قدس آنلاین - پس از فیلم سینمایی«قلادههای طلا» امسال نیز شاهد فیلمی با موضوع فتنه ۸۸ و مسائل اجتماعی مربوط به آن خواهیم بود. فیلمنامهای که مهدی آذرپندار نوشته، بیش از سایر آثارِ با این موضوع، به زمینهها و تأثیرات اجتماعی این اتفاق پرداخته است.
علی اطیابی کارگردان سینما و تلویزیون است که در نهمین تجربه کارگردانیاش بعد از فیلمهای «مصائب دوشیزه»، «خروس جنگی»، «صبح روز هفتم»، «شرط اول»، «اخلاقتو خوب کن»، «خاک و مرجان»، «ریسمانی نزدیکتر از رگ» و «برج آرام»، امسال در بخش سودای سیمرغ با فیلم سینمایی «ماهگرفتگی» به تهیهکنندگی هادی انباردار حضور دارد.
سیاسیترین فیلم جشنواره امسال کوششی است برای روایت اتفاقات آن روزهای تهران و بیان برخی از واقعیتها که عدهای کوشیدند تا با کمک رسانههای غربی آنها را وارونه جلوه دهند. کامبیز دیرباز، فریبا کوثری، سارا خوئینیها و قاسم زارع از جمله بازیگران این فیلم هستند. با اطیابی گفتوگو کردهایم که مشروح آن را میخوانید.
موضوعی را که برای نهمین اثر سینمایی خود در نظر گرفتید، حساسیتبرانگیز است و خاص. چرا به سراغ این موضوع رفتید؟
کشور ما یک سری مقاطع تاریخی مهم دارد؛ بویژه تاریخ معاصر که به نظرم باید به آن توجه ویژهای شود. بخشی از اتفاقاتی که در سال 88 افتاد، از آن دسته مواردی بود که اگر درست کنترل نمیشد و مردم نسبت به این قضیه هوشمندانه واکنش نشان نمیدانند، به جای اینکه الان درس عبرت خوبی باشد، میتوانست کشور را به سمت مسایل خیلی حاد ببرد و ما مجبور بودیم الان بنشینیم و محصولش را در بین گسلهایی که بین مردم ایجاد شده است، ببینیم.
پرداختن به این موضوع به عنوان بخش مهمی از تاریخ معاصر کشورمان برای من نیز اهمیت داشت. به نظرم، این موضوع مهمی است که باید بدون احساسات و با یک نگاه سیاسی درست به آن پرداخته شود.
آیا از ابتدا در جریان نوشتن فیلمنامه بودید؟ و آیا نظارت خاصی بر نوشته مهدی آذرپندار داشتید؟
فیلمنامه اولیهای که به دستم رسید، کامل بود. اما زمانی که تصمیم به کار گرفتیم و قضیه جدی شد، بهواسطه صحبت با نویسنده و یکی دو نفر دیگر از دوستان، پرداختهای خوبی روی فیلمنامه انجام شد.
قبلاً فیلمی با موضوع فتنه 88 ساخته شده است. شما به چه جنبهای از آن حادثه پرداختید تا بتوانید اطلاعات تازهتری به مخاطب بدهید؟
ما در این کار به جای اینکه بخواهیم به حوادث آن مقطع بپردازیم، بیشتر به وضعیت گفتمان موجودی که بین دیدگاههای مختلفی که در کشور بین رجال و جوانهای آن زمان مطرح بود و محصولی که این حوادث را برای مردم رقم زد و این تلخکامی را ایجاد کرد، پرداختهایم.
به نظر خودتان «ماهگرفتگی» فیلمی در ژانر سیاسی است؟
به نظرم «ماهگرفتگی» میتواند یک فیلم اجتماعی باشد که در یک بستر سیاسی اتفاق افتاده است.
مطمئناً ساخت این فیلم برایتان بیدردسر نبوده است. از مشکلات ساخت این فیلم بگویید.
هیچ کاری بدون سختی و مشکل نیست ولی آنقدر نبود که بتواند مانع کار شود.
از انتخاب بازیگرانتان بگویید؛ از انتخاب کسی مثل کامبیز دیرباز.
همیشه برای یک فیلمساز یک سری ایدهآلها وجود دارد که بستگی به این دارد که چقدر برای همکاری با فرد مورد نظرش شانس داشته باشد. اما انتخاب بازیگران این فیلم با توجه به موضوع و شرایطی که داشت اصلاً کار راحتی نبود . ترکیب بازیگرانی که در این فیلم داریم، محصولش فیلم خوبی شده که بازی بازیگران در آن خیلی تأثیرگذار بوده است.
با توجه به موضوع فیلمتان ممکن است این کار هم همانند نمونههای دیگری که ساخته شده است با یک سری قضاوتها و جانبداریها روبهرو شود. این نگرانی از ابتدا وجود نداشت؟
کسانی که پیشاپیش و بدون مشاهده فیلم بخواهند در مورد آن قضاوت کنند، چهره خودشان را نشان دادهاند. اما من همیشه از کسانی که نسبت به این موضوع حساسیت دارند، خواستهام که اول فیلم را ببیند و سپس اگر نقد خاصی دارند، من آماده شنیدن هستم.
تلاش من در این فیلم این بوده که صادقانه مسیر درست و مردمی را انتخاب کنم تا اینکه بخواهم فیلم سیاسی و جناحی بسازم و سعی کردهام فارغ از مسایل سیاسی و جناحی، یک نگاه مستقل و متفاوت به این حادثه داشته باشم.
حتی ممکن است در اکران عمومی هم با مشکلاتی مواجه شوید یا حتی فیلم بایکوت گردد.
بعید میدانم ولی من توقع دارم که این فیلم در عید نوروز و قبل از انتخابات اکران شود.
از انتخاب اسم فیلم بگویید. خودش کلی سؤال برای مخاطب به همراه دارد.
«ماهگرفتگی» نام بامسمایی برای این فیلم است. در جریان افراط و تفریط و فضایی که اخبار و فضاهای مجازی بر افکار عمومی حاکم میشود و چهره حقیقت گم میگردد، ماهگرفتگی تلاش کرده است که قدرت تشخیص از مردم گرفته شود؛ البته خوشبختانه در این راه موفقیتی حاصل نشد.
چرا فیلمهایی که با ژانر سیاسی در سینمای ما ساخته میشوند، معمولاً برای اکران با مشکل مواجه میشوند؟ این دست آثار، فیلمهای پر سر و صدایی میشوند که پیشاپیش قضاوت میگردند.
هر فیلمی اگر بخواهد نسبت به جریانی شعارزده باشد، مطمئناً این مشکلات را خواهد داشت. ولی من سراغ یک فیلم قصهگو رفتم و خواستم اکثر گروههای فکری را با فیلم همراه کنم.
نظرتان درباره تغییرات جشنواره امسال و مقررات جدید چیست؟
کاش جشنواره به همان صورت بینالمللی برگزار میشد. به نظرم شکل فعلی حاصلی ندارد.
برگزاری جشنواره فیلم فجر در شهرستانها را چگونه ارزیابی میکنید؟
این کار خیلی خوبی است و میتواند منافع زیادی هم برای سینما و هم برای مخاطبان آن داشته باشد. دلیل نمیشود که مردم شهرستانها به علت دور بودن از مرکز، از دیدن فیلمهای جشنواره فیلم فجر محروم بمانند.
نظر شما