهانی و فراتر از مرزهای یک شهر و کشور است.

وی با اشاره به تعدد آیات و روایات مربوط به دستگیری از ضعفا و فقرا ابراز کرد: همه آحاد جامعه باید تلاش کرده و از نزدیکان خود یعنی ارحام و خویشان آغاز کنند که این مهمترین گام انسانی است و اگر هر کسی از اطراف خود شروع کند قطعا به زمینه سازی های ظهور امام عصر(عج) کمک می کند. قرآن در فرمولی کلی می فرماید: «تَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَی» یعنی در کارهای نیک و پرهیزگاری یکدیگر را یاری کنید.

حجت الاسلام حائری پور خاطرنشان کرد: بسیاری از اوقات با برداشتن بار مالی از دوش کسی به شیوع خوبی، تقوا و پاکی در جامعه کمک کرده ایم که همین اشاعه خوبی ها موانع ظهور را برطرف کرده و ما را به آن نزدیک می کند.